در گفتوگو با رئیس قطب اخلاق، خانواده و سبک زندگی جشنواره اخلاق تبلیغ دین مطرح شد
به گزارش قم نیوز جشنواره اخلاق تبلیغ دین در دو بخش شعر و خاطره آغاز شده و تا28فروردین 97 ادامه دارد. شرکت برای عموم شاعران و نویسندگان فارسی زبان آزاده بوده و میتوانند برای اطلاع و ارسال آثار به سایت اشراق به نشانی www.eshrahg.ir مراجعه کنند. جشنواره اخلاق تبلیغ دین بهانهای بود تا با حجت الاسلام و المسلمین دکتر علیزاده رئیس قطب اخلاق، خانواده و سبک زندگی دفتر تبلیغات اسلامی ، پیرامون اخلاق تبلیغ دین به گفتوگو بنشینیم.
*جریان تبلیغی در حوزههای علمیه ما چه اهمیتی دارد و هدف اصیل و ناب آن چیست؟
ما معتقدیم که حوزههای علمیه مقدسه در ایران نسبت به برخی دیگر از حوزههای علمیه، یک ارزش افزوده دارد و آن عبارت است از اینکه جریان تبلیغی، یک جریان کُنشگر، پرنفوذ و پرقدرت است. هدف از تحصیل علوم دینی برای طلاب، انباشت علم در خلأ و خلوت فردی نیست بلکه غایت آن راهیابی این علوم به دل و جان عموم مردم است تا آنان را با وظایف دینی و اخلاقی آشنا سازد و از این رهگذر است که ظلع مماس حوزه با بدنه مردم برقرار میشود.
این پدیده "تبلیغ" از دیرباز نقش چشمگیری در بهبود شاخصهای دینداری و دینمداریِ جامعه داشته و دارد. مردم در فرآیند این تبلیغ، بی واسطه، با مبلغین ارتباط داشتهاند. از سوی دیگر شبکه این جریان تبلیغی هم شاهرگی بوده، هم مویرگی یعنی تمام سطوح جامعه را در بر گرفته است.
از مشخصههای بارز این جریان، تبلیغ چهره به چهره است که باعث پایداری و عمق تاثیر تبلیغ میشود.
*در این جریان تبلیغی متخلق بودن مبلغان چه اهمیتی دارد؟
در سیره ائمه(ع)، بر شاخصهای رفتاری در امر تبلیغ، تاکید بهسزایی شده است. گویی که تبلیغ دین و اخلاق مداری دو روی یک سکهاند.
امام صادق (علیه السلام) میفرماید: کونوا دعاة الناس بغیر ألسنتکم. یعنی مردم را نه با زبان بلکه با رفتار نیکو به مسائل دینی دعوت کنید. به عبارت دیگر دو صد گفته چون نیم کردار نیست.
به هر روی تخلق به اخلاق حَسن برای مبلغان ضرورت دارد و درخت تبلیغ، با عنصر اخلاق است که سریعتر و بهتر به بار مینشیند. در واقع تعهد مبلغان به نکات اخلاقی باعث ایجاد جاذبه میگردد و فاصله گرفتن از مسائل اخلاقی باعث خنثی شدن اثر تبلیغ خواهد شد.
*مرکز فرهنگی هنری دفترتبلیغات اسلامی هماکنون اولین جشنواره سراسری شعر و خاطره«اخلاق تبلیغ دین» را با حمایت و همراهی قطبهای فکری و فرهنگی، برگزار میکند. شما به عنوان رئیس میز اخلاق، خانواده و سبک زندگی که یکی از چهار میز قطبهای فکری و فرهنگی دفتر تبلیغات است، چه هدفی را از تصویب برگزاری این جشنواره مد نظر داشتهاید؟
ما در این جشنواره در پی آنیم که زیباییهای خیره کننده و جذابیتهای مغناطیس اخلاق را در امر تبلیغ بازنمایی کنیم. در واقع هدف ما آن بوده است که فرازهای رفتاری و کرداری چه در سیره پیامبر و اهل بیت، چه در مشی عالمان دینی و چه در روش مبلغان دینی را در قالب شعر و خاطره، تثبیت کنیم و به زیور صناعت بیارائیم.
