به گزارش قم نیوز استاد سید علی اکبر پرورش، یکی از اعضای حزب جمهوری اسلامی در کنار حضرات آیات، بهشتی، خامنه‌ای، هاشمی رفسنجانی و دیگر بزرگان بود که فعالیت های سیاسی بسیاری در زمان انقلاب داشته است. مرتضی نجفی قدسی خاطراتی از این شخصیت انقلابی را در قالب کتاب «خاطراتی از استاد پرورش» به رشته تحریر درآورده که در شماره های گوناگون تقدیم حضور علاقمندان خواهد شد.
چرا از استاد پرورش سخن می گوییم؟
وَ لِباسُ التَّقْوى ذلِكَ خَيْرٌ ذلِكَ مِنْ آياتِ اللَّهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُون؛
و بهترين جامه، لباس تقواست. اين از نشانههاى [قدرت] خداست، باشد كه متذكّر شوند.
خدای متعال به فرزندان آدم، یعنی همة انسان‌ها می‌گوید لباس تقوی داشته باشید که تقوی نیکوترین جامه و پوشش برای شماست و این لباس تقوی داشتن، جلوه‌ای از آیات الهی است تا شاید موجب یاد پروردگار شود.
روزهای هفتة اول دی ماه مصادف بود با دومین سالگرد ارتحال استاد، سید علی اکبر پرورش، انسانی متقی و اهل ادب و عرفان و در عین حال از پیشگامان سیاست و انقلاب و الگویی تمام عیار برای یک انسان متعهد انقلابی و یک عارف متقی و یک ادیب سخنور که محامد بسیاری در او جمع شده بود.
امیدواریم این‌گونه افراد که می‌توانند الگویی برای نسل جوان و راهنمایی برای دوستداران انقلاب اسلامی و مردم مسلمان باشند، بیشتر معرفی و ابعاد وجودی آن‌ها بیشتر تبیین شود.
بسیاری از افراد که روزهای نخستین انقلاب را درک نکرده اند، نمی‌دانند که این انقلاب با عظمت، چه استوانه‌هایی داشته است، و یا چه کسانی مردم را برای ایجاد نهضت اسلامی در پرتو افکار و هدایت‌های حضرت امام خمینی(ره) بسیج می‌کردند و بیانات و سلوکشان چه تأثیری در پیشبرد انقلاب و نهضت داشت. بنابراین، توجه رسانه‌های جمعی نسبت به معرفی این شخصیت‌های بزرگ می‌تواند الگویی برای نسل جدید و رهگشایی برای آیندگان باشد.
در ویژگی‌های شخصیت استاد پرورش، تاکنون سخن بسیار رفته است، ولیکن انسان‌های متقی و عارف که نمونه‌ای از آیات الهی در زمین هستند را هر چقدر هم که تبیین کنیم، باز جای تذکر و یادآوری دارد. و حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی (دامت برکاته) چه فرمایش حکیمانه‌ای در توصیف شخصیت استاد پرورش داشتند! فرمودند: «حیات و ممات برای امثال استاد پرورش یکسان است؛ چرا که فرموده‌اند: العلماء باقون ما بقی الدهر …»
ما اگر از استاد پرورش سخن می گوییم، از انسانی که به فرمودة ایشان از مصادیق علماست و حیات و ممات برای او یکسان است یاد می‌کنیم. آیا چنین انسانی نمی‌تواند الگویی برای جوانان، معلمان، اندیشمندان و اصحاب فرهنگی کشور باشد؟
بنابراین، هرگاه از استاد پرورش سخن به میان می‌آید، در حقیقت الگویی از انسان مسلمان را معرفی می‌کنیم و تبیینی از معارف و کمالات و اخلاق و علم و معرفت و سیاست اسلامی خواهیم داشت.
