اجرای طرح سه‌شنبه‌های بدون خودرو در قم، آرزوی دور شدن از شهری خودرو محور و رسیدن به سنتی دیرینه در استفاده از دوچرخه را دوباره در حال زنده کردن است.

به گزارش قم نیوز حس و حال پیاده‌روی‌های حاشیه خیابان که به سراغ آدم می‌آید یعنی پاییز کم‌کم در حال رسیدن است و همین یادآوری لرز به تن آدم می‌اندازد و هوس چایی داغ و لبو و شلغم ذهن گرمازده آدم را قلقلک می‌دهد.

قدیم‌ترها خیابان بلوار امین اولین انتخاب پیاده‌روهای پاییزی بود، انگار برگ‌های ریخته در پیاده‌رو و حاشیه خیابان بدون مغازه بلوار اجازه می‌داد تا زمانی را در عالم خیال و آرزوهایمان غرق شویم و هیچ‌چیز این شیرینی کوتاه را به هم نمی‌زد.

اما حالا از همان تقاطع زنبیل آباد و بلوار امین به سمت میدان ارتش که می‌خواهی راه بیفتی اسکلت پاساژهای در حال ساخت و مغازه‌ها با ویترین‌های رنگی و لاکچری نه‌تنها فرصت لذت از پاییز و پیاده‌روی را به آدم نمی‌دهد که باوجود ماشین‌هایی که هرروز به تعدادشان اضافه می‌شود حتی نمی‌توان بدون استرس از خیابان رد شویم و به حاشیه ورزشگاه پناه ببریم. تنها حاشیه‌ای که هنوز از چراغ‌های رنگی و مغازه‌هایی با ویترین‌های آن‌چنانی درامان مانده است.

به‌صف خودروهای منتظر در پشت چراغ‌قرمز نگاه می‌کنم، اسم 50 درصد خودروها را نمی‌دانم و اصلاً برایم مهم نیست که شاید در این زمانه یکم عجیب باشد که من اسم برند خودروهایی که هرروز تعدادشان در حال زیادشدن است را نمی‌دانم. این حجم از ترافیک برای ساعت 5 بعدازظهر یکم عجیب است.

نقش 46 درصدی خودروهای شخصی در حمل و نقل درون شهری قم

همان قدیم‌ها هم که تا حال و هوای پیاده‌روی به سر آدم می‌زد و معلوم می‌شد پاییز در حال نزدیک شدن است مردم برای بیرون آمدن حتی با خودرو دست جمعی می‌آمدند و پر از حرف و صدای خنده از کنار آدم رد می‌شدند اما امروز 90 درصد خودروها تک‌سرنشین هستند و از تکان سر راننده می‌شود فهمید در حال گوش کردن چه نوع موسیقی است.

آمارها نشان می‌دهد بیشترین سهم از سفرهای درون‌شهری به خودروهای شخصی اختصاص دارد یعنی بیش از46 درصد و این یعنی بی‌اقبال بوده حمل‌ونقل عمومی و فراموش‌شدن سهم انسان‌ها از این‌همه خیابان و کوچه و پیاده‌رو.

وقتی خوب نگاه می‌کنیم مدت‌هاست با عریض شدن خیابان‌ها و ساخت تقاطع‌های غیر هم‌سطح و فرستادن عابران پیاده به چند متر بالاتر از سطح زمین حاکم مطلق شهر خودروها شده‌اند و چنان جولان می‌دهند که انگارنه‌انگار برخلاف مرغ و تخم‌مرغ که کسی آخرش نفهمید کدام اول بوده صاحب شهر و خیابان‌ها مردم بوده‌اند نه آن‌ها و قرار بوده با آمدنشان عامل آسایش باشند نه تنش؛ اما از قرار معلوم با افزایش سالانه بیش از 40 هزار خودرو در شهری با جمعیت یک‌میلیون 200 هزارنفری یعنی همان فراموشی تدریجی عابران پیاده و تنش.

عباس ذاکریان معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری قم با ابراز نگرانی از خودرو محوری در فرهنگ شهروندی و سهم ناچیز عابران پیاده در شهر معتقد است باید خودروی شخصی سهم خود را در سفرهای درون‌شهری به حمل‌ونقل عمومی، دوچرخه و حتی پیاده‌روی بدهد.

وی نخستین اقدام شهرداری برای تغییر این فرهنگ را ایجاد پیاده راه‌های مرکز شهر و اطراف حرم مطهر دانسته و می‌گوید: احداث پیاده راه خیابان  بهار، خیابان ارم و خیابان انقلاب باهدف اصالت دادن به حقوق عابران پیاده و بازگشت اصالت اولویت‌بخشی به انسان نسبت به خودرو اجراشده است.

