نائب رئیس شورای اسلامی شهر قم گفت: چرای شتر به عنوان عاملی است که به تخریب زیستگاه بیابانی می‌پردازد و به طور عملی بیابان‌های اطراف قم را از حداقل پوشش گیاهی در حال تهی کردن است ولی کسی به این موضوع فکر نمی‌کند.

به گزارش قم نیوز آلودگی‌ها و مشکلات محیط زیست از جمله مواردی است که به طور مستقیم سلامت و حیات انسان‌ها را تهدید می‌کند بنابراین لازم است اقداماتی برای حفظ محیط زیست از آسیب‌ها و مشکلات اجرا شود.

همه نهادها بر اساس توان خود باید در حوزه محیط زیست ورود پیدا کنند و بسیج همگانی برای حل مشکلات این بخش وجود داشته باشد زیرا استان قم با توجه به شرایط منطقه‌ای دارای مشکلات جدی در بخش توسعه بیابانی و پدیده ریزگردها است که در آینده مخاطرات جدی را برای استان رقم می‌زند.

به منظور بررسی بیشتر مشکلات زیست محیطی استان با حسن بختیاری، نائب رئیس شورای اسلامی شهر قم به گفت‌وگو پرداختیم.

 

* مشکلات زیست محیطی استان قم از چه عواملی سرچشمه می‌گیرد؟

بخشی از مشکلات زیست محیطی به دلیل مشکلات ساختاری و قانونی است. برخی اوقات نقش و جایگاهی که برای سازمان محیط زیست در نظر گرفته شده تنها یک جایگاه نظارت عالیه است و به طور عملی ابزارهای قانونی در دست افراد دیگر قرار دارد.

در بحث آلاینده‌های صنعتی باید ارتباط نزدیکی بین مجموعه اداره‌کل محیط زیست، دستگاه‌های اجرایی مانند وزارت صنایع و شهرک‌های صنعتی وجود داشته باشد.

نظر دست اندرکاران در مجموعه محیط زیست این است که به طور عملی اهرم‌های کنترلی در دست دستگاه‌های دیگر است و دستگاه‌های دیگر نیز در واقع در این موضوع به طور جدی وارد نمی‌شوند.

 

* راهکار عملی در زمینه پاکسازی محیط زیست از آلاینده‌ها چیست؟

در بحث واحدهای آلاینده محیط زیست به طور طبیعی باید دستگاه قضایی ورود پیدا کند و منویات و نقطه نظرات کارشناسی سازمان محیط زیست باید به عنوان یک ضابط قضایی مبنای بسیاری از تصمیم‌گیری‌‌ها و اقدامات بازدارنده و تنبیهی باشد.

بسیاری از جرایمی که در حوزه محیط زیست وجود دارد مربوط به قوانین گذشته است. این قوانین و جرایم ذکر شده در واقع بازدارندگی لازم را به طور مشخص ندارند.

در بحث اصلاح قوانین نیز نیاز است تجدید نظر جدی صورت گیرد و در مسائل زیست محیطی در بخش‌های مختلف اجرایی و قضایی باید رویکرد توجه بیشتر به محیط زیست به عنوان باور در بین همه مسؤولان وجود داشته باشد.

اگر این باور ایجاد شود به طور طبیعی می‌توان از ظرفیت‌های قانونی کنونی نیز بهره لازم را برد ولی این نقص به طور مشخص وجود دارد.

 

* شهرداری تا چه اندازه می‌تواند در برطرف کردن مشکلات زیست محیطی نقش‌آفرین باشد؟

شهرداری‌ها نیز مانند بسیاری از دستگاه‌های اجرایی حس مسؤولیت‌پذیری و وظیفه‌مندی در برابر مسائل زیست محیطی را ندارند البته رویکردهایی در سال‌های اخیر ایجاد شده که نمونه آن تبدیل معاونت خدمات شهری به معاونت خدمات شهری و محیط زیست است.

عنوان محیط زیست در فعالیت‌ها و اهداف شهرداری‌ها مشاهده می‌شود ولی واقعیت این است که بسیاری از اهداف و رویکردها عمق ندارد و بیشتر به صورت یک هدف کلان و کلی است بنابراین بایداعتراف کنیم که شهرداری‌ها وظیفه‌مندی جدی در حوزه محیط زیست به خود اختصاص نمی‌دهند.

