استاد حوزه علمیه قم با اشاره به اهمیت و فضیلت شب قدر گفت: مجموعه شکست‌ها، موفقیت‌ها و اتفاقات انسان‌ها در شب قدر رقم می‌خورد.

به گزارش قم نیوز بر اساس روایات معتبر تمامی وقایع و امورات یک ساله همه انسان‌ها در شب قدر رقم می‌خورد و برای این شب فضیلت‌های بسیاری بیان شده و سفارش شده که مؤمنان این شب را به عبادت و مناجات سپری کنند.

هنوز مشخص نیست که شب قدر کدام یک از شب‌های سال است ولی طبق احتمالات و طبق سخنان ائمه معصومین (ع) شب قدر یکی از شب‌های ۱۹، ۲۱ و ۲۳ ماه رمضان است که احتمال شب قدر بودن بیست و سوم بیشتر از دو شب دیگر است.

در سوره قدر به شب قدر اشاره شده و بر اساس این آیات شب قدر یک شب است و سه شب نیست، ولی چون زمان دقیق شب قدر مشخص نیست برای درک این شب مسلمانان هر سه شب را احیا می‌گیرند که در این بین شب بیست و سوم از اهمیت بیشتری برخوردار است.

اهمیت شب بیست و سوم

حضرت علی (ع) در خصوص شب قدر می‌فرماید: «پیامبر خدا در دهه آخر رمضان، بستر خود را جمع می‌کردند و کمرشان را می‌بستند و شب بیست و سوم، خانواده خود را بیدار می‌کردند و در آن شب، به صورت خفتگان، آب می‌پاشید. فاطمه (س) نیز نمی‌گذاشتند کسی از اهل خانه در شب بیست و سوم بخوابد و خواب آنان را با کم خوردن درمان می‌کردند و از روز برای شب، آماده می‌شدند و می‌فرمودند: «محروم، کسی است که از خیر آن بی‌بهره بماند».

همچنین آیت الله بهجت نیز در این خصوص می‌گوید: «بسیاری از بزرگان شب‌های ماه رمضان را بیدار می‌ماندند و نمی‌خوابیدند، هر چند نزد ما تقریباً واضح است که شب بیست و سوم ماه رمضان، شب قدر است، ولی اول ماه باید قدری دقت شود که اوّل ماه دقیقاً تشخیص داده شود».

حدیث مشهور «جُهَنی» یک از احادیث معتبری است که بر اساس آن بر فضیلت شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان اشاره شده است. بر اساس این روایت، شخصی به نام عبدالله بن اُنَیس جُهَنی که کارش گله داری در اطراف مدینه بود، روزی به پیغمبر اکرم (ص) عرض کرد «من به خاطر شغلی که دارم نمی‌توانم هر سه شب قدر را برای احیا در مدینه بمانم، به من بفرمائید احتمال کدامیک از این شب‌ها بیشتر است تا همان شب را مدینه بمانم».

بنابر آنچه که در حدیث آمده است، پیامبر (ص) سرشان را نزدیک گوش جُهَنی بردند و فرمودند «همان شب بیست و سوم بیا کافی است». امام صادق (ع) به اعتبار همین حدیث فرموده‌اند شب بیست و سوم رمضان «شب جُهَنی» است.

آیت الله العظمی مکارم شیرازی در تبیین اهمیت شب بیست و سوم ماه رمضان اظهار داشته است: امامان معصومین علیهم السلام شب قدر را به طور دقیق، تعیین نکرده‌اند و آن را مردّد در میان سه شب (نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم) ذکر فرموده‌اند، تا مؤمنان با انجام اعمال شب‌های قدر، در هر سه شب و به دست آوردن حال خوشِ معنوی و کسب فیض در این شب‌ها، به آمادگی کامل، جهت دریافت عنایات ویژه الهی دست یابند..

وی افزوده است: هرچند علما، با توجه به روایات، شب‌های بیست و یکم و بیست و سوم را به شب قدر بودن، نزدیک‌تر می‌دانند، لیکن در روایات متعددی که از طرق اهل بیت (ع) رسیده است بیشتر روی شب بیست و سوم تکیه شده است.

این استاد سطوح عالی حوزه تصریح کرده است: مطابق برخی از روایات اهمیت شب بیست و سوم رمضان بیشتر از دو شب قدر قبلی است، باید از فرصت پیش آمده استفاده کنیم، خداوند برای دعوت بندگانش به خوبی‌ها مشوق‌هایی را قرار داده است که از جمله این مشوق‌ها شب‌های قدر است تا بندگان به خدا نزدیک شوند و از هوای نفس دوری کنند.

در شب‌های قدر چیزی بهتر از فراگیری علوم الهی، گفتن و شنیدن معارف دین نیست

آیت‌الله العظمی جوادی آملی نیز در فضیلت شب‌های قدر می‌فرمایند که در شب‌های قدر چیزی بهتر از فراگیری علوم الهی، گفتن و شنیدن معارف دین نیست. تشکیل یا شرکت در برنامه‌هایی مانند جلسه تفسیر یا حدیث یا احکام که خود سعادت و توفیقی است و اگر چنین برنامه‌ای نداشت، امر به معروف و نهی از منکر داشته باشد و اگر نتوانست لااقل ذکر بگوید.

وی ادامه می‌دهد: شب بیست و سوم که از تمام شب‌های ماه مبارک رمضان و از شب بیست و یکم و نوزدهم نیز افضل است، چیزی بالاتر از عالِم شدن و آگاه شدن نیست. علم است که زمینه‌ای برای رسیدن انسان به «عقل» می‌شود؛ انسان عاقل هم آسوده است و هرگز در عذاب نخواهد بود.