استاد پرورش انسانی یک بعدی نبود. مجموعه‌ای از فضایل و کمالات را با هم داشت. او در پرتو تعالیم اسلامی و تلمذ در محضر بسیاری از علما و بزرگان، از همان اوان جوانی شخصیتی مورد توجه بود و در هر شهری و دیاری قدم می‌گذاشت، بسیار اثرگذار بود و فضای دینی و مذهبی و فعالان اسلامی آنجا را تحت تأثیر قرار می‌داد.
قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در بسیاری از شهرها برای سخنرانی دعوت می‌شدند و حتی بزرگانی مانند شهید آیت الله دکتر مفتح از ایشان برای ایراد سخن در مسجد قبا دعوت می‌کردند، درحالی که شخصیت‌های برجسته و بزرگی همانند شهید آیت الله دکتر بهشتی، و یا شهید آیت الله مطهری در پای سخن ایشان حاضر بودند و استاد پرورش با کسب اجازه از محضر این بزرگان به ایراد سخن می‌پرداخت. و الحق در سخنوری بسیار کم نظیر بود. آنچنان شنونده را شیفتة خود می‌کرد که گاهی ساعت‌ها، مسحور سخنان او می‌شدند و هیچ احساس خستگی نمی‌کردند.
به راستی استاد پرورش این قوت سخن و بیان را چگونه به دست آورده بود؟! پاسخ این سؤال را می توان از تبیینی که استاد پرورش بر آیات ابتدای سورة مزمل دارند، به دست آورد. خدای متعال در این سوره می‌فرماید:
یَا أَیُّهَا الْمُزَّمِّلُ ، قُمِ اللَّیْلَ إِلَّا قَلِیلًا ، نِصْفَهُ أَوِ انقُصْ مِنْهُ قَلِیلًا ، أَوْ زِدْ عَلَیْهِ وَرَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلًا ، إِنَّا سَنُلْقِی عَلَیْکَ قَوْلًا ثَقِیلًا ، إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّیْلِ هِیَ أَشَدُّ وَطْئًا وَأَقْوَمُ قِیلًا ، إِنَّ لَکَ فِی اَلنَّهَارِ سَبْحًا طَوِیلًا؛ اى جامه به خود پيچيده! شب را، جز كمى، بپاخيز! نيمى از شب را، يا كمى از آن كم كن، يا بر نصف آن بيفزا، و قرآن را با دقّت و تأمّل بخوان؛ چرا كه ما به زودى سخنى سنگين به تو القا خواهيم كرد! مسلّماً نماز و عبادت شبانه پابرجاتر و با استقامتتر است! و تو در روز تلاش مستمر و طولانى خواهى داشت!
خدای متعال در این آیات به پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: بخشی از شب را از خواب برخیزد و به عبادت مشغول باشد، حتی نصف از شب یا چیزی کمتر و یا بیشتر را به نماز و عبادت و تلاوت قرآن اختصاص بدهد؛ چرا که ما این وحی و قرآنی که برتو نازل کردیم، کلام بسیار سنگین و گرانمایه‌ای است که تحمل و طاقت می‌خواهد و این قدرت و توان را باید در پرتو شب زنده‌داری و سحرخیزی و عبادت و تلاوت قرآن شبانه کسب نمایی.
«ناشئة لیل» موجب قوی شدن زانوها و قوام سخن خواهد شد. قوام سخن و بیان هم برای شخص پیامبر جهت ابلاغ دعوت و تبلیغ، امر لازمی است.
اما چرا زانوهای او هم باید قوی باشد؟ برای این‌که فرموده است: «إِنَّ لَکَ فِی اَلنَّهَارِ سَبْحًا طَوِیلًا». یعنی همانا برای تو ای پیامبر، در دریای روز یک شناگری طولانی است. طبیعی است که شنای طولانی، زانوی قوی می‌خواهد و پیامبر برای این‌که در این دریای متلاطم حوادث روزها بتواند «سَبْحًا طَوِیلًا» داشته باشد، لازمه‌اش «ناشئة لیل» است.