حداکثر مسئله زیست محیطی که شهرداری پیگیری می‌کند موضوع توسعه فضای سبز است در حالی که رویکردهای زیادی وجود دارد که باید از سوی شهرداری ها نیز پیگیری شود. بحث آلودگی هوا، پایش آلودگی‌های محیطی و پایش آلاینده‌های زیست محیطی از موضوعاتی است که باید از سوی شهرداری‌ها پرداخته شود.

 

* چه موانعی در زمینه ورود پیدا نکردن مدیریت شهری در کاهش مشکلات زیست محیطی وجود دارد؟

بخش عمده‌ای از کار به فقدان مدیریت یکپارچه شهری مربوط است اگر در داخل کشور مانند بسیاری از کشورهای دنیا مدیریت یکپارچه واحد شهری محقق شده بود به طور طبیعی شهرداری‌ها به این موضوع می‌پرداختند.

فقدان مدیریت یکپارچه شهری به طور عملی سبب شد که  احساس مسؤولیت در حوزه محیط زیست شهری نیز به طور جدی در مجموعه شهرداری‌ها وجود نداشته باشد.

 

* برخی افراد بیان می‌کنند که اگر روند آلایندگی قم ادامه پیدا کند شاید در آینده قم غیر قابل سکونت شود، چه تهدیداتی وجود دارد که زمینه چنین تعبیراتی است؟

نوع آلاینده‌ها در شهرها متفاوت است. قم به عنوان شهری کویری با مختصات و ویژگی‌های خاص خود با کمبود بارش، بالا بودن تبخیر و محدودیت‌های توسعه فضای سبز مواجه است.

توسعه و گسترش بیابان‌ها و بیابان‌زایی در اطراف شهر به عنوان یک تهدید اساسی است و از طرفی دیگر تالاب‌های اطراف شهر قم به واسطه فقدان حق‌آبه‌های زیست محیطی در حال تبدیل شدن به تهدید بزرگ هستند.

دریاچه حوض السلطان در حال خشک شدن و نابودی است که می‌تواند منشأ بسیاری از مشکلات زیست محیطی آینده استان قم و حتی استان‌های مجاور باشد.

 

* مهمترین مشکل در حوزه محیط زیست در چه بخشی قرار دارد؟

توسعه بیابان‌ها بزرگترین مشکل در بخش مسائل زیست محیطی  است که آینده شهر قم را تهدید می‌کند و با وجود آنکه اقداماتی در زمینه مبارزه با گسترش بیابان‌ها روی می‌دهد ولی هنوز به عنوان تهدید اساسی است.

عوامل متعددی در بیابان‌زایی تأثیرگذار است که از جمله آنها می‌توان به کاهش بارندگی‌ها و فقدان حق آبه‌های زیست محیطی اشاره کرد ولی در زمینه توسعه بیابان بحث چرای بی‌رویه و به طور مشخص چرای شتر به عنوان عاملی است که در حال تخریب زیستگاه بیابانی است و به طور عملی بیابان‌های  اطراف قم را از حداقل پوشش گیاهی در حال تهی کردن است ولی کسی به این موضوع فکر نمی‌کند.

پرورش شتر یکی از تهدیدات اساسی در اطراف قم است که به این وسیله حداقل پوشش گیاهی استان در حال از بین رفتن است.

از بین رفتن پوشش گیاهی به هر دلیل تهدیدی است که می‌تواند سبب گسترش ریزگردها در مجموعه استان و شهر قم شود.

 

* وظیفه مدیران در زمینه پرورش شتر در استان چیست؟

مجموعه مدیران باید به این باور برسند و بخش کشاورزی و منابع طبیعی مدعی برخورد با پدیده پرورش شتر در مجموعه استان باشد.

مجموعه منابع طبیعی و محیط زیست استان باید راهکارهایی برای مقابله با این فرآیند را پیگیری کند تا توسعه پرورش شتر در مجموعه استان وجود نداشته باشد.

شترها در بیابان‌ها رها می‌شوند و از پوشش گیاهی بیابان استفاده می‌کنند بنابراین باید برای حفظ حداقل پوشش گیاهی موجود در بیابان‌های اطراف شهر قم از این پدیده جلوگیری شود.

 

* پرورش شتر در کدام بخش استان انجام می‌شود؟

پرورش شتر پدیده‌ای است که سبب توسعه بیابان‌زایی می‌شود و در از بین رفتن پوشش گیاهی نقش دارد که در بخش شمال و شمال شرق قم به وفور قابل رؤیت است.

=========================

مصاحبه از ایمن سادات موسوی نژاد

=========================

انتهای پیام/138