مدیرکل آموزش و پرورش استان قم گفت: طی 26 سال معلمی بیش از 50 هزار شاگرد داشته‌ام و هیچ چیز را با معلمی عوض نمی‌کنم.

به گزارش قم نیوز اردیبهشت شکوه خود را وامدار تو است که در دامان عطرآگین علم و تربیت متجلی شده‌ای. رونق شکوفه‌های بهاری همه از عشقی است که در دلسوزانه در کتاب و دفترم نشانده‌ای. به راستی که معلمی شغل انبیاست و إلا مگر می‌شود کمال و معرفت را بر لوح جان بشر نقش زد و نشانی از انبیا نداشت.

الفبایی که کلاس اول به من آموخته‌ای هر لحظه مرا یاد تو می‌اندازد، چه مهربانانه از «الف» شروع کردی و چه صبورانه تا «ی» هدایتم کردی. اگر مرا به یونان راهی بود حتماً می‌گفتم تو را « الهه زیبایی بخش » بنامند، الهه‌ای به قدمت حیات آدمی، یا حتی پیش‌تر از آن. یقین دارم که زیبا‌یی‌بخشی‌ات تمام الهه‌های یونان را چیره خود می‌ساخت.

در هفته معلم کوچه راه‌های دل‌مان را به یمن قدومت آذین‌بندی کرده‌ایم. این روزها که شیوع بیماری کرونا سبب شده صاحبان خیلی از مشاغل برای چند روز هم که شده به دور از دغدغه‌های فضای کسب و کار دمی را با فراغت بال بگذرانند، معلم‌ها را ولی خیلی به زحمت انداخته است. کلاس‌های درس مجازی مرتب به صورت برخط دانش‌آموزان و معلمان را دور هم جمع می‌‌کند. معلم در این شرایط بحرانی کرونا هم هوای بچه‌های کلاس را دارد.

به مناسبت هفته معلم با حمید رضا شیخ‌الاسلام مدیرکل 48 ساله آموزش و پرورش استان قم که در سابقه خود فعالیت چند ساله در کسوت معلمی را هم به یدک می‌کشد به گفت‌وگو پرداخته‌ایم.

خاطرات دوران تحصیل و تدریس، بررسی جایگاه تنبیه دانش‌آموزان در دستگاه آموزشی و تربیتی مدارس، ارزیابی وضعیت شبکه آموزش مجازی در مدارس استان قم در روزهای تعطیلی مدارس به دلیل شیوع کرونا و مشکلاتی که این شیوه آموزشی برای دانش‌آموزان به همراه دارد از جمله محورهای گفت‌وگوی خبرنگار فارس با مدیرکل آموزش و پرورش استان قم است که در ادامه می‌خوانید:

 

چند سال در کسوت معلمی فعالیت داشته‌اید؟

بیش از 26 سال. من از بدو ورود به آموزش و پرورش تا کنون لحظه‌ای از تدریس دست نکشیده‌ام و در اغلب دبیرستان‌های قدیمی قم در نقاط مختلف شهر از جمله دبیرستان دین و دانش، دبیرستان آیت‌الله کاشانی، دبیرستان امام رضا(ع)، دبیرستان امام صادق(ع)،دبیرستان معلم و دبیرستان صدر و... تدریس کرده‌ام. در حال حاضر هم هفته‌ای دو الی چهار ساعت در دانشگاه تدریس می‌کنم.

 

شاگردانتان شما را دوست داشتند؟ اهل رفاقت با دانش‌آموزانتان بودید یا از آن دسته معلم‌های خشک و غیر منعطف بودید؟

این را باید از دانش‌آموزانم بپرسید.

 

از رفتار دانش‌آموزانتان مشخص بوده است که چه احساسی درباره شما داشته‌اند. بر آن اساس خودتان چه فکر می‌کنید؟

احساس می‌کنم به لطف خداوند ارتباط دلی بین من و دانش‌آموزانم با وجود جدیتی که به ویژه در حوزه مدیریتی داشتم برقرار بود. بعضی مواقع تا ساعت 10 شب با دانش‌آموزانم در کتابخانه مدرسه می‌ماندیم و دورهم مطالعه، فعالیت‌های ورزشی، بگو و بخند و در مناسبت‌ها هم مراسم‌های مذهبی داشتیم. در روزهای تعطیلات یا ماه تابستان واقعا برای هم دلتنگ می‌شدیم. در ایام تعطیلات دانش‌آموزان با من تماس می‌گرفتند و می‌گفتند می‌خواهیم به مدرسه بیاییم برای تجدید دیدار.

