قم نيوز: مدیر موسسه نجوم کبریا قم گفت: باید تعریفمان از طالع‌بینی که توسط ستاره‌ها می‌شود را اصلاح کنیم و آن را در حد کارهایی علمی استفاده کنیم.

به گزارش قم نيوز، هزاران سال است که انسان‌ها مجذوب چیزهای ناشناخته و مرموز هستند و در عین حال از آن واهمه دارند. در حال حاضر طالع‌بینی در جوامع مختلف دنیا به وی‍ژه ایران افزایش روز افزونی یافته و حتی عده‌ای برای کارها و تصمیمات روزانه خود نیز به آن مراجعه می‌کنند، مسئله‌ای که در زیر پوست جامعه ایرانی رشدی صعودی در سال‌های اخیر داشته است.

هر چند اتفاق نظر در مورد زادگاه اصلی فال و جادو و قدمت آن وجود ندارد اما برخی محققین تاریخچه فال را به مردم منشعب از اقوام آریایی منتسب می‌دانند و شاید هم به خاطر همین طالع‌بینی در مشرق زمین طرفداران زیادی نسبت به جاهای دیگر دنیا دارد.

استفاده از علم نجوم در پیشگویی مسائل ید طولایی داشته و حتی در کتب قدیمی و روایات شاهد این بوده‌ایم که پیشگویان با استفاده از وضع ستاره‌ها و... تولد پیامبران از جمله حضرت محمد(ص)، حضرت عیسی(ع) و حضرت موسی(ع) را نوید داده و البته به پادشاهان وقت از خطر هولناکی که امپراطوری آنها را تهدید می‌کند، بیم داده‌اند.

اما دیگر وقت آن رسیده است که پاسخی روشن و مبرهن به مردم در مورد درست بودن یا نبودن این موضوع داده شود. در همین زمینه گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام والمسلمین سید رضا قلمکار اصفهانی مدیر موسسه نجوم کبریا و کارشناس ارشد مرکز مطالعات و پژوهش‌های فلکی نجومی قم داشته‌ایم:

فارس: طالع بینی چیست؟

پیشگویی بر اساس «تفسیر» وضعیت قرارگیری ستارگان، به طالع‌بینی مشهور است. این پیشگویی اغلب در تمام موارد انجام می‌شود، اما چون ستارگان در حال طلوع مورد بررسی و تفسیر قرار می‌گیرند این کار به طالع‌بینی مشهور شده است که اختربینی و یا نجوم‌احکامی نیز به آن می‌گویند.

فارس: آیا دیدن طالع افراد و یا تشخیص اتفاق و حادثه‌ای با استفاده از ستاره‌ها حقیقت دارد یا نه؟

در شاخه‌های مختلف علمی تقریبا به اثبات رسیده است که وقایع و حتی افراد را می‌توان در گروه‌های مشخصی دسته‌بندی کرد. همچنین براثر تجربه‌های ثبت شده از برخی حوادث و گروه‌های انسانی و نیز باور و سیره برخی دانشمندان و علمای سلف، رد کردن مطلق این پیشگویی‌ها مشکل است اما برای اثبات آن نیز مطالعات و بررسی‌های روز نیاز است.

علامه طباطبایی در تفسیر آیات ۸۸ و ۸۹ سوره مبارکه صافات که فرموده حضرت ابراهیم ستارگان را رصد کرد و گفت «من مریضم» را یکی از وجوه پیشگویی آن حضرت بر اساس وضعیت نجوم دانسته‌اند و البته احتمال دیگری نیز داده‌اند. البته همانطور که عنوان شد کاربرد و کارکرد این‌گونه پیشگویی‌ها و حتی توصیه‌های مبتنی بر چنین پیش‌گویی‌هایی نیاز به بررسی‌های دقیق علمی دارد.

فارس: همانطور که می‌دانیم پیشگویان با استفاده از وضع ستارگان تولد پیامبران را خبر داده‌اند، آیا این همان طالع‌بینی بوده است؟

پیش‌بینی‌های این چنینی اخباری بوده که از پیامبران الهی و کتب آسمانی قبل از آنها به مردم ارائه شده است مثل بشارت ظهور و بعثت حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله در تورات و انجیل که از سوی حضرت موسی و عیسی(ع) مطرح شده و نشانه‌های زمان تولد آن حضرت گفته شده بود و همه منتظر پدیدار شدن آن نشانه‌ها بودند. اخباری که توسط منابع غیرمرتبط با وحی در خصوص تولد پیامبران باشد لازم به بررسی صحت آن و سند ارائه شده است.

چنین اخبار مهمی توسط منابع غیر وحیانی به مردم نرسیده است. متاسفانه در طول تاریخ افرادی که به اینگونه مسائل پرداخته‌اند عمدتا به دنبال سودجویی بوده و اغلب در دربار سلاطین و پادشاهان بوده‌اند لذا اعتماد به خبرهای احتمالی رسیده نیاز به بررسی دارد.

فارس: آیا طالع بینی توسط شرع و قانون تایید شده است؟

خیر، تایید نشده است، زیرا همانطور که بیان شد حتی مفسرین با آیات ۸۸ و ۸۹ سوره صافات محتاطانه برخورد کرده و احتمال اینکه با رصد ستارگان پیشگویی شده است را برداشت مردم زمان حضرت ابراهیم دانسته‌اند در صورتی که ممکن است نظر خود حضرت ابراهیم چیز دیگری بوده باشد.

فارس: آیا می‌توان طالع بینی را یک علم نسبی دانست؟

بستگی به تعریف پذیرفته شده از علم دارد. اگر علم را روش تولید و به دست آوردن و ساماندهی دانش بدانیم طالع‌بینی علم نیست چون گزاره‌های آن قابل رد یا اثبات نبوده و بررسی ادعاهایی که توسط پیشگو شده صرفا موکول به انتظار و رسیدن زمان پیش‌بینی شده دارد، اما اگر تعریفمان از طالع‌بینی که توسط ستاره‌ها می‌شود را اصلاح کنیم و آن را در حد کاری که مثلا در هواشناسی و پیش‌بینی و پیشگویی وضع هوا می‌شود بدانیم و گزاره‌ها قابل تجربه و آزمایش و رد و اثبات باشد می‌توان آن را علم دانست.

فارس: اسلام چه نظری در مورد طالع بینی براساس ستاره‌شناسی دارد؟

فقط در موردی که منشأ وقوع پدیده‌ها، مستقلا خود اجرام سماوی دانسته شود اسلام آن را حرام می‌داند، اما در موارد دیگر اگر اجرام را منشأ وقوع ندانسته بلکه نشانه وقوع بدانیم و زمان وقوع هم قطعی دانسته نشود بلکه احتمال بدهیم که در این زمان بوده است، حرام نبوده و حتی در برخی مواقع مثل پیش‌بینی برخی حوادث و بلایای طبیعی لازم است.

فارس: پس با صحبت‌های شما وجود افرادی به نام طالع‌بین در جامعه درست نبوده و کارهای آنها بر پایه علمی قطعی نیست؟

این افراد اغلب در پوشش‌های مختلف و بعضا مخفیانه و بدون تابلو کارهای خود را انجام می‌دهند که این خود نشان از مشکل‌دار بودن کارهایشان است. این افراد غالبا یک‌ سری ادعاها و مطالب کلی گفته و حرف مشخص و معلوم که نتیجه‌اش دقیقا قابل ارزیابی و بررسی باشد بیان نمی‌کنند و همین دلیل بر بی‌پایه و اساس بودن آنها دارد.

انتهای پیام/126