شماری از کارشناسان مباحث فرهنگی در میزگرد ایرنا مرکز قم با عنوان «اهمیت نهضت سواد آموزی درنظام جمهوری اسلامی» گفتند: بی سوادی برای جامعه اسلامی خطر آفرین است و ازهمین رو نهضت سواد آموزی علاوه بر دانش افزایی مردم، نقش مهمی در مسیر کاهش و مقابله با آسیب های اجتماعی کشور دارد.

به گزارش قم نیوز آنان دراین نشست به تشریح توانمندیها و ظرفیت های نهضت سواد آموزی پرداختند و بیان کردند: این نهاد انقلابی در طول 39 سال گذشته، توانسته به عنوان یک موتور محرک و پیش برنده فعال برای نظام اسلامی در بحث کاهش قابل توجه نرخ بی سوادی و تحقق عدالت آموزشی، نقش آفرینی کند، اما به هر حال این مجموعه علمی نیز با وجود تمام خدماتی که به جامعه ارائه کرده است، احتیاج به بازبینی عملکرد و آسیب شناسی دارد تا بتواند راه آینده را با رویکردهای جدید و گذر از روش های سنتی، بپیماید. 

** نگاه تحول آفرین بر نهضت سواد آموزی حاکم شود 
یکی از مدرسان دانشگاه و فعالان فرهنگی استان قم نیز در این میزگرد گفت: تغییر رویکرد سنتی و استفاده از روش های نوین آموزشی در نهضت سواد آموزی یکی از مهمترین عوامل موفقیت این نهاد است. 
محمد افرادی افزود: لازم است تجربه 39 ساله نهضت سواد آموزی مورد واکاوی قرار گیرد تا رویکردهای جدید این نهاد براساس شرایط روز جامعه و روش های کارآمد علمی، بازتعریف شود. 
وی ادامه داد: ترسیم ساختارهای جدید آموزشی در مجموعه نهضت سواد آموزی از دیگر مواردی است که می تواند به پیشبرد اهداف این نهاد به خصوص در زمان کنونی که رسانه ها و فضای مجازی، عرصه های جدیدی را در روش های آموزشی ایجاد کرده اند، کمک کند. 
وی بیان کرد: نهضت سواد آموزی مجموعه ای برگرفته از ارزش های انقلاب اسلامی و سازوکاری برای پیشرفت سریع علم و دانش در ایران است که برای موفقیت در برنامه های خود به تحول دایمی و دور شدن از روش های سنتی نیاز دارد. 
افرادی گفت: استفاده از تجربیات گذشته، بهترین چراغ راه برای ترسیم آینده می باشد و از این منظر لازم است مربیان با تجربه نهضت سواد آموزی، تجربه های خود در طول سال های گذشته را به رشته تحریر درآورده و آن را در اختیار آموزش دهندگان جوانی که هم اکنون در این نهاد مشغول فعالیت هستند، قرار دهند. 

** برای ریشه کن کردن بی سوادی تلاش نهضت باید جهشی شود 
افرادی بیان کرد: برای رسیدن به چشم اندازه های تعیین شده و ریشه کن کردن بی سوادی در کشور در 10 سال آینده باید به اندازه 20 سال تلاش شود و در این زمینه همه دستگاه های کشور به کمک نهضت سواد آموزی بشتابند چرا که وجود هشت میلیون بی سواد به هیچ عنوان شایسته نظام اسلامی نیست. 
وی با اشاره به این که بی سوادی یک بحران اجتماعی است که برای رفع آن باید همه امکانات کشور بسیج شود، افزود: قم در زمینه مقابله با بی سوادی و گسترش سطح سواد جزو استان های پیشرو کشور است که باید از این ظرفیت برای کمک به سایر استان های کشور و ارتقا وضعیت آنان در زمینه سواد آموزی استفاده شود. 
وی بیان کرد: برون سپاری کارها از جمله اقدامات دیگری است که موجب می شود، نهضت سواد آموزی وقت کافی برای سیاست گذاری و برنامه ریزی در مسیر گسترش سطح باسوادی افراد جامعه را بدست آورد و این مساله امروز در سطح استان قم به خوبی انجام می شود. 
وی ادامه داد: داشتن اطلاعات آماری صحیح در خصوص تعداد بی سوادان کشور و سایر مشخصات آنان، به برنامه ریزی کمک می کند تا برای رفع بی سوادی در هر منطقه ای متناسب با ویژگی های جمعیتی آن اقدام کنند و این کار موجب سهولت بیشتر در فرآیند مدیریت آموزشی نهضت سواد آموزی می شود. 