 

 

آموزش بیش از 50 هزار دانش‌آموز

 

آمار دارید که تا کنون چه تعداد شاگرد در مدارس داشته‌اید؟

حدوداً بیش از 50 هزار  دانش‌آموز می‌شود.

 

از چه سالی تدریس را شروع کردید؟

از سال 1372. قبل از ورود به آموزش و پرورش هم تدریس می‌کردم. اگر از من سؤال شود جایگاه معلمی را بیشتر دوست داری یا مدیریت آموزش و پرورش، بی‌درنگ پاسخ می‌دهم که هیچ چیز را با معلمی عوض نمی‌کنم.

 

چه دروسی برای مقطع دبیرستان آموزش می‌دادید؟

دفاعی، جامعه‌ شناسی، روان‌شناسی، زیست و ادبیات.

 

 

با تنبیه دانش‌آموز مخالفم

بین دانش‌آموزانی که آرام‌تر بودند با دانش‌آموزانی که شیطنت می‌کردند فرق می‌گذاشتید؟

هیچگاه تفاوتی بین آنان نمی‌گذاشتم. دانش‌آموزان هم با جان و دل با من همکاری می‌کردند.

 

عده‌ای معتقدند چوب و فلک دانش‌آموزان پخته‌تر و باسوادتری در گذشته نسبت به اکنون به بار می‌آورده است، نظر شما در این باره چیست؟

به هیچ وجه با تنبیه دانش‌آموز موافق نیستم. تنبیه تا حالا خوب جواب نداده است چون دانش‌آموز را از نظر روحی آزرده می‌کند. برقراری ارتباط دلی با دانش‌آموز تأثیر بیشتری بر اصلاح عملکرد دانش‌آموز دارد تا تنبیه که اصلا پذیرفته نیست. بجای تنبیه باید فهم مسائل را در دانش‌آموزان بالا برد که از درون متوجه اشتباهات خود شود. البته هر دهه شرایط خاص خودش را دارد و معلمان تمام دهه‌ها قابل احترام هستند.

 

برای آموزش «نظام جمع» رفتاری جدی با دانش‌آموزان داشتم

ظاهراً زمانی که معلم دفاعی بوده‌اید دانش‌آموزانتان را تنبیه می‌کردید!

بستگی دارد تنبیه را چه تعریف کنید. تنبیه یعنی رفتاری نامتعادل که موجب شکسته شدن دل دانش‌آموز می‌شود؛ من هیچگاه کاری نکردم که دل دانش‌آموزی بشکند و رفتار غیرمعقولی در حق آنان روا نداشتم. فقط در زمینه آموزش «نظام جمع» در درس دفاعی برخوردی جدی داشتم.

 

دوران تحصیلی‌تان شاگرد آرام و به اصطلاح مثبتی بودید؟

گرچه درسم را همیشه می‌‌خواندم ولی کمی در فضای مدرسه فعال بودم. دوران دانش‌آموزی من همزمان با روزهای جبهه و جنگ بود و فضای خاص خودش را داشت.

 

می‌گویید فعال بودید یعنی اهل بازیگوشی‌های سر کلاس هم بودید؟

تا حدی شیطنت‌های کلاسی‌ هم می‌شود نامید. نسل دانش‌آموزان آن زمان نسل تلاش‌های اجتماعی و فضای جبهه و جنگ بود خب.

 

شیرین‌ترین خاطره دوران دانش‌آموزی‌

وضعیت نمرات درسی‌تان چطور بود؟ ضعیف بودید یا نمره ممتاز کلاس؟

نمراتم رو به خوب بود. زمان امتحانات که فرامی‌رسید با تعدادی از همکلاسی‌هایم به حرم حضرت معصومه(س) می‎رفتیم، در صحن «بالا سر» که آن روزها محل اجتماع افراد برای درس خواندن بود می‌نشستیم و دروس را با هم مرور می‌کردیم. اینگونه هم زیارت می‌کردیم و هم مطالعه.

 

در کدام مدارس قم تحصیل کرده‌اید؟

کلاس اول تا چهارم ابتدایی را که در تهران گذراندم. کلاس پنجم را در مدرسه خلیلی قم خواندم. از اول راهنمایی تا دیپلم را هم در مدرسه دین‌ودانش خواندم.