اما امروز خبرهای خوبی به گوش می‌رسد؛ تغییر ذائقه مردم و توجه شهروندان برای حفظ محیط‌زیست سبب شده مطالبه مردم فراتر از ساخت پیاده راه در بعضی از خیابان‌های اصیل و قدیمی شهر باشد، مدتی است سه‌شنبه‌های بدون خودرو در بعضی از شهرها به راه افتاده و مردم شاهد استفاده دوچرخه توسط مسئولین نیز هستند.

رضا جباری معلم سال دوم مقطع ابتدایی می‌گوید: باید استفاده از دوچرخه بین دانش آموزان و معلمان دوباره موردتوجه قرار بگیرد. چند سال پیش حیاط مدارس پسرانه پر از دوچرخه بود و تقریباً همه بچه‌ها و معلم‌ها با دوچرخه به مدرسه می‌آمدند اما امروز بعضی از دانش آموزان آن‌هم در مقاطع دبیرستان از دوچرخه استفاده می‌کنند و متأسفانه اقبال آن‌ها برای استفاده از موتورسیکلت بیشتر است.

نکته جالب در این تغییر ذائقه و مطالبه مردمی نام‌گذاری روز اول مهر به نام روز بدون خودرو است. روزی که عباس ذاکریان آغاز پویش روز بدون خودرو در قم اعلام کرده و خبر داده است که روز اول مهرماه امسال نخستین حرکت مسئولان برای عدم استفاده از خودرو خواهد بود.

حرکتی که مدت‌هاست در بین کلان‌شهرهای مختلف آغازشده  و امیدواریم به‌زودی در قم نیز به‌صورت گسترده و با بازه زمانی هفته‌ای یک‌بار اجرایی شود.

روزی که امیدواریم به گذر زمان به یک فرهنگ تبدیل‌شده و سهم حمل‌ونقل عمومی و دوچرخه و حتی سفرهای پیاده را نسبت به  خودروی شخصی بیشتر کند و بتوانیم در شهری با هوای پاک قدم بزنیم.

آفاز طرح سه‌شنبه های بدون خودرو در قم

معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری قم نحوه برگزاری نخستین پویش روز بدون خودرو را در قم این‌گونه تشریح می‌کند که از ساعت 16 الی 22 تردد خودرو در خیابان شهدا(صفاییه) ممنوع بوده و این مسیر به عابران پیاده و دوچرخه‌سواران اختصاص داده می‌شود.

وی امیدواری کرده سهم 13 درصدی دوچرخه با اجرای مسیرهای ویژه دوچرخه‌سواری در سطح شهر افزایش پیدا کند و معتقد است باید برای اجرای طرح‌های جدید و پروژه‌های عمرانی مسئولان نگاه انسان‌محوری داشته و اولویت را به عابران پیاده و دوچرخه‌سواران بدهند.

اما سیاست‌های حاکم در تصمیمات مدیران شهری و استانی تا امروز در مطالعات و ارزیابی‌های انجام‌شده در طرح جامع ترافیک شهر قم که در مراحل پایانی است سهم خودروهای شخصی 46 درصد، سهم دوچرخه 13 درصد، اتوبوس 13 درصد، مینی‌بوس 2 درصد، تاکسی 26 درصد و سهم سفرهای پیاده 30 درصد نشان می‌دهد.

امیدواریم با آغاز پویش سه‌شنبه‌های بدون خودرو در قم شاهد تغییر این اعداد و اختصاص سهم بیشتری به دوچرخه و سفرهای پیاده باشیم، باید به این نکته نیز توجه کنیم که روز اول مهر و پویش روز بدون خودرو روز مهمی برای کسانی که مطالبه هوای پاک و شهری بدن ترافیک دارند خواهد بود، هر چه شرکت مردم در این پویش بیشتر باشد حتماً خیابان‌ها و مسیرهای بیشتری حداقل در سه‌شنبه‌های بدون خودرو به عابران پیاده و دوچرخه اختصاص خواهد یافت.

و در کنار استقبال مردم و شرکت گسترده مسئولان اعتراف کنیم یکی از بایدهای کنار رفتن خودروهای شخصی داشتن حمل‌ونقل عمومی کارآمد و به‌روز خواهد بود که در طرح جامع مطالعاتی به آن پرداخته‌شده است. اورهال شدن بیش از 100 دستگاه اتوبوس تا امروز و 400 دستگاه اتوبوس بر طبق برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، خرید 110 دستگاه اتوبوس نو و تغییر در خطوط اتوبوسرانی و ساماندهی مسیرها و همچنین تغییر سیستم مسافر محوری به پیمایشی اقدامات مؤثری بوده که توانسته سهم 8 درصدی اتوبوس را به 13 درصد افزایش دهد.

حالا باید منتظر استقبال مردم و نحوه برگزاری نخستین روز این پویش و همچنین نحوه سرویس‌دهی حمل‌ونقل عمومی به مردم در این روز بمانیم.

انتهای پیام/ 137