فرازهای اخلاقی در امر تبلیغ، به عنوان برشی از جریان تبلغ دین، اگر با ذوق شاعرانه پرورده شود یا با کمک نویسندگان در قالب خاطره تثبیت و ضبط شود، میتواند به عنوان الگویی از بایستها و شایستهای اخلاقی در تبلیغ دین به مخاطبان و دیگر مبلغان ارائه شود تا در پرتو آن ظرفیتها و ظرافتهای اخلاقیِ تبلیغ در قالب هنر فرا راه علاقمندان قرارگیرد.
علاوه بر این آثاری از این دست میتوانند الهام بخش در قالبهای دیگر هنری(پوستر، عکس، فیلم و ...) باشند و در این گردونه به بازتولید ذوقی و هنری منجر گردند.
*ابعاد اخلاقی در تبلیغ دین شامل چه مولفههایی است؟ لطفا این مساله را قدری تشریح کنید.
اخلاق مشتمل بر سه بعد است:
اول، اخلاق بندگی؛ اخلاق بندگی ناظر به رابطه فرد با خداست.هرگاه مبلغ رابطه خود را با خدای خود بهبود بخشد این مساله در فرایند تبلیغ او سرریز میکند. توکل، اخلاص، رضا، تفویض و ... همه و همه از مولفههای اخلاق بندگی است. مبلغ باید نگاهش به خدا باشد و هدفش رضایت خدا باشد. خشنودی خدا را مد نظر داشته باشد نه خشنودی خلق را، وقتی مبلغ به خداوند رجاء واثق داشته باشد و در مقابل، نگاهش را از دست مردم بگیرد، وقتی مبلغ شیعه خود را پا به رکاب حضرت ولی عصر(عج) بداند و او را ناظر نیات و تمنیات خویش بداند، وقتی مبلغ بر این باور استوار باشد که «إِنَّمَا نُطْعِمُکُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِیدُ مِنکُمْ جَزَاءً وَلَا شُکُورًا»، آنگاه نه به تعریف و تمجید مخاطبان غره میشود و نه از اخم ونیش و کنایه آنان رنجیده خاطر.
دوم، اخلاق فردی است؛ اینکه مبلغ حسابش با خودش صاف باشد، اینکه او در یک کلام مبادی آداب باشد، آراستگی و نظماش زبانزد باشد، زی طلبگیاش حفظ شود، ساده زیستی و صفای روحانی داشتهباشد، خورد و خوراکش به قاعده باشد؛ همه و همه از مصادیق اخلاق فردی است. رعایت این موارد در امر تبلیغ بسیار مهم است.
سوم، اخلاق اجتماعی است؛ اخلاق اجتماعی در واقع همان اخلاق حرفهای برای تبلیغ است. اینکه مبلغ صداقت داشته باشد و زبانش بر مدار راستی و درستی بچرخد، اینکه نرمخو و نرمگو باشد نه درشتگو و بیپروا، اینکه عفت کلام داشته باشد، اینکه گوش شنوا داشته باشد، اینکه شکیبا و حلیم باشد، اینکه رازدار مردم باشد، اینکه فروتنی داشته باشد، عزت نفس داشته باشد میتواند در بعد اخلاق اجتماعی به توفیق دست یابد.
مبلغ باید مردم را از صمیم دل دوست داشته باشد و سنگ صبور آنان باشد و تکیهگاهِ مشکلات و دغدغههای آنان گردد، در این صورت است که میتواند فتح قلوب کند.
اگر یک منبری با سواد و خوشبیان، پس از منبر در ارتباطگیری با مردم دچار مشکل باشد، از نظر مردم قابل اعتماد و رابطه نیست. مردم سنگ صبور میخواهند.
اگر مبلغ خود را به زیور فروتنی نیاراید و از رذیله کبر و غرور نپیراید اثر تبلیغیاش خنثی بلکه معکوس میشود.
یا حتی اگر یک منبری خوشصحبت و فاضل، متوقع باشد این توقع مالی منافی اخلاق تبلیغ است.
*و توصیه پایانی به مبلغان؟
برخی از ادیان یا حتی برخی از مکاتب ضاله، روی مسائل رفتاری مبلغان خود کار میکنند، مبادا آنان با لبخندهای ژکوندشان آموزههای دینی و مذهبی خود را تبلیغ کنند و مبلغان شیعه در امر تبلیغ کوتاهیهایی داشته باشند.
در عصر رسانه و ارتباطات تمام کنشهای رفتاری ما زیر ذره بین است و باید به اهمیت این مساله بیشتر پرداخت.
انتهای پیام/138