 

شیرین‌ترین خاطره‌ای که از دوران دانش‌آموزی برایتان به یادگار مانده است را تعریف کنید:

در دوران دبیرستان که بودم ایام فاطمیه که فرامی‌رسید با کمک دوستانم هیئت برپا می‎کردیم، با کمک یکدیگر انتهای حیاط مدرسه را میل داربست می‌بستیم، مداحان بزرگی چون حاج حسین محلوجی، حاج علی خورشیدی و حاج حسین باقری را دعوت می‌کردیم و تمام دهه فاطمیه محفل عزاداریمان به راه بود. تمام آن لحظات شیرین‌ترین تجربه من در دوران دانش‌آموزی‌ام است.

 

مدرک تحصیلی‌تان چیست؟

فارغ‌التحصیل دبیرستان دین و دانش قم؛ دارای مدرک کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در رشته مدیریت آموزشی هستم.

 

خاطره‌ای جالب از دورانی که معلم بودید هم بگویید:

دو دل هستم که این خاطره را بگویم یا نه، بیم آن دارم که خودبینی به حساب آید...

 

راحت باشید. ما بدون قضاوت درباره شما شنونده خاطره خوبی که در ذهنتان مانده هستیم.

به یاد دارم دانش‌آموزی که از نظر درسی ضعیف بود از طرف جمعی از معلمان به مسؤولان مدرسه معرفی شد. این دانش‌آموز را فراخواندم و از او پرسیدم که چرا درس نمی‌خوانی. گفت بعد از ظهرها سر کار می‌روم. پرسیدم چه کار می‌کنی؟ گفت روغن‌های 17 کیلویی و پنج کیلویی ماشین‌های سنگین همچو بنز 10 تن، خاور و ... را خالی می‌کنم. پرسیدم حقوقت چقدر است؟ گفت هفته‌ای 20 هزار تومان. گفتم خب برو و او رفت. فردای آن روز این دانش‌آموز را دوباره صدا کردم و به او گفتم اکر کار جدید و خوبی که مورد اعتماد هم باشد برایت پیدا شود آمادگی داری به آن مشغول شوی؟ گفت اگر شما تایید می‌کنید بله.

گفتم کاری که می‌خواهم به تو معرفی کنم با کاری که اکنون به آن مشغول هستی متفاوت است و حقوقش هم مقداری بیشتر است، این کار هفته‌ای 25 هزار تومان حقوق دارد. گفت چه کاری است؟ گفتم کار جدیدت کنترات است، حدود 11 کتاب است که باید زحمت بکشی مرتب مطالعه کنی، برای مطالعه این کتاب‌ها هم برایت برنامه‌ریزی و فصل‌بندی می‌کنم و باید به گونه‌ای درس بخوانی که وقتی آخر هر هفته صاحب‌کار می‌خواهد کار را از تو تحویل بگیرد واقعا تو را تحسین کند.

گفت آقا می‌خواهید مرا درس‌خوان کنید؟ گفتم نه همانطور که کار جسمی می‌کردی اکنون می‎خواهم کار فکری کنی و مزدت را بگیری. او پذیرفت. سر ماه 100 هزار تومان را به واسطه خیرین جمع‌آوری کرده و به او دادیم.

مدتی که گذشت تمام معلمان او از پیشرفت چشمگیر او در هر یک از درس‌ها متعجب شده بودند.

 

اکنون در دانشگاه چه تدریس می‌کنید؟

مدیریت آموزشی، تکنولوژی آموزشی و آموزش و پرورش تصویری.

 

از دیدگاه خودتان مهم‌ترین اقدامی که در طول مدیریت آموزش و پرورش استان قم انجام داده‌اید چه بوده است؟

ابتدا این نکته را باید بگویم که من هیچ کاری را به تنهایی انجام نداده‌ام و اگر موفقیتی حاصل شده کسی نمی‌تواند آن را به نفع خود مصادره کند چرا که حاصل تلاش تمام دست‌اندرکاران مجموعه آموزش و پرورش بوده است.

مهم‌ترین اقدامات انجام شده در طول مدیریت بنده به چند بخش تقسیم می‌شوند که در بخش تحولات مثبت آموزشی می‌توان به ارتقا معدل کتبی دانش‌آموزان پایه دوازدهم به رتبه چهارم کشوری، کسب رتبه‌های عالی و حتی تک رقمی و دو رقمی کنکور در رشته‌های مختلف کنکور نظری، فنی و حرفه‌ای و کار و دانش، ارتقا رتبه کنکور قم از رتبه 12 به رتبه پنجم، کسب مدال جهانی المپیاد فیزیک توسط دانش‌آموز قمی، کسب رتبه نخست یا دوم در مسابقات قرآن و عترت برای چند سال پیاپی اشاره کرد.

