به گزارش قم نیوز واکاوی ابعاد و زوایای معناشناختی عید سعید فطر و بهره گیری از آن در فضای جامعۀ دینی، ما را بر آن میدارد تا بیش از پیش در معنای اصطلاحی عید فطر یعنی بازگشت به فطرت تأمل کنیم چرا که انسان با دوری از عقل خود بنیاد بشری، به فطرت پاک خود یعنی خدامحوری باز میگردد و اینچنین به شکرانۀ این بازگشت، به جشن و سرور میپردازد.
البته پروسۀ زمانی تحقق این مسأله در طول یک سال رقم میخورد؛ به ویژه در ماه رجب که ماه پروردگار است و شعبان ماه رسول خدا(ص) و ماه رمضان که ماه امت اوست، صیروریت معرفت انسان به شدت معنا مییابد و انسان از شرک و شک رهایی یافته و با توبه و راز و نیاز و مناجات در شب قدر، از جهنم اومانیسم (اناالحق) به سوی بهشت برین(خدامحوری) هدایت میشود، چرا که فطرت و معنویت استعلایی تنها در سایۀ توحید معنا مییابد.
در تشریح این مسأله باید گفت رمضان ماه وزیدن نفحات الهی و گشوده شدن درهای رحمت خاص(رحیمیت) و عام (رحمانیت)خداوند است؛ حال انسان هر اندازه از اومانیسم درون فاصله بگیرد و به سوی رضایت الهی حرکت کند از رحمت عام خداوند بهره مند خواهد شد، البته شیطان، این صیروریت انسان را در بستر فطرت بر نمیتابد، لذا در صدد است تا مردم را از رحمت الهی نا امید سازد، لیکن مناسک معرفتی ماه مبارک رمضان همچون روزه داری، انفاق، هم نوایی با فقرا و نیازمندان، به نوبۀ خود صیروریت و بازگشت فرد به فطرت را تسهیل خواهد ساخت.
با این تفاسیر اصل راهبردی فطرت، نفی خودبینی و خودبرتربینی است، یعنی همان حلقۀ مفقودۀ غرب که به بهای نفی خدا و اثبات خود، عقل خود بنیاد سوژه محور را در سایۀ سنگین اومانیسم(من فکر میکنم پس هستم) بنیان نهاد و اینچنین فاصلۀ میان انسانها را (فاصلۀ طبقاتی) در مدیریت عقل خالص منهای دین رقم زده است.
این چالش در حالی است که حیات انسان در دوران کودکی، نوجوانی، جوانی و میانسالی و کهنسالی صرفاً بر مدار عقل فطری استوار است و با نفی عقل خود بنیاد و سوژه محور، از درون به سوی خداوند هدایت میشود.
از این رهگذر، ماه مبارک رمضان با مناسک حکمت محور، نگرش انسان را نسبت به زندگی تغییر میدهد، چرا که با انقطاع در زندگی روزمره، خلوص جامعه را تعمیق میبخشد و اینچنین اخلاص عملی بر مبنای فطرت، همگرایی و همبستگی اجتماعی مردم با فقرا و نیازمندان را به منصۀ ظهور میرساند و فاصلۀ طبقاتی را در جامعه کاهش میدهد که تجلی این امور را میتوان در همبستگی و همگرایی وصف ناپذیر مردم ایران به ویژه در ایام شیوع کرونا، در قالب کمکهای مومنانه مشاهده نمود.
در حقیقت این فریضۀ روزه داری است که فطرتاً انسان را از خود پسندی رهایی میبخشد و صیروریت را در زمان و در قالب نشاط اجتماعی خاص به جامعه تزریق میکند و از آنجا که ساختار روزه به شدت خدامحوری را در متن خود جای میدهد، لذا انسان از خودپرستی رهایی یافته و صفت رحمانیت خداوند در قالب کاهش آمار جرم و بزهکاری در جامعه متجلی میشود.
این ظرفیت بنیادین در اسلام در حالی است که فطرت، حلقۀ مفقودۀ زندگی مدرن به شمار میآید و عنصر پیشرفت، تجربه محوری و فنیگرایی بر جای آن نشسته است، لذا هنجار گرایی به شدت بی معنا میشود و سود محوری به جای اخلاق، انصاف و اخلاص نشسته و انسان صرفاً به عنوان موجودی سود محور مورد توجه قرار میگیرد.
این بحران در جوامع مدرن در حالی است که ماه مبارک رمضان با رویکرد ذکر و یادآوری و با محوریت عدالت و معنویت، انسان را از منیت و خود خواهی بر حذر میدارد؛ لذا همدلی با چاشنی فطرت و بر مبنای کلام نورانی امام علی (علیه السلام) «أنْ تُحِبَّ للنّاسِ ما تُحِبُّ لنَفْسِکَ، و تَکْرَهَ لَهُم ما تَکْرَهُ لَها» (آنچه بر خود مى پسندى براى مردم نیز بپسند و آنچه براى خود نمیپسندى براى آنها نیز نپسند!)، حقیقت زندگی را شکل میدهد؛ پدیدهای شگرف که حلقۀ مکمل میان فطرت و هم گرایی اجتماعی است و انسانها با وجود همه تفاوتها، زندگی را مبنای اشتراک خود در نظر گرفته و با عرف گرایی(حفظ نظام اجتماعی)، به خلقت هدایت یافته «قالَ رَبُّنَا الَّذِی أَعْطى کُلَّ شَیْءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدى»؛ «خدای ما آن کسی است که همه موجودات عالم را نعمت وجود خاص خودش بخشیده و سپس (به راه کمالش) هدایت کرده است»، باز میگردند.
انتهای پیام/ 137