قم نیوز: معنای «قدر» را اندازه‌گیری دانسته‌اند؛ یعنی زندگى، مرگ، روزی، سعادت، شقاوت و ... در این شب تا شب قدر سال آینده مشخص می‌شود.

به گزارش قم نیوز، «ما این قرآن را در شب قدر نازل کردیم و چه تو را به عظمت این شب قدر آگاه تواند کرد؛ شب قدر به مقام و مرتبه از هزار ماه بهتر و بالاتر است؛ در این شب فرشتگان و روح (جبرئیل) به اذن خدا بر امام عصر از هر فرمان نازل شوند. این شب رحمت و سلامت و تهنیت است تا صبح گاه ... » زمزمه سوره قدر در این شب‌ها و روزها یکی از بهترین اذکار است. زمزمه‌ای که حاوی بزرگ‌ترین معارف و پیام‌های قرآن است.

قدر بر طبق بیان قرآن، نام شبی است که در آن قرآن بر پیامبر(ص) از عالم معنای بی نهایت آنقدر فرود آمد تا توانست پا به عرصه عالم این جهانی با نهایت گذاشته و با آن پیوند خورد.

معنای «قدر» را اندازه‌گیری دانسته‌اند؛ به این معنا که زندگى، مرگ، رزق، سعادت، شقاوت و چیزهایى از این قبیل را از آن شب تا شب قدر سال آینده مشخص می‌شود.

در حدیثی معتبر امام باقر(ع) در تفسیر این آیه می‌فرمایند: در این شب خیر و شر، طاعت و معصیت، مرگ و زندگی و روزی سال مسجل می‌شود. ولی در عین حال مشیت الهی نیز همچنان در کار است.

مرحوم علامه طباطبایی درباره شب قدر چنین می‌گوید: «از مجموع آیات استفاده می‌شود که قرآن کریم در یک شب مبارک در ماه رمضان که همان شب قدر است نازل شده ؛ پس شب قدر در ماه رمضان است. اما این که کدام یک از شب‌های ماه رمضان شب قدر است، در قرآن کریم چیزی بر آن دلالت ندارد و تنها از راه اخبار و روایات می‌توان آن شب، را حدس زد. در بعضی از روایات ائمه اطهار شب قدر مردد بین نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم ماه رمضان است، در برخی دیگر مردد بین شب بیست و یکم و بیست و سوم و در روایات دیگری، به شب بیست و سوم تاکید ویژه شده است.»

دل‌ها در جست‌وجوی شب قدر

حجت‌الاسلام احمد مبلغی، استاد حوزه علمیه قم و رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با مهر، با اشاره به مخفی بودن شب قدر در میان شب‌های ۱۹، ۲۱ و ۲۳ ماه رمضان اظهار داشت: شب قدر به چند دلیل در نوعی از خفا قرار دارد. البته محدوده‌ای که این شب در آن قرار دارد، مخفی نیست اما تعیین زمان دقیق آن در متون دینی به طور عمد صورت نگرفته است.

وی افزود: یک فلسفه این موضوع این است که اگر این شب به طور قطعی تعیین شده بود، کمترین بی‌اعتنایی نسبت به آن تاثیر بدی بر سرنوشت ما می‌گذاشت. دلیل دیگر ایجاد روحیه نوعی انتظار در افراد برای پیدا کردن این شب است. شب قدر مانند گمشده‌ای ظاهر شده که مؤمنان در پی او شب‌هایی را تا صبح به عبادت و ذکر می‌گذرانند.

حجت‌الاسلام مبلغی ادامه داد: یک علت دیگر مخفی بودن شب قدر می‌تواند ایجاد آمادگی باشد. اگر بپذیریم شب قدر واقعی همان ۲۳ رمضان است، ۲ شب دیگر ما را برای حضور در این شب بزرگ آماده می‌کند.

وی با اشاره به ارزشی که انسان‌ها نسبت به سرنوشت خود در جوامع مختلف قائل هستند خاطرنشان کرد: یک نگاه به مقوله سرنوشت این است که آن را امری تصادفی بدانیم. خوش‌شانسی و بداقبالی در چنین تفکری معنی پیدا می‌کند.

نگاه دوم سرنوشت را با کار و تلاش انسان گره می‌زند. به این معنی که هر فرد، ملت یا تمدنی که پشتکار داشت و از فرصت‌های خود بهره‌گیری کرد، سرنوشت درخشان‌تری را برای خود رقم خواهد زد.

رئیس پژوهشگاه مطالعات تقریبی با اشاره به مفهوم سرنوشت در اسلام گفت: دین اسلام ادبیات غنی و پرباری در ارتباط با سرنوشت دارد که تا به حال به خوبی استخراج نشده است.

در منطق اسلام قدر هیچ‌گاه با مقوله شانس گره زده نشده است بلکه موضوعی است که با سعی انسان رابطه مستقیم دارد. منتهی باید توجه داشت که این سعی تنها به مقولات مادی منحصر نمی‌شود. دامنه این تلاش بسیار فراتر از چیزی است که در منطق بشر بی‌توجه به دین دیده می‌شود.

حجت الاسلام مبلغی با اشاره به نقش تربیتی نگاه غیر مادی به سرنوشت افزود: یک انسان دیندار برای تعیین سرنوشت خود از تلاش‌های مادی دست‌بردار نیست اما در کنار آن مجموعه‌ای از خصائل معنوی برای خود به وجود می‌آورد که با آینده او مربوط می‌شود.

همچنین در اسلام سرنوشت اخروی بیش از سرنوشت دنیوی اهمیت دارد. موضوعی که در تفکر مادی به آن پرداخته نمی‌شود. در نگاه اسلام بشر می‌تواند از وضعیت برجازننده و شکننده تکیه بر امکانات مادی فراتر رفته و سرنوشت خود را با عالم بالا و مقدرات الهی پیوند بزند. با بهره‌گیری از فرصت شب قدر می‌توان برخی مقدارت نیک را در زندگی آینده قطعی کرد.

اعمال شب نوزدهم

بهترین اعمال در شب‌های قدر اعمالی هستند که روح و تفکر انسان را درگیر کنند. خداوند در این شب‌ها سرنوشت انسان را مقدر می‌کند و او باید با دوری از امور دنیایی و خلوت گزینی به تفکر درباره این سرنوشت و هدف از خلقت خود مشغول شود.

در کنار این تفکر خواندن برخی سوره‌های قرآن و انجام عبادات مخصوصی از سوی بزرگان در این شب توصیه شده است.

شب نوزدهم نخستین شب از شب‌های قدر است. این شب فرصتی است برای ایجاد آمادگی برای دو شب دیگر. آمادگی که در گام اول با توبه امکان‌پذیر است چرا که اگر ظرف وجود انسان آلوده به ناپاکی‌ها باشد، کلام حق و نماز شب هم در آن اثر نخواهد کرد.

در مفاتیح‌الجنان ذکر «اَسْتَغْفِرُاللّهَ رَبّى وَ اَتُوبُ اِلَیْهِ» برای این شب به مؤمنان توصیه شده است. در منتهی الامال آمده حضرت علی(ع) در شب نوزدهم ذکر استرجاع را بسیار تکرار می‌کردند.

تکرار "لا حول و لا قوّة الّا بالله العلی العظیم"، "أستغفر الله ربی و أتوب إلیه"، صلوات و "اللّهم بارک لی فی الموت" از دیگر اعمال مولای متقیان در شب نوزدهم بوده است. خواندن نماز شب و سوره یاسین نیز از دیگر توصیه‌هایی است که از سیره معصومین(ع) مخصوص این شب استخراج شده است.


انتهای پیام/126