قم نیوز: دکتر فرشته روح افزا، استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه زنان و خانواده است و در سمت معاون فرهنگی اجتماعی زنان در شورای عالی انقلاب فرهنگی فعالیت می‌کند، با وی در خصوص معیارهای خرید جهیزیه به گفت‌وگو نشسته ایم...

به گزارش قم نیوز، فرشته روح افزا متولد سال ۴۰ و دارای مدرک دکترای الکترونیک است. وی استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه زنان و خانواده  است که در سمت معاون فرهنگی اجتماعی زنان در شورای عالی انقلاب فرهنگی  فعالیت می‌کند. در این شماره ساعت صفر راهکارهای تشکیل زندگی آسان مورد بررسی قرار گرفته است که از این رو با خانم روح افزا به گفت و گو نشسته‌ایم.

همچنین اجرای طرح آینه شمعدون با هدف جلب حمایت‌های نقدی مردم، برای تهیه جهیزیه نوعروسانی که به دلیل عدم فراهم بودن جهیزیه امکان آغاز زندگی مشترک خود را ندارند بهانه گفت‌وگویی با دکتر روح افزا شد که در ادامه مشروح این مصاحبه را می‌خوانید.


 جهیزیه یکی از ملزومات آغاز زندگی زناشویی است که در فرهنگ جامعه ما به شکل خاصی مورد توجه قرار دارد. این فرهنگ را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
با توجه به اینکه سن ازدواج جوانان بالا رفته و یکی از عواملی که در ازدواج مد نظر خانواده‌ها است و خیلی گرفتار آن شده‌اند بحث تأمین مخارج عروسی، مهریه‌ها و جهیزیه‌های مفصل است این مسئله جزء مسائل و مشکلات کنونی محسوب می‌شود. متأسفانه امروز مشکلات بسیاری در زمینه اقتصاد خانواده وجود دارد و تنها راه برای مدیریت این مشکلات تبعیت از الگوی اقتصاد مقاومتی استفاده شود اما متأسفانه در فرهنگ امروز ازدواج شاهد افراط گرایی هستیم که منطبق با اقتصاد مقاومتی نیست.

تجملات به عنوان یکی از زوائد ازدواج آسان و موفق در جامعه امروزی است. بسیاری از خانواده‌هایی که با تجملات زندگی خود را آغاز می‌کنند تا چندین سال مجبور به پرداخت اقساط و بدهی‌ها هستند و این از کیفیت زندگی سالم می‌کاهد.

 یک جهیزیه مناسب برای زوج‌های جوان باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟
در  جهیزیه نیاز به یکسری لوازم اولیه وجود دارد. متأسفانه ما در فرهنگ خود از این حالت دور شده‌ایم. بسیاری از وسایلی که خریداری می‌شود حتی یک‌بار هم استفاده نمی‌شوند. حتی اگر خانواده‌ای تمکن مالی هم داشته باشد این حجم از تجمل گرایی صحیح نیست اما دقت کنید که خانواده‌هایی با سطح مالی بسیار پایین خود را ملزم می‌دانند که جهیزیه‌های سنگین را فراهم کنند در حالی هیچ نیازی به اکثر این اثاثیه وجود ندارد.

معضل دیگری که وجود دارد این است که امروز اکثر خانه‌ها کوچک هستند و امکان نگاه داری از وسایل در آنها وجود ندارد. جالب است بدانید بسیاری از این وسایل تنها در کشور ما فراهم می‌شود و در سایر کشورهای اروپایی که به آنها سفر کرده‌ام هیچوقت این حجم از ابزار و وسائل را نمی‌بینید.

به طور مثال خرید وسایلی مانند ماشین ظرفشویی یا سرخکن هیچ ضرورتی ندارد. نیاز دو نفر در ابتدای زندگی واقعاً به این میزان نیست که بگوییم اگر فلان وسیله در خانه نباشد نتوانند زندگی را ادامه دهند. این مسائل نشان دهنده فرهنگ مصرف گرایی است و اصلاً مسئله نیاز نیست.

 گاهی چنین به نظر می‌رسد که افراد با خرید جهیزیه گران قیمت و آن‌چنانی به دنبال نوعی جایگاه اجتماعی برای خود هستند؟ از نظر شما جهیزیه می‌تواند نشان شخصیت افراد باشد یا خیر؟
خیر این‌گونه نیست. این اقدامات به نوعی برای ابراز هویت است. زمانی که هویت با چوب و مبل شکل بگیرد تنها نتیجه‌ای که حاصل می‌شود ایجاد یک مسابقه میان خانواده‌ها است و قطعاً اثری در زندگی سلامت نخواهد داشت. از سوی دیگر ممکن است این افراد برای تأمین این هزینه‌ها دست به هر کاری بزند.

برای یک زندگی سالم مشکل است همه این لوازم را فراهم کرد. تصور کنید دکوری‌های کریستال برای خانمی که خانه ندارد و نیاز اولیه او خانه است چه فایده‌ای دارد. اینها برای چشم و هم چشمی است و قطعاً اثرات سوء خانوادگی برای این دو نفر به وجود می‌آورد.