اعمال شب بیست و سوم

برای شب بیست و سوم ماه رمضان عبادت‌های مخصوصی در کتب ادعیه ذکر شده است که برخی از آنها که در کتاب «کنز المرام فی اعمال شهر الصیام» آمده اشاره می‌کنیم.

غسل: در شب بیست و سوم علاوه بر غسل‌هایی که در شب‌های فرد ماه مبارک رمضان و همه شب‌های دهه آخر و در شب‌های قدر با تأکید بیشتر در اول شب مستحب است، غسل دیگری نیز در آخر شب مستحب است.

نماز: مستحب است علاوه بر صد رکعت و دو رکعت، هشت رکعت نماز در شب بیست و سوم با هر سوره‌ای که بخواهد بجا آورد و در هر دو رکعت سلام دهد، که هر کس آن را بخواند درهای آسمان به رویش باز و دعاهایش مستجاب می‌شود.

احیا: در میان شب‌های قدر به احیای شب بیست و سوم تأکید فراوان شده و احادیث فراوان در این رابطه آمده است از جمله امام باقر (ع) فرموده‌اند: کسی که شب بیست و سوم ماه رمضان احیا بدارد و در آن صد رکعت نماز بخواند، خداوند معیشت او را وسعت دهد، در برابر کسی که او را دشمن بدارد امر او را کفایت کند، و از غرق شدن، زیر آوار ماندن، دزدیده شدن و دیگر شرور دنیا او را نگهداری کند، ترس نکیر و منکر را از او بردارد، به هنگام بیرون آمدن از قبر نورش بر اهل محشر پرتو اندازد، نامه اعمالش به دست راستش داده شود، برای او برائت از آتش جهنم، گذرنامه عبور از صراط و امان از عذاب نوشته شود، بدون حساب داخل بهشت می‌شود و خود از رفقای پیامبران، صدیقان، شهیدان و صالحان باشد و آنان چه رفیقان شایسته‌ای هستند.

زیارت امام حسین (ع): زیارت امام حسین علیه‌السلام در شب‌های نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم ماه رمضان مستحب است ولی در مورد شب بیست و سوم تأکید فراوان شده است. امام جواد (ع) می‌فرماید: شب بیست و سوم رمضان که امید شب قدر می‌رود و هر امر استواری در آن شب (بر اساس حکمت الهی) مقدر می‌شود، اگر کسی امام حسین (ع) را زیارت کند، روح صد و بیست و چهار هزار پیامبر و فرشته با او مصافحه می‌کنند، که همه آنها در آن شب از خداوند منان اذن می‌طلبند که به زیارت امام حسین علیه‌السلام مشرف شوند.

تلاوت سوره‌هایی از قرآن: هرکس در شب بیست و سوم ماه رمضان هزار بار سوره «إنّا أنزلناه فی لیله القدر» را تلاوت کند در اعتراف به ولایت ائمه علیهم السلام به یقین کامل می‌رسد. هر کس سوره‌های روم و عنکبوت را در شب بیست و سوم تلاوت کند از اهل بهشت می‌شود و کسی که در هر شبی از شب‌های ماه رمضان سوره دخان را صد بار بخواند در شب بیست و سوم به باور داشت شب قدر می‌رسد.

نباید از فضیلت شب قدر غافل شویم

یکی از اعضای شورای عالی حوزه‌های علمیه با بیان اینکه شب قدر زمان نزول قرآن است و در طول سال دیگر شبی با این فضیلت وجود ندارد، اظهار داشته است: در سوره قدر تأکید شده که ارزش شب قدر برابر با هزار ماه است پس باید این شب را به عبادت و دعا سپری کرد.

آیت الله سید محمد غروی با بیان اینکه مجموعه شکست‌ها، موفقیت‌ها و اتفاقات انسان‌ها در شب قدر رقم می‌خورد، اظهار داشت: دعا برای کشورهای اسلامی و مسلمانان برای رهایی از ظلم ستمگران و پایان جنایات آنها در منطقه باید در شب قدر مورد توجه باشد؛ همچنین دعا برای دیگران نیز نباید فراموش شود.

دعا برای کشورهای اسلامی و رهایی از ظلم ستمگران در منطقه باید در شب قدر مورد توجه باشد

مدیر مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم نیز در گفت وگو با خبرنگار مهر با اشاره به مخفی بودن شب قدر، اظهار کرد: بر اساس روایات یکی از شب‌های ۱۹، ۲۱ و ۲۳ ماه رمضان شب قدر است که احتمال شب بیست و سوم بیشتر از شب‌های دیگر است.

حجت الاسالام محمدصادق یوسفی مقدم با تأکید بر اینکه باید قدر شب قدر را بدانیم، گفت: نباید از فضیلت این شب‌ها غافل باشیم و برای درک این ایام از ائمه معصومین (ع) الگو بگیریم؛ چنانچه که حضرت فاطمه (س) در شب قدر کودکان را تا سحر بیدار نگه می‌داشتند تا شب قدر را درک کنند.

وی تصریح کرد: طبق آیات قرآن کریم، خداوند در شب قدر برکات بسیاری قرار داده است و اگر انسان خود را مقید به ترک گناه کند و به مناجات و قرائت قرآن توجه داشته باشد خداوند نعمت درک شب قدر را به وی عنایت خواهد کرد.
انتهای پیام / 137