قم نیوز، کوچک‌تر که بودیم با نزدیک شدن به نیمه شعبان آرام آرام چند نفر از بچه‌ها دور هم جمع می‌شدیم و به فکر تزیین کوچه و خرید بعضی وسایل مخصوص جشن و غالبا هم در رقابت با کوچه‌های مجاور در تدارک برگزاری جشن عید نیمه شعبان آماده می‌شدیم.

کوچک‌تر که بودیم با نزدیک شدن به نیمه شعبان آرام آرام چند نفر از بچه‌ها دور هم جمع می‌شدیم و به فکر تزیین کوچه و خرید بعضی وسایل مخصوص جشن و غالبا هم در رقابت با کوچه‌های مجاور در تدارک برگزاری جشن عید نیمه شعبان آماده می‌شدیم.

در زمان ما شور و حال این جشن‌ها، به‌قدری بود که حتی درسمان را تحت تأثیر قرار می‌داد، به‌طوری که درس و مشقمان را ول و شروع می‌کردیم از دوست و آشنا و اهالی محل و همسایه و کاسب پول جمع می‌کردیم.

بچه‌های مذهبی معمولا خجالتی هستند اما نمی‌دانم چرا آن روزها از دست دراز کردن پیش دیگران و درخواست پول کردن هیچ خجالت نمی‌کشیدیم حتی بسیاری وقت‌ها از کسی که وعده سر خرمن هم می‌داد، نمی‌گذشتم و مرتب با پیگیری کودکانه‌مان به سراغش می‌رفتیم و می‌گفتیم چی شد؟ تا آخر یک چیزی می‌گرفتیم.

به هر حال کم و زیاد مبالغی جمع می‌شد و مدیریت این مبالغ طوری بود که هیچ وقت برای غیر از مراسم جشن خرج نمی‌شد. نمی‌دانم چرا بچه‌ها در مقابل این پول‌ها این‌قدر متعهد بودند و وسواس داشتند. کاش برای همه‌چیز این‌گونه وسواس داشت.
خلاصه کوچه و برزنمان را با هر چیزی که گیر می‌آوردیم تزیین و چراغانی می‌کردیم، گو این‌که در نیمه شعبان فقط کوچه ما میزبان آقاست.

حال و هوای مدرسه هم تحت تأثیر نیمه شعبان بود برگزاری مسابقات مختلف، اجرای تئاتر و نمایش و روزنامه دیواری و غیره از جمله برنامه‌های مدارس در این ایام بود.

معرفت یابی به امام عصر (عج) در جشن‌های نیمه شعبان
برگزاری جشن‌های نیمه شعبان بدین گونه و به شکل مردمی این روزها هم کماکان ادامه دارد، اما در تحلیل محتوا و چگونگی جشن‌های نیمه شعبان در یکی دو دهه پیش و اکنون به نکات قابل توجهی برمی‌خوریم که مرور آن‌ها تحت مطلب پیش رو خالی از لطف نیست.

اگر جشن‌های مشابه، سنت‌های دیرین و دهه‌های اخیر را فعلا بررسی نکنیم، جشن‌هایی برای بررسی باقی می‌ماند که اصطلاح جشن‌های امروزی را برایش انتخاب می‌کنیم که این‌ها عبارتند از جشن‌های ارگان‌ها و ادارات دولتی، جشن‌های تجملاتی و تبلیغاتی ثروتمندان، جشن‌های خانگی زنان، جشن‌های وبلاگی در فضای مجازی، جشن‌های اس ام اسی و ایمیلی و برخی دیگر از این نوع جشن‌ها.

برگزاری جشن‌های نیمه شعبان در گام نخست برای ابراز شادی و اعلان همگانی این روز بزرگ است، اما به اذعان اهالی فکر و اندیشه، برپایی جشن‌های نیمه شعبان باید در راستای معرفت بخشی به مردم باشد.

حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی، در این باره می‌گویند: «قرآن کریم بزرگداشت و گرامیداشت آیات خدا را از نشانه‌های تقوای قلوب و صفات متقیان می‌داند و وجود گرامی امام معصوم از برترین، نشانه‌ها و شعائر آن ذات قدسی الهی است و تکریم و بزرگداشت در ایام میلاد یا شهادت، مصداق تعظیم شعائر خدای سبحان است، اما در بزرگداشت ائمه هدایت به ویژه امام عصر کاری شایسته (عج) انجام است که در پرتو آن، کشور امام زمان تا ظهور حضرتش به قدر امکان از خطرها مصون بماند.»

اکنون با درک این نکته که برگزاری هر جشنی منتسب به ائمه باید منجر به معرفت آنان شده و در خور جایگاه و شأن آن بزرگواران برگزار شود به بررسی چگونگی جشن‌های امروزی می‌پردازیم.

برخی آسیب‌های جشن‌های نیمه شعبان
امروزه ادارات و ارگان‌های دولتی مختلف در برگزاری جشن‌های نیمه شعبان پیش قدم می‌شوند اما در این میان دقت لازم در چگونگی مدیریت، هزینه کرد و محتوای مراسم موضوعی است که کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. به‌طوری که گاهی شاهدیم ادارات و نهادهایی که اصولا رسالتی در امور فرهنگی و مذهبی ندارند و اجازه صرف بیت‌المال در برگزاری چنین مراسمی به ایشان داده نشده، اقدام به برپایی جشن می‌کنند که این امر تبعات منفی دارد.

