قم نيوز: هزاران سال پیش که انسان به زمین هبوط کرد، با مرحله جدیدی از زندگی رو به رو شد و تصمیم گرفت که در این محیط جدید؛ زندگی نو داشته باشد، بنابراین خداوند متعال دستورالعمل‌هایی علاوه بر قوای عقلی که وجه تمایز انسان و حیوان است تدوین کرد.

به گزارش قم نيوز، خداوند دستورالعمل‌های سعادت آدم را در غالب کلیدواژه‌هایی نظیر منویات دینی، شریعت و جهان بینی الهی به بشر عرضه کرده است تا انسان به سبب این پیش فرض‌ها راه سعادت را طی کند.

در روزگاری که درک از دین مطرح شد هر کس به بهانه برداشت منطقی از دین نظریه‌ای ارائه کرد، این تکثر نظریات سبب شد تا اختلافاتی در اصل دین بروز کند و این مسیر تا جایی ادامه داشت که کم کم به بهانه اصلاح مفاهیم دین در به اصل دین نیز خورده گرفتند و دین را افیون ملت‌ها نامیدند.

در آن شرایط افرادی که نمی‌دانستند دین چیست درباره دین نظر دادند، بدون اینکه بدانند آیا حق اظهار نظر دارند یان، البته این خطا هخا بیشتر در زمان مسیحیت رخ داد که عقل و تفکر را مانع رسیدن به خدا می‌دانستند. اگر به دین نگاهی عمیق داشته باشیم در می‌یابیم که انسان نیز اساسی و غیر قابل انکاری به دین دارد، چون دین و انسان و مکمل یکدیگر هستند و نبود هر کدام از این دو مورد خللأیی برای دیگری است.

برای درک جایگاه دین و انسان و درک برتری یکی بر دیگری، باید تاریخچه دین و انسان را بررسی کرد، بدون کنکاش در جایگاه دین و انسان هر اظهار نظری درباه این مسئله غیر علمی و به دور از واقعیت است.

با بررسی تاریخ محرز است که دین از‌‌ همان نخستین روزهای آغازین تمدن وجود داشته است و باورهای دینی از‌‌ همان ابتدا با انسان‌ها همراه هستند، اما مسئله مهم بعثت رسولان و لوح محفوظ و نمادهای دین است.

اگر در الماس‌های قرآن جست‌و‌جویی کنیم در می‌یابیم که دین دستورالعمل خداوند برای بندگانش که خداوند انتظار دارد انسان با توجه به کلمه عبد و بنده بودن از این قوانین تبعیت کند.

در این راه است که خداوند درآیه ۶ سوره کافرون به پیامبران دستور می‌دهد که تو راه خود را درپیش بگیر و معاندنان را به حال خود‌‌ رها کن و تو تنها به دین خودت پایبند باش.

البته در بین گوهر‌های قرآن نیز آیاتی به چشم می‌خورد که در آن آیات التزام به دین را بر اساس عقل، دانش واختیار دانسته‌اند. امّا از سوی دیگر پس از پذیرش دین و قبول آن هیچ اغماضی در کم کاری و سهل انگاری در دین پذیرفته نیست آن طرف پس از قبول، هیچ اغماضی در کم کاری و یا تحریف ملاحظه نمی‌شود.

به طورکلی می‌توان گفت که دین، یک مجموعه مدون از راهنمایی‌هایی است که انسان در طول زندگی به کار می‌بندد تا بتواند در سایه امن آن قله‌های توحید و معنویت را به خوبی بپیماید، بنابراین استفاده از این قواعد نیازمند وجود قوانین ثابت و متغیر هس لازمتند.

باید توجه داشت که دور از عقل است اگر انسانی یک سیر صعودی پیشرفت را در پیش بگیرد اما قوانین انعطاف پذیری وجود نداشته باشد چون زندگی انسان می‌طلبد که برای خداوند برای پیشرفت او قوانین و پیش فرض‌هایی تدوین کند. قوانینی همچون توحید خالق، عدالت و رستاخیز قوانین اصولی است و متغیر‌هایی نیز در هر عصر در نظر گرفته شده است.

در میان انوار قرآن مشهود است که احکام غیر ثابت و متغیر را با کلیدواژه «نسخ» مطرح می‌کند و می‌فرماید: «اتْلُ ما أُوحِی إِلَیکَ مِنْ کِتابِ رَبِّکَ لا مُبَدِّلَ لِکَلِماتِهِ وَ لَنْ...» هر‌گاه ما آیه‌ای را نسخ کردیم، جایگزین آن را آورده‌ایم.

در باره احکام ثابت و متغیر دین استاد شهید مطهری در میان انبوه نظریاتش در کتاب اسلام و مقتضیات زمان نوشته است که در دین مبین اسلام احکام ثابت و متغیر متناسب با نیاز آحاد جامعه بشری در نظر گرفته شده است و نمونه‌های آن در دین اسلام کم نیست.

اما اساس مطلب در این است که اصل دین منتسب به خداوند است و اگر در این باره ذره‌ای تردید وجود داشته باشد قطعا تحریف است و این مسئله را میان فرقه‌های مسیحیت از زمان کهن شاهد بودیم، قطعا آن دینی که آن زمان حورایون برای مردم آورده بودند دینی تحریف پذیر بوده است اما دینی که خداوند برای عرض کند دینی پایدار است و همه تغییرات آن بر عهده خداوند است.

در اسلام آنچه اهمیت دارد پس از پذیرش اسلام پایبندی و فرمانبرداری از تکلیف است. در هر عصر و دوران برخی مانند مسیحیان به اسم اصلاح‌گری خرافه‌هایی در دین وارد می‌کنند، اما‌ ای کاش می‌فهمیدند که اصلاح یعنی روی آوردن به اسلام ناب محمدی که مصلح و مکمل تمام ادیان قبل از خودش است و اصلاح یعنی زنگار بدعت و خرافه را از چهره اسلام زدودن.

یادداشت: زهرا رئیسی

انتهای پیام/126