 برای حل معضلات فرهنگی مربوط به جهیزیه چه پیشنهادی دارید؟
یک زندگی دو نفره تنها به وسایل اولیه‌ای نیاز دارد که باید همان‌ها توسط خانواده‌ها فراهم شود. مابقی باید به وسیله خود زوج تأمین شود. با این رفتار آنها مدیریت اقتصاد خانواده را می‌آموزند. از سوی دیگر خداوند قول داده است رزق و روزی زن و مردها را پس از ازدواج فراهم کند و نباید از آن هراسی داشت.

 در عرف امروز ما اینگونه جا افتاده که جهیزیه نوعروس مورد مقایسه و بحثهای خانوادگی قرار می‌گیرد این عرف تا چه میزان صحیح است؟
این کار منطقی نیست. چرا باید وسائل زندگی ما را دیگران ببینند و نظر بدهند؟ این چه مفهومی دارد که آنها بدانند من در زندگی شخصی چه وسائلی دارم؟ اگر می‌خواهیم با این جهیزیه هویت یابی کنم که افرادی مثل فرعون باید هویت بالاتری از همه داشته باشد! پول زیاد هیچگاه هویت بخش نیست. این فرهنگ غلطی است. همیشه اختلاف سلیقه کار را خراب می‌کند، زمانی که شرایط را برای بازدید از این وسائل فراهم می‌کنیم قطعاً نظر داده می‌شود و حرف‌هایی در مورد آن زده می‌شود.

معتقدم اینها جزء مسائل شخصی است و نباید کسی در آن دخالت کند. چشم و هم چشمی و تحقیر افراد به خاطر مادیات از فرهنگ جاهلیت نشأت گرفته است. تصور کنید که هیچ فردی نمی‌تواند همه آنچه موجود است به عنوان جهیزیه به خانه همسر بیاورد. در نتیجه مقایسه پدید می‌آید و هویت همه در نتیجه آن مورد تهدید قرار می‌گیرد.

اما این رفتارها حتی از نظر شرعی هم خلاف است. عرف جامعه ما اگر بر اساس فساد شکل گرفته باشد نباید از آن تبعیت کرد. گاهی برای جلوگیری از سرخوردگی داماد بخشی لوازم را فراهم می‌کند و به خانه خانواده همسر می‌آورد که مدعی شود این وسایل را خانواده زن به عنوان جهیزیه تأمین کرده‌اند. این فاجعه و دروغ است؛ قطعاً رابطه گرم خانواده‌ها تحت تأثیر این موضوع قرار می‌گیرد.

 چه توصیه‌ای به زوج‌های جوان برای بهبود وضع زندگی‌شان دارید؟
با شرایط اقتصادی امروز جوانان بدانند این مسائل ننگ نیست! با نرخ تورم توهمی تک رقمی و واقعی چند رقمی نمی‌توان توقع داشت خانواده‌ای تمامی امکانات زندگی را برای فرزند خود فراهم کند. مسئولان اعلام می‌کنند رشد تورم کم شده اما این را نمی‌بینیم. تأمین معاش سخت شده و بهتر است زوج جوان به فکر تأمین مایحتاج ضروری خود باشند.

توصیه می‌کنم در زندگی خود حضرت زهرا (س) را الگو قرار دهند. پیامبر اکرم (ص) به حضرت علی (ع) می‌فرمایند چه دارید؟ و ایشان می گویند زرهی دارم. حضرت زره را می‌فروشند و مایحتاج اولیه را فراهم و خانه بهشتی خود را بنا می‌کنند.

اما امروز متأسفانه شاهد فرهنگ غلط در جامعه هستیم. اینکه افراد برای تأمین جهیزیه به قرض یا دروغ بیفتند اشتباه است. خانواده‌ای را می‌شناسم که بخشی از جهیزیه را قرض گرفتند و به خانواده همسر دروغ گفتند این دست اقدامات گناه است. از طرفی حتی برخی دختران مجبور می‌شوند ازدواج نکنند و خدای‌ناکرده به گناه می افتد. چه کسی پاسخگو است؟

نسل امروز ما توانایی این را دارد که جلوی این امور بایستد و با عمل به صحبت‌های مقام معظم رهبری در بحث اقتصاد مقاومتی می‌توان مشکل را حل کرد. جوانان هم باید در مقابله با این افکار خرافی و عرف‌های غلط مقاومت کنند و مطمئناً توان آن را دارند.

آقایان هم باید به جای مادیات به این توجه کنند که داشته‌های همسر خوب برای زندگی مشترک حیا، عفت، نجابت و همراهی است که باید با خود به خانه همسر بیاورد و با گناه و ریا و تزویر اثرات منفی در تربیت فرزندان و روابط بین زوجین ایجاد می‌شود.

انتهای پیام / 105