این بیداری شب و عبادت‌های شبانه و تلاوت قرآن‌های سحرگاهان است که پاهای انسان را در پیمودن راه الهی و حق و حقیقت استوار می‌کند و به انسان مسلمان، بیان و قدرتی در سخن می دهد که «أَقْوَمُ قِیلًا».
استاد پرورش انسانی بود که در پرتو عمل به آیات قرآن، لباسی از تقوی و فضیلت برتن کرده بود، قدرت در بیان و سخن را از قرآن به دست آورده بود، استواری در عمل و پیمودن طریق الهی را از همین آیاتی که شبانه قرائت می‌کرد به دست می‌آورد و لطافت سحرها را کسب می‌کرد و شب‌ها و سحرها را با حضرت دوست، عاشقانه می‌گذراند.
چنین انسانی اگر هم وارد عرصة سیاست شود، از تقوی سیاسی برخوردار است و هیچ‌گاه دروغ نمی‌گوید و در صدد فریب دیگران نیست. با صداقت سخن می‌گوید و سیاست او عین دیانت و دیانت او عین سیاست اوست.
استاد پرورش در عین حال که انسانی عارف و متخلق بود، در سیاست بینش عمیقی داشت که شرح این سخن در مقاطع مختلف، بیان وسیعی دارد و در این مقال نمی‌گنجد، ولیکن از باب اشاره، اعتقاد او به اصل ولایت فقیه بسیار محکم و خط قرمز او محسوب می‌شد.
او که خود از جمله تدوین‌کنندگان قانون اساسی بود، از جمله مدافعین سرسخت ولایت فقیه هم بود و سخنرانی او در مجلس خبرگان قانون اساسی و تبیینی که از ولایت فقیه می‌کند، شاهد بر همین معناست. او عشق عارفانه‌ای به حضرت امام خمینی(ره) داشت و ایشان را اعرفِ عرفا می‌دانست و همیشه واله و شیفتة ایشان و در عشق و عرفان به امام امت، مستغرق بود.
استاد پرورش همین عشق و ارادت را از دیرباز نسبت به مقام معظم رهبری، حضرت آیت الله خامنه‌ای (مدظله العالی) داشت و با معظم له بسیار مأنوس و همراه بود و خاطرات بسیار شیرین از مجالست‌های با ایشان داشتند و بارها از ایشان شنیدم که می‌فرمودند: خط قرمز من حضرت آقای خامنه‌ای است و دفاع از ایشان را بر خود فرض و لازم می‌دانم.
این مهم در حالی بود که استاد پرورش در طول دوران مسئولیت‌های سیاسی‌شان، هیچ‌گاه سمتی و یا پستی از طرف مقام معظم رهبری نداشتند و علاقه و ارادت ایشان به حضرت آیت الله خامنه ای (دامت برکاته) بسیار خالصانه و مریدانه و برای کسب پست و جایگاهی نبود.
ایشان شخص مقام معظم رهبری را از جمله مصادیق فرمایش حضرت امیرالمومنین علی(ع) که فرموده‌اند انسان مؤمن دو روزش یکسان نیست، عنوان کردند و اظهار می‌داشتند: بنده، حدود شش سال از نزدیک شب و روز با حضرت آقای خامنه‌ای بودم (دوران جنگ و شورای عالی دفاع). قسم خوردند که خدا شاهد است در این شش سال دو روزش را یکسان ندیدم! و هر روز، ایشان را از روز قبل نورانی‌تر و الهی‌تر یافتم و این سیر تکامل معنوی را در ایشان پیوسته شاهد بودم.
از خدای متعال مسئلت داریم ملت عزیز ما را قدردان وجود شریف ایشان بگرداند و با رهبری‌های خردمندانه‌شان ملت‌های اسلامی را بر استکبار جهانی پیروز بفرماید!