برای مثال چند سال گذشته یکی از شرکت‌های جنوب کشور اقدام به برپایی جشن بزرگی به مناسبت نیمه شعبان کرد که طی آن کنسرت بزرگی از موسیقی با ابزار آلات غربی و مطرود آن به کار گرفته شد و در ادامه نیز تردستان امروزی به اجرای برنامه‌های به ظاهر سرگرم کننده پرداختند و جالب این که چه طور طراحان غیر تخصصی این جشن، مولودی خوانی و مداحی را با تردستی، جادوگری و مطربی در هم آمیختند و با نام موجه جشن نیمه شعبان به خورد مردم دادند و بدتر از همه منابع مالی این هنرنمایی از کدام ردیف قانونی برای یک کار فرهنگی در یک نهاد کاملا تخصصی غیرفرهنگی تأمین و هزینه شد؟

جشن‌هایی نیز به مناسبت نیمه شعبان توسط اغنیا برپا می‌شود که هیچ نشانی از سیره اهل بیت در آن‌ها پیدا نیست. در این جشن‌ها ریخت و پاش‌های فراوان و تجملات زائدی صورت می‌گیرد که مصداق آن‌ها بسیاری از مراسم ازدواجی است که در این روز و با این اندیشه که در روز خوش یمنی وصلت فرخنده ای انجام گیرد، برگزار می‌شوند.

در بسیاری از جشن‌های عروسی کوچک‌ترین نشانی از مشابهت امر مقدس ازدواج با سیره و روش معصومین دریافت نمی‌شود، بلکه مجلس اینان چنان غرق در فساد و تباهی است که دل هر مؤمنی از انتساب این جشن به مسلمانان و شیعیان مهدوی را به درد می‌آورد.

فضای مجازی عرصه نوین جشن‌های محتوایی نیمه شعبان
سیل پیامک‌ها و ایمیل‌ها در شب و روز نیمه شعبان هم در آمد هنگفتی را نصیب اپراتورهای مختلف مخابرات می‌کند، اما محتوا ندارد که بتوان ادعا کرد معرفتی بر اهالی جشن افزوده شده باشد. هرچند می‌توان به جای تبریکات خشک و خالی به تولید محتوا در این عرصه پرداخت و با ارسال حدیث‌های مختلف و تاثیرگذار در قالب اس ام اس یا زندگی نامه امام عصر (عج)، شرایط انتظار و غیره در ایمیل‌ها به ابعاد معرفتی این جشن کمک کرد.

در این میان برخی جشن‌های فضای مجازی که با رویکرد معرفتی علوم مهدوی برگزار می‌شوند، شایسته تأمل‌اند.
ب
سیاری از سایت‌ها و وبلاگ‌های مهدوی به مناسبت همین جشن نیمه شعبان، از مدت‌ها قبل اقدام به زمینه سازی برای برپایی جشنواره‌های مختلف علمی و هنری می‌کنند که به سبب برخورداری از نوع مخاطبشان غالبا توفیق‌های درخوری نیز نصیبشان شده است.

برگزاری جشنواره‌های مهدوي در ترویج فرهنگ منجی گرایی بسیار مفید است، زیرا امید ما به آینده معطوف به وجود مقدس امام زمان (عج) است و طبیعی است که راهبرد انتظار موعود در جامعه اسلامی، بالاترين و ارزشمندترين راهبرد است.

نتیجه گیری
جشن‌های جوانان دیروز و میان سالان امروز فاقد بسیاری از امکانات و جذابیت‌ها و ابزارهای مختلف امروزی بود، اما به سبب برخورداری از اخلاص و نیات خیر برگزار کنندگان آن باوجود سادگی فراوان از اثرگذاری فکری و عقیدتی عمیقی برخوردار بود.

در جشن‌های دهه‌های گذشته به سادگی و داشتن پیام در هر کاری در جشن نیمه شعبان بسیار توجه می‌شد و به برگزار کنندگان مرتب گوشزد می‌شد صاحب جشن، امام عصر (عج) است و از هر لهوی که شبهه عدم قرابت با معارف مهدوی داشته باشد، باید پرهیز می‌شد که نتیجه آن حس و حال معنوی خاصی بود که در جشن‌های نیمه شعبان پدیدار می‌شد.

به نظر می‌رسد امروز هم جوانان به همان اندازه به معارف مربوط به انتظار و مهدویت مشتاق‌اند که جوانان دیروز بودند و البته جوانان امروزی به مراتب بیش از گذشتگان، هم به امکانات مجهزند و هم به علوم جدید تسلط دارند که این برتری باید به سمت تعمق در محتوای برنامه‌ها و اعیاد شعبانیه و به ویژه جشن بزرگ نیمه شعبان منجر شود که این امر نه فقط یک نیاز، بلکه ضرورتی انکارناپذیر است.

انتهای پیام/