** اجرای طرح همت نظیر به نظیر 
این مدرس دانشگاه گفت: باید در قالب یک طرح جامع به نام طرح 'همت نظیر به نظیر' در کشور، هر شخص بی سواد به یک شخص باسواد متصل شود و با ایجاد یک شبکه سازی منسجم علمی از ظرفیت های موجود جامعه برای ریشه کن کردن بی سوادی، استفاده گردد. 
وی بیان کرد: تشکیل جشنواره های علمی، فرهنگی و ورزشی برای شرکت کنندگان در دوره های آموزشی نهضت سواد آموزی و تقدیر و تشکر از تلاش های ایشان برای فراگیری سواد از جمله راهکارهای است که می تواند به ارتقا جایگاه سواد آموزی در کشور کمک کند. 
وی ادامه داد: توجه ویژه به استفاده از ظرفیت رسانه های مجازی و ساخت برنامه های کاربردی دیجیتال در زمینه آموزش های نهضت سواد آموزی از دیگر فعالیت هایی است که در سال های اخیر مورد توجه مسئولان این نهاد قرار گرفته و می تواند آینده آموزش های سواد آموزی را متحول کند. 
افرادی گفت: استفاده از ظرفیت نخبگان، هنرمندان، خیران و همه کسانی که به دنبال ارتقا جایگاه علم و دانش در ایران هستند، در نهضت سواد آموزی یک ضرورت است و باید در این زمینه شبکه سازی های لازم برای تبادل افکار و نظرات ایجاد شود. 

** نرخ باسوادی نشان دهنده سطح عقلانیت جامعه است 
همچنین در این میزگرد یکی از استادان دانشگاه گفت: اگر بخواهیم سطح بلوغ یک جامعه را بسنجیم، باید وضعیت سواد آموزی و جایگاه دانش در آن جامعه را مورد بررسی قرار دهیم، چرا که آمار بالای باسوادی در یک جامعه نشان دهنده اهمیت عقلانیت و تفکر در میان مردمان آن است. 
مصطفی ملایی ادامه داد: به هر اندازه که سطح علمی مردم یک جامعه افزایش یابد، نبوغ فکری آنان بیشتر هویدا می شود و این مساله نقش اساسی در فرآیند پیشرفت ملت ها دارد. 
وی بیان کرد: سواد آموزی همچنین موجب توانمندسازی افراد برای حضور فعال در عرصه های اجتماعی و اقتصادی می شود و این مساله عامل مهمی برای موفقیت سیاست های اقتصاد مقاومتی است. 
وی افزود: توجه به اقتصاد علم محور، یکی از مهمترین شاخص های رشد جوامع بشری به حساب می آید و در این میان کشورهایی که نرخ باسوادی بالایی دارند از جایگاه بهتری برای تحقق سیاست های اقتصادی خود برخوردارند. 

** تشکیل نهضت سواد آموزی بنیادی ترین فعالیت آموزشی کشور 
ملایی گفت: افزایش نرخ باسوادی در کشور توسط نهضت سواد آموزی یکی از بنیادین ترین فعالیت های علمی آموزشی کشور پس از استقرار نظام اسلامی است که کاهش فقر دانشی جامعه در سطوح مختلف را دنبال می کند. 
وی افزود: با توجه به رشد روز افزون علم و فناوری در جهان، اگر نهضت سواد آموزی در ایران تشکیل نمی شد، فقر علمی شدیدی در کشور به وجود می آمد که می توانست بحران های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بسیاری را ایجاد کند. 
وی ادامه داد: نهضت سواد آموزی با حرکت جهادی تلاش کرد تا شکاف موجود در عرصه تحصیل دانش برطرف و عدالت علمی در سراسر کشور ایجاد شود و در این زمینه از ظرفیت های مردمی به بهترین شکل بهره برد. 
این فعال فرهنگی گفت: اگر بخواهیم هر برنامه و الگویی را در کشور پیاده کنیم، ابتدا نیاز است که افراد جامعه نسبت به موضوع آن آشنا و توانمند باشند و گسترش سواد یکی از کلیدی ترین پیش نیازها در این مساله است، چرا که اگر سطح بی سوادی افراد در جامعه ای بالا باشد، آنها نمی توانند با برنامه های پیشنهادی همراهی کنند و راهبردهای تعیین شده به شکست می انجامد. 
وی افزود: در مساله نهضت سواد آموزی، اقشار مختلف مردم با روحیه فداکارانه وارد میدان شدند تا بی سوادی در کشور به خصوص در مناطق محروم ریشه کن شود. 

** لزوم استفاده از جدیدترین روش های آموزشی در نهضت سواد آموزی 
وی ادامه داد: نهضت سواد آموزی علاوه بر این که برای افزایش سطح علمی جامعه تلاش می کند، وظیفه مهم دیگری نیز برعهده دارد و آن مهارت آموزی و آموزش مسائلی است که افراد برای داشتن یک زندگی سالم به آن نیاز دارند. 
ملایی گفت: امروز در دنیا از شیوه های نوین آموزشی برای انتقال سریع مباحث به علم آموزان استفاده می شود تا آنان بتوانند سریع تر آموخته و مهارت های خود را به کار گیرند و این موضوعی است که باید در فرآیند آموزشی نهضت سواد آموزی ما نیز مورد توجه باشد. 
وی افزود: اکنون سرعت انتقال مفاهیم علمی خود به عنوان یک شاخص مهم در ارزیابی سطح پیشرفت جوامع در نظر گرفته می شود که توجه به آن در حوزه نهضت سواد آموزی می تواند موجب شکل گیری انقلاب آموزشی در کشور باشد. 
وی ادامه داد: همچنین نهضت سواد آموزی با حضور در عرصه های نوین علمی و فناوری می تواند در زمینه آموزش مهارت های مورد نیاز مردم در بحث سواد رسانه ای، سواد فرهنگی و اجتماعی نیز نقش آفرینی لازم را داشته باشد. 

** سواد آموزی نخستین گام برای پیشرفت 
معاون سواد آموزی اداره کل آموزش و پرورش قم در این میزگرد گفت: از جمله مهمترین نیازها برای پیشرفت هر کشوری، موضوع سطح سواد و آموزش مباحث علمی است که این مساله در ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فرمان امام راحل توسط درخت تنومند نهضت سواد آموزی دنبال شد. 
حجت الاسلام و المسلمین محمد رضا قاسمی نیا، افزود: نظام جمهوری اسلامی در اولویت برنامه های خود، راهبرد عدالت علمی و آموزش برای همه را دنبال می کند و به همین دلیل می کوشد با استفاده از ظرفیت نهضت سواد آموزی، نرخ باسوادی در کشور روز به روز افزایش یابد. 
وی ادامه داد: برای رسیدن به نقطه مطلوب در فعالیت های آموزشی نهضت سواد آموزی باید روحیه جهادی در میان فعالان این حوزه روز به روز تقویت و از هرگونه بروکراسی و تشریفات اداری که مانع انجام کار است، پرهیز شود. 
وی بیان کرد: برای تقویت جایگاه نهضت سواد آموزی باید حوزه های علمیه، دانشگاه ها، مدارس، مساجد، نخبگان، هیات های مذهبی و همه خردمندان وارد میدان شوند چرا که ریشه کن کردن بی سوادی در کشور، موضوعی ملی است و اختصاص به یک نهاد خاص ندارد. 

** معاونت آموزش بزرگسالان و مادام العمر در نهاد ریاست جمهوری تشکیل شود 
قاسمی نیا با بیان این که براساس آمار سال 95، بیش از هشت میلیون تن در کشور بی سواد هستند، گفت: برای ریشه کن کردن بی سوادی در کشور لازم است معاونت آموزش بزرگسالان و مادام العمر تحت نظارت مستقیم رئیس جمهوری تشکیل شود و این معاونت برای انجام فعالیت های خود، تحت حمایت دولت و مجلس شورای اسلامی قرار گیرد. 
وی با اشاره به این که ایجاد معاونت بزرگسالان و مادام العمر می تواند ما را به اهداف آموزشی تعیین شده در افق 1404 و سایر اسناد بالادستی در این زمینه نزدیک کند، ادامه داد: تشکیل این معاونت زیرنظر بالاترین مقام اجرایی کشور، می تواند موجب ارتقا وضعیت سواد آموزی و مهارت افزایی در جامعه شود. 

** حجم بالایی از تصادفات مرتبط با رانندگان بی سواد است 
قاسمی نیا گفت: به گفته مسئولان نیروی انتظامی، حجم قابل توجهی از تصادفات کشور از سوی رانندگان بی سواد رخ می دهد که در همین رابطه لازم است اهمیت مبارزه با پدیده شوم بی سوادی به عنوان عامل آسیب رسان به فرد و جامعه بار دیگر مورد توجه قرار گیرد. 

** جایگاه ممتاز آموزش قرآن کریم و سیره اهل بیت(ع) در نهضت سواد آموزی 
قاسمی نیا گفت: مباحث مرتبط با روخوانی و قرائت صحیح قرآن کریم در کنار زندگینامه اهل بیت(ع) از جمله موضوعاتی است که در آموزش های نهضت سواد آموزی بسیار مورد توجه قرار می گیرد و این مساله موجب آشنایی هر چه بیشتر سواد آموزان با سبک زندگی اسلامی می شود. 

** ارائه نماد برای آشنایی بیشتری مردم با فعالیت های نهضت سواد آموزی 
معاون سوادآموزی اداره کل آموزش و پرورش قم گفت: برای نخستین بار در سطح شهر قم، نام میدانی برای گرامیداشت فعالیت های نهضت سواد آموزی به نام میدان قلم، تعیین شد و قرار است در این زمینه فعالیت های تکمیلی دیگری نیز در نقاط مختلف شهر انجام شود. 
وی بیان کرد: در نهضت سواد آموزی، آموزش مهارت های جانبی نیز مورد توجه مربیان است و در همین رابطه چهار مرکز یادگیری محلی برای آموزش صنایع دستی و سایر مهارت های مورد نیاز به سواد آموزان از جمله زنان خانه دار در قم دایر است. 
وی ادامه داد: نقش گروه های مردم نهاد نیز در ارتقا وضعیت سواد آموزی کشور بسیار موثر است و آنان می توانند در ریشه کن کردن بی سوادی وارد صحنه شوند. 

** قم در زمینه سواد آموزی پیشگام است 
قاسمی نیا گفت: در حالی که نرخ باسوادی در جمعیت بالای 6 سال قم طی سال های نخست پیروزی انقلاب اسلامی 47 درصد بود این آمار اکنون به بیش از 91 درصد رسیده که این افزایش حدود 50 درصدی در نوع خود بسیار قابل توجه است. 
معاون سوادآموزی اداره کل آموزش و پرورش قم افزود: از ابتدای تشکیل نهضت سوادآموزی در قم تاکنون حدود 400 هزار تن در دوره های مقدماتی، تکمیلی، پایانی، تحکیم سواد، انتقال و سوادآموزی شرکت کرده اند. 
وی با بیان این که اکنون در گروه سنی 10 تا 49 سال نیز 97 در صد جمعیت قم باسواد هستند، گفت: در این استان تعداد زنان باسواد از 34 درصد به 87 درصد، مردان باسواد از 64 درصد به 93 درصد، جمعیت باسواد شهری از 53 درصد به 90 درصد و جمعیت باسواد روستایی از 30 درصد به 80 درصد افزایش یافته است. 
قاسمی نیا با بیان این که از سال 95 تاکنون حدود 11 هزار تن از تعداد بی سوادان استان کاسته شده است، بیان کرد: در قم 120 تن از کسانی که از نهضت سوادآموزی شروع کرده و اکنون به مدارج عالی علمی حوزوی و دانشگاهی رسیده اند، شناسایی شده اند. 
وی اضافه کرد: آموزش اولیای بی سواد دانش آموزان، آموزش مددجویان بی سواد کمیته امداد امام خمینی، بهزیستی و زندان ها، آموزش اتباع بی سواد غیرایرانی، برگزاری شورای سوادآموزی به صورت مرتب در استان و استقرار آموزشیاران در روستاها از دیگر فعالیت های نهضت سوادآموزی در این چهار دهه بوده است. 
وی با تاکید بر ارتقای سطح سوادآموزان در زمینه های مختلف از جمله مهارت های لازم زندگی گفت: توجه به گسترش و ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی و تقویت مهارت های خواندن و نوشتن در بین سوادآموزان ضروری و لازم است. 
قاسمی نیا افزود: برای تحقق این امر، دوره های آموزشی گوناگونی از جمله دوره آموزش رایانه و برگزاری حلقه های کتاب و کتابخوانی و تولید کتاب های آموزشی و نشریه «فرصت دوم» ویژه افراد کم سواد را انجام داده ایم. 
وی با بیان این که در سال جاری، هفت هزار و 407 تن برای سوادآموزی در سهمیه استان قم قرار گرفتند، ادامه داد: تاکنون تعداد 6 هزار و 291 تن در کلاس های سوادآموزی شرکت کرده اند و مشغول به تحصیل هستند. 
وی اعلام کرد: در حال حاضر 560 کلاس سوادآموزی در استان قم فعال است که از این تعداد 369 کلاس ویژه دوره مقدماتی (دوره اول ابتدایی)، 132 کلاس ویژه دوره انتقال (دوره دوم ابتدایی) و 59 کلاس ویژه دوره تحکیم سواد می باشد. 
معاون سوادآموزی آموزش و پرورش قم خاطرنشان کرد: در حال حاضر این استان رتبه هشتم باسوادی را در گروه سنی 6 سال به بالا در کشور دارد. 
قاسمی نیا در بخش دیگری از سخنان خود به اهمیت مساله پژوهش در همه امور تاکید و اظهار کرد: در سه سال گذشته 14 طرح پژوهشی در زمینه سوادآموزی در استان قم اجرا شده است. 
وی به نقش و اهمیت رسانه ها در تبیین و ترویج فرهنگ سوادآموزی و ضرورت آن در جامعه اشاره و بیان کرد: برای تحقق باسواد شدن همه قشرهای جامعه، باید همه نهادها و تمام قشرهای مردم مشارکت داشته باشند. 
وی با بیان این که باید مساله کم سوادی و بی سوادی را به عنوان یک آسیب اجتماعی باور کنیم، تصریح کرد: با خِرَد جمعی و با اجماع استانی باید بیش از گذشته به این مساله مهم توجه کنیم و در این مساله نیازمند فرهنگ سازی هستیم. 
قاسمی نیا به اجرای طرح اِنسداد مبادی بی سوادی اشاره کرد و گفت: در این طرح کودکان لازم التعلیم را با همکاری نهادهای مرتبط شناسایی و زمینه تحصیل آنها را فراهم می کنیم تا در آینده به تعداد جمعیت بی سواد کشور افزوده نشود. 
وی مشارکت در سوادآموزی را وظیفه همگانی دانست و خاطرنشان کرد: حتی کودکان و نوجوانان غیرایرانی نیز برای آموزش سواد در این زمینه شناسایی می شوند و تحت آموزش قرار می گیرند. 
معاون سوادآموزی آموزش و پرورش استان قم توجه به مساله «تحکیم سواد» و جلوگیری از بازگشت به بی سوادی در سوادآموزان را یک مساله فرا استانی برشمرد و خواستار حمایت های کلان ملی در این زمینه شد. 
وی همچنین با اشاره به این که اطلس سواد آموزی استان در حال تدوین است، افزود: با استفاده از این اطلس و آمارهای ارائه شده در آن، برنامه ریزی های مرتبط با گسترش سواد آموزی در قم با سهولت و دقت بیشتری انجام خواهد شد. 
یکم تا هفتم دی ماه به عنوان هفته سوادآموزی نامگذاری شده است؛ یک سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و با توجه به اهمیت و ضرورت سوادآموزی، به فرمان امام خمینی در هفتم دی ‌ماه سال 1358 نهضت سوادآموزی تاسیس شد. 
گزارش: سید محمد ابراهیم جنابان 

انتهای پیام/ 110