استاد پرورش در کلام بزرگان
فَمَنْ يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحاتِ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلا كُفْرانَ لِسَعْيِهِ وَ إِنَّا لَهُ كاتِبُون؛
و هر كس چيزى از اعمال شايسته به جا آورد، در حالى كه ايمان داشته باشد، كوشش او ناسپاسى نخواهد شد؛ و ما تمام اعمال او را (براى پاداش) مىنويسيم.
ششم دی ماه ، اولین سالروز ارتحال بزرگمردی از رجال علم و ادب، فرهنگ و سخن، زهد و تقوی، جهاد و مبارزه، تلاش و تعهد، عرفان و عمل و صفا و محبت یعنی استاد سیدعلی‌اکبر پرورش بود .
این معلم فرهیخته و استاد حوزه و دانشگاه و مربی اخلاق به تعبیر رهبر معظم انقلاب، چهرة محترم و اثرگذاری بود که بخش اعظم عمر بابرکت خود را در خدمت اسلام و ارزش‌های متعالی دین گذرانید و لهجة صادق و دل با اخلاص و خلق نیک را به ترویج و تحکیم انقلاب و نظام اسلامی گماشت.
حضرت آیت‌الله العظمی جوادی آملی ـ دامت برکاته ـ در توصیف این شخصیت عارف فرمودند: حیات و ممات برای افرادی مانند استاد پرورش یکسان است؛ زیرا فرموده‌اند: « الْعُلَمَاءُ بَاقُونَ مَا بَقِيَ الدَّهْر »؛ تا روزگار باقی است، علما نیز هستند. و این حدیث شریف شامل شاگردان علما نیز می‌شود.
ایشان تأکید فرمودند: استاد پرورش کسی بود که اولاً در ارتباط با علما و بزرگان، معارف قرآن و عترت را به خوبی دریافت کرد و ثانیاً باور کرد و ثالثاً متخلق شد و رابعاً عمل کرد .
حضرت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی ـ دامت برکاته ـ از مراجع عظام تقلید نیز در معرفی استاد پرورش بیانات مهمی داشتند و تأکید فرمودند: پیام رهبر معظم انقلاب به مناسبت درگذشت ایشان، نمایانگر شناخت همه‌جانبه‌ای بود که از استاد پرورش داشتند و باید گفت که این پیام پرمعنا، پرفیض و کم‌نظیر بود.
ایشان، استاد پرورش را شخصیت فوق‌العاده‌ای توصیف فرمودند که از ابتدا تا آخر زندگی در مسیر صحیح انقلاب بود و هیچ‌گاه مسیرش را تغییر نداد.
آیت الله العظمی مکارم شیرازی افزودند: استاد پرورش در بیان خطابه‌های دینی بسیار قوی و پرشور سخن می‌گفت و جلسات ارزشمندی در راستای ترویج قرآن و معارف اسلامی برگزار می‌کرد و خیل عظیمی از جوانان و دانشجویان و عموم مردم در طول سال‌های انقلاب از سخنرانی‌های ایشان همواره بهره‌مند بودند .
آیت‌الله العظمی سبحانی ـ مد ظله ـ یکی دیگر از مراجع معظم تقلید در وصف استاد پرورش بیان کردند: استاد پرورش، دانشمندی بود که در مجلس خبرگان قانون اساسی چهار ماه در خدمت ایشان بودیم. گرچه کمتر سخن می‌گفت، اما هرگاه سخنی ایراد می‌کرد، بسیار مفید، عالمانه و محکم بود.
ایشان افزودند : استاد پرورش در بعد تربیتی نیز توفیقات بسیار خوبی داشت و شاگردان زیادی تربیت کرد و خدای متعال محبت او را در قلوب مردم قرار داده بود و تشییع جنازه‌ای که در اصفهان برای ایشان برگزار شد، در حد مراسم تشیع یک مرجع تقلید بزرگ بود .
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی ـ دامت برکاته ـ از مراجع عالیقدر هم تأکید کردند که مرحوم استاد پرورش شخصیت علمی، سیاسی، دینی و فرهنگی ممتازی بودند که تشریح ابعاد وجودی ایشان می‌تواند برای نسل جوان و جامعه فرهنگی کشور و عموم علاقه‌مندان به انقلاب اسلامی الگو قرار گیرد و باید جوانان ما بدانند که برای این انقلاب و نظام اشخاصی مانند آقای پرورش چه زحماتی کشیده‌اند.
ایشان همچنین با اشاره به دوران تبعیدشان به خلخال و سقز در زمان رژیم منحوس شاهنشای، اشاره داشتند که یکی از افرادی که در زمان غربت و تنهایی دوران تبعید به ما سر می‌زد، جناب آقای پرورش بودند. هر بار هم که می‌آمدند، با یک لجنه‌‌ای از افراد و دوستان می‌آمدند و با دست پر هم می‌آمدند.
قصدشان هم این بود که رنج و محنت تبعید را بر ما کم کنند، و حال آن‌که همه می‌دانستند که ما در آنجا تحت نظر مأموران ساواک هستیم و ممکن است این ملاقات‌ها و دیدارها برای آن‌ها تبعات خطرناکی داشته باشد. در عین حال این خطرات را به جان می‌خریدند و به دیدن ما می‌آمدند و بسیار گرم و صمیمی بودند. رحمت و رضوان الهی را برایشان مسئلت دارم.
دیگر علما و بزرگان علمی، فرهنگی و سیاسی کشور نیز تاکنون هریک به نوبه خود در توصیف شخصیت استاد پرورش، مطالب ارزشمندی داشته‌اند که اطالة کلام می‌شود، ولیکن بنده دیدم اگر خودم به عنوان یک شاگرد بخواهم استادم را معرفی کنم، از عهده‌ام خارج است؛ زیرا فرموده‌اند: مُعرِّف از معرَّف باید اولی باشد. پس در این کوتاه سخن، به اجمالی از بیانات اعاظم و بزرگان پرداختم تا بلکه ابعاد وجودی این شخصیت بزرگ، به خوبی معرفی شود.
اما آنچه مبرهن است، درخصوص شخصیت‌های بزرگی که مخصوصاً در علم و معرفت و عشق و عرفان، غواصی کرده‌اند، هرچه گفته یا نوشته شود، حق آنان ادا نمی‌شود، ولیکن این وعدة الهی است که در آیة شریفه ابتدای سخن بیان شده است. فرمود: کسانی که اهل ایمان بوده و نیکوکار باشند، نزد پروردگار برایشان ثبت و ضبط است و مکتوب می‌شود.
به لطف الهی بندة حقیر نیز این توفیق را داشتم که پس از ارتحال استاد پرورش در معرفی این مرد بزرگ الهی، خاطراتی از ایشان را مکتوب کنم و پس از انتشار آن در عرصة مطبوعات، مجموعه مقالات منتشره به صورت کتابی تحت عنوان «خاطراتی از استاد پرورش» در دو مرحله توسط انتشارات شمیم یاس ولایت و همچنین انتشارات سازمان فرهنگی و هنری شهرداری اصفهان انتشار یافت .
و هم‌اکنون نیز برای چاپ سوم، همان مقالات، با اصلاحات و اضافات و همچنین یادداشت‌هایی جدید به همراه آلبومی از تصاویری از استاد پرورش، توسط انتشارات «عطش» که مجموعه‌ای از کتاب‌های مربوط به استاد پرورش را به چاپ رسانده است، در آستانة پنجمین سالگرد ارتحال آن استاد گرانمایه منتشر می‌شود.
از خدای متعال مسئلت داریم که ما را در ادامة راه ایشان موفق بدارد و این انسان عارف واصل و پاکباخته را نیز با