یادداشت «نقدی بر یازدهمین دوسالانه عکس قم (تصویر ماندگار شهر کریمه)» به قلم «محمدعلی جلالی» به نقل از «پایگاه خبری 598» درباره «یازدهمین دوسالانه عکس هنرمندان استان قم» است که در زیر می‌خوانید:

برگزاری جشنواره‌های هنری، به ‌ویژه در حوزه عکاسی، همواره فرصتی ارزشمند برای تقویت جریان‌های فرهنگی و هنری در یک منطقه به‌شمار می‌رود. نمایشگاه دوسالانه عکس استان قم با عنوان «تصویر ماندگار شهر کریمه» یکی از این تلاش‌های ارزشمند بود که توانست پس از وقفه‌ای چندساله، عکاسان استان را گرد هم آورد و بستری مناسب برای ارائه روایت‌های تصویری فراهم کند. این رویداد گامی بزرگ در راستای نمایش هویت قم به ‌عنوان شهری فرهنگی و مذهبی به ‌شمار می‌آید. با این حال، در کنار تلاش‌های قابل ‌تقدیر برگزارکنندگان، این دوره از جشنواره نقدهایی را به همراه داشت که بررسی آن‌ها می‌تواند به ارتقای کیفیت این رویداد در آینده کمک کند.
 
یکی از این نکات، تمرکز بیش‌ازحد بر تکنیک‌های خاصی مانند مونوکروم یا سیاه‌وسفید بوده است، گرچه این نگاه زیبایی‌شناسانه گاهی جذابیت بصری آثار را افزایش می‌دهد؛ اما در برخی موارد به نظر می‌رسد که تکنیک بر محتوا اولویت یافته است. در نتیجه، برخی تصاویر از پیام‌های عمیق و مفاهیم غنی تهی شده‌اند. جشنواره‌ای با عنوان دوسالانه عکس استان قم، نیازمند آثاری است که نه‌تنها از نظر بصری چشم‌نواز باشند؛ بلکه بتوانند روایت‌گر تاریخ، فرهنگ و معنویت این شهر نیز باشند.
 
از دیگر چالش‌های این دوره، عدم جذابیت در طراحی فراخوان و ترکیب هیأت انتخاب و داوران برای ترغیب هنرمندان به مشارکت گسترده‌تر بود. این کمبود باعث شد تا بخش قابل‌توجهی از عکاسان استان قم از حضور در این رویداد بازبمانند. برای دوره‌های آینده، ضروری است که فراخوان‌ها با نگاهی خلاقانه‌تر و حرفه‌ای‌تر طراحی شوند و ترکیب هیأت داوران به ‌گونه‌ای انتخاب شود که اعتماد و انگیزه بیش‌تری در هنرمندان ایجاد کند.
 
نکته دیگری که قابل ‌تأمل است، تکرار در انتخاب آثار از یک سوژه، یک فضا و حتی از یک عکاس بود. این مسأله یکنواختی و شباهت در کلیت نمایشگاه را به همراه داشت و از تنوع بصری و مفهومی آثار کاست. تنوع در سوژه‌ها، نگاه‌ها و تکنیک‌ها می‌تواند به غنای بیش‌تر نمایشگاه کمک کند و تجربه‌ای متنوع‌تر برای مخاطبان فراهم آورد.
 
یکی دیگر از جنبه‌های قابل‌ نقد، شیوه ارائه آثار در نمایشگاه بود. استفاده از تخته ‌شاسی به‌ عنوان قالب نمایش، همراه با کیفیت پایین چاپ، از جلوه بصری نمایشگاه کاسته بود. این شیوه ارائه، نه‌تنها به درک بهتر آثار لطمه زد؛ بلکه با انتظارات از یک رویداد هنری حرفه‌ای نیز در تناقض بود. توجه به جزییاتی مانند کیفیت چاپ و انتخاب شیوه‌های خلاقانه‌تر برای ارائه آثار، می‌تواند در افزایش تأثیرگذاری نمایشگاه و نمایش ارزش هنری آثار مؤثر باشد.
 
از دیگر نکات قابل ‌تأمل در این دوره از دوسالانه، غیبت بخش غیررقابتی ویژه عکاسان پیشکسوت استان بود. هنرمندان باتجربه و صاحب‌نظر در عرصه عکاسی، به‌ ویژه آنانی که سال‌ها در راستای ثبت لحظات تاریخ‌ساز و فرهنگی کوشیده‌اند، باید جایگاهی ویژه در این گونه رویدادها داشته باشند. عدم حضور آثار این عزیزان، خالی از احترام به میراث فرهنگی عکاسی استان و به نوعی نادیده‌گرفتن نقش ارزشمند آنان در رشد و ارتقای هنر عکاسی در قم به نظر می‌رسد. شایسته است که در دوره‌های آتی، بخش ویژه‌ای به آثار این هنرمندان اختصاص یابد تا نه‌تنها از تجربیات گرانبهای آنان بهره‌مند شویم؛ بلکه فضای جشنواره از غنای بیش‌تری برخوردار شود و پاسداشت تاریخ هنر عکاسی در استان به ‌درستی صورت گیرد.
 
با این وجود، این دوسالانه نقاط قوت قابل‌توجهی نیز داشت؛ یکی از مهم‌ترین دستاوردهای این جشنواره، ایجاد فرصتی برای دیده شدن استعدادهای جوان و نوظهور بود. حضور عکاسان جوان و پرانرژی در این نمایشگاه، نویدبخش آینده‌ای روشن برای عکاسی در استان قم است.
 
یکی دیگر از ویژگی‌های مثبت این جشنواره، تأکید بر برگزاری یک رویداد منسجم و  حدوداً حرفه‌ای بود که توانست توجه هنرمندان و مخاطبان را به خود جلب کند. این امر مرهون تلاش‌های خالصانه دبیر محترم جشنواره، خانم دکتر معصومی و زحمات هیأت داوران است که به انتخاب و داوری آثار پرداختند. بدون شک، برگزاری چنین رویدادهایی نقش مؤثری در تقویت جایگاه فرهنگی قم و ارتقای سطح هنری عکاسی در این استان دارد.
 
برای دوره‌های آینده پیشنهاد می‌شود که در انتخاب آثار، ارتباط مستقیم با هویت فرهنگی و مذهبی قم به ‌عنوان اولویتی جدی مدنظر قرار گیرد. همچنین تقسیم‌بندی موضوعی آثار به بخش‌هایی مانند معماری، مستند اجتماعی، طبیعت، خبری، آیین‌های مذهبی می‌تواند به انسجام و جذابیت بیش‌تر نمایشگاه کمک کند. نگاه به فرم و تکنیک نباید جایگزین توجه به محتوا شود؛ بلکه باید توازنی میان این دو برقرار باشد تا آثار ارائه‌شده بتوانند هم چشم مخاطب را مجذوب کنند و هم ذهن او را درگیر نمایند.
 
در مجموع، دوسالانه عکس استان قم «تصویر ماندگار میراث کریمه»، گامی ارزشمند در راستای معرفی ظرفیت‌های هنری استان قم بود. اگر چه این جشنواره نیازمند بازنگری در برخی جنبه‌هاست؛ اما تلاش‌های برگزارکنندگان آن شایسته قدردانی است. امید می‌رود که در دوره‌های آینده، این رویداد به یک جشنواره برجسته‌تر و اثرگذارتر تبدیل شود.