در زمینه رفاهی نیز دو استخر ویژه فرهنگیان افتتاح شده است و سومین استخر هم در شرف بهره‌برداری است. خانه ورزش زورخانه‌ای ویژه دانش‌آموزان به بهره‌برداری رسیده است. همچنین در فاصله نزدیک به حرم مطهر امام رضا(ع) در مشهد اقامتگاه ویژه فرهنگیان استان قم تاسیس شده است.

 

بیش از 80 درصد دانش‌آموزان قم عضو سامانه «شاد» هستند

از زمانی که زنگ خطر شیوع بیماری کرونا در کشور به صدا در آمد چقدر طول کشید که مدارس قم تعطیل شوند؟

در ساعت 10 شب چهارشنبه 30 بهمن ماه جلسه‌ای با حضور استاندار و سایر مسؤولان تشکیل شد و از فردای آن روز یعنی پنجشنبه مدارس تعطیل شد و تعطیلی مدارس هم به وسیله خبرگزاری‌های مختلف قم به مردم اعلام شد. معلمان هم در همان روزهای نخست در حالیکه هنوز هیچ خبری از سامانه آموزش مجازی دانش‌آموزی نبود، آموزش مجازی را به دانش‌آموزان خود آغاز کردند. می‌توان گفت با درایت مسؤولان استانی، قم جزء پیشتازان تعطیلی مدارس در راستای حفظ سلامت دانش‌آموزان بوده است.

 

چند درصد دانش‌آموزان قم در سامانه «شاد» یا همان شبکه آموزشی دانش‌آموزی ثبت نام کرده‌اند؟

بر اساس آمار به دست آمده بیش از 80 درصد دانش‌آموزان قم در شبکه آموزشی دانش‌آموزی ثبت نام کرده‌اند. طی دو هفته اخیر در برنامه شاد در سه محور "ورود مدارس برای کلاس‌بندی"، "ورود دبیران به سامانه «شاد»" و " ورود دانش‌آموزان به این سامانه" استان قم رتبه نخست کشوری را از آن خود کرد. بابت این افتخاری که نصیب قم شده است باید از تمامی آموزگاران زحمتکش، دانش‌آموزان و اولیای فهیم آنان تشکر کرد.

 

توزیع جزوه‌های درسی برای رفع مشکلات دانش‌آموزان

بعضی از خانواده‌ها برای خرید موبایل برای فرزندان خود که می‌خواهند به صورت مجازی در کلاس‌های درس شرکت کنند با مشکل مواجه هستند.

با داشتن چند سال سابقه معلمی و ارتباط با دانش‌آموزان، حال و وضعیت این روز‌های دانش‌‌آموزان و خانواده‌های آنان را درک می‌کنم. از دانش‌آموزان خواهش می‌کنم اولیای خود را برای خرید موبایل و سایر وسایل ارتباطی زیر فشار قرار ندهند. همچنین به آنان می‌گویم که هیچ نگران نباشند و ما را اولیای دوم خود بدانند و مطمئن باشند به فکر آنان و رفع مشکلاتشان هستیم.

 

چگونه مشکلات دانش‌آموزانی که موبایل برای شرکت در کلاس‌های مجازی ندارند را رفع می‌کنید؟

کمیته‌ای به این منظور تشکیل شده است و از دو هفته پیش کار تهیه جزوه‌های درسی آغاز شده و به زودی تکمیل می‌شود. پس از تکمیل کار، جزوه‌ها توسط آموزش و پرورش درب منازل دانش‌‌آموزانی که از پیش شناسایی شده‌اند به آنان تحویل داده می‌شود.

 

چند درصد از دانش‌آموزان قمی امکانات لازم برای عضویت در سامانه «شاد» دسترسی ندارد؟

کمتر از 20 درصد.

 

پیش‌بینی می‌کنید شیوه آموزش مجازی چقدر موفقیت‌آمیز باشد؟

در این شرایط که تجربه نخست کشور و جامعه بزرگ 15 میلیونی دانش‌آموزی کشور است تا کنون روند آموزش خوب بوده است و امید است با همین روند صعودی تا پایان ادامه یابد.

یکی از راه‌های آموزش به دانش‌آموزان، آموزش از طریق تلویزیون بود ولی مشاهده شد که دانش‌آموزان معلمان خود را می‌خواهند و حتی اگر بهترین معلمان هم برای آنان در نظر گرفته شود پذیرای آن نیستند.

 

امتحانات پایان سال تحصیلی جاری آسانتر از سال‌های قبل خواهد بود

با توجه به اینکه آموزش مجازی هرگز کیفیت آموزش حضوری را نخواهد داشت، امتحانات پایان سال تحصیلی امسال چگونه خواهد بود؟

به دانش‌آموزان اعلام می‌کنم که اگر مقداری دروس را مطالعه کرده باشند دیگر نگران امتحانات خود نباشند. به مدیران مدارس سفارش کرده‌ام که 20 درصد باقیمانده کتب را سؤال امتحانی بدهند ولی زیاد سخت نگیرند.

یکی از طرح‌هایی که برای کمک به امتحانات دانش‌آموزان در نظر گرفته شده است این است که نمره امتحانات به 22 الی 24 نمره ارتقا یابد و چند نمره اختیاری در نظر گرفته شود. نگاه آموزش و پرورش بنیه علمی است. نمی‌شود در یک جلسه امتحان گفت که درصد سواد دانش‌آموز چقدر است. آموزش و یادگیری فرایندی است که در طول زمان صورت می‌گیرد.

 

با توجه به اینکه بخشی از دروس در سال تحصیلی جاری به صورت مجازی به دانش‌آموزان تدریس شده است ممکن است سبب ضعف درسی آنان در برخی دروس مانند ریاضی، شیمی، فلسفه و ... طی سال تحصیلی بعد شود. برای حل این مشکل در سال بعد چه تدبیری اندیشیده شده است؟

با اتمام وضعیت نگران‎کننده شیوع بیماری کرونا و صدور مجوز از سوی مراکز بهداشت و درمان بی‌درنگ به سمت جبران دروس پیش خواهیم رفت. سناریوهای مختلفی برای جبران دروس در نظر گرفته شده است که از جمله آن برگزاری کلاس‌های جبرانی از 16 شهریور تا 10 مهر ماه با حضور دانش‌آموزان و معلمان استان به منظور تکرار آموزش دروس گذشته است. این مسئله با وزارت آموزش و پرورش هم در میان گذاشته شده است و در صورتی که مجوز صادر شود عملیاتی می‌شود.

 

اگر تا تاریخ 16 شهریور همچنان مجوز برگزاری کلاس‌ها صادر نشد از برگزاری کلاس‌های جبرانی دست می‌کشید یا این مسئله را اولویت ورود به سال تحصیلی جدید می‌دانید؟

سعی بر این است که دانش‌آموزان بدون آموزش مجدد مطالب قبلی که نیاز به پایه‌گذاری قوی‌ دارد وارد مطالب جدید سال تحصیلی آینده نشوند.

 

 

آغاز برگزاری امتحانات از 17 خرداد ماه

احتمال به تعویق افتادن زمان برگزاری امتحانات پایان سال تحصیلی وجود دارد؟

خیر، به دانش‌آموزان اعلام کردیم که برگزاری امتحانات از 17 خرداد ماه آغاز می‌شود. برنامه امتحانی هم تا یک هفته آینده از طریق برنامه «شاد» به دانش‌آموزان اعلام می‌شود.

 

پیش‌بینی می‌کنید مدارس استان قم کی بازگشایی شوند؟

این مسئله به تصمیم‌گیری مجموعه مدیریتی بهداشت و درمان بستگی دارد. آموزش و پرورش استان در حال برنامه‌ریزی و انجام مقدمات آغاز سال تحصیلی جدید است. سال تحصیلی پیش رو با احتساب خروج دانش‌آموزان پایه دوازدهم، 8500 دانش‌آموز جدید به جمعیت دانش‌آموزان استان اضافه می‌شود از این رو جلساتی به منظور ساماندهی نیروی انسانی و سازماندهی فضای آموزشی مدارس مقاطع مختلف در استان از همین حالا در حال برگزاری است تا پس از صدور مجوز از سوی مراجع بهداشتی با آمادگی و قوت ورود به سال تحصیلی جدید صورت گیرد.

 

از همکاری مجموعه آموزش و پرورش استان قم با ستاد مقابله با کرونا در این استان بگویید.

در هر زمینه‌ای که احساس نیاز شد معلمان و مدیران مدارس وارد میدان کمک‌رسانی شدند. به عنوان مثال ثبت نام جامعه هدف در سامانه ارزیابی سلامت که بسیار محدود انجام شده بود با ورود آموزش و پرورش برای همکاری در این عرصه، در بازه زمانی بسیار کوتاه چند روزه ثبت‌ نام‌ جامعه هدف انجام شد.

اسکان پرستاران و پزشکان در فضاهای آموزشی و مدارس از دیگر اقدامات آموزش و پرورش در راستای کمک به ستاد مقابله با کرونا بوده است.

انتهای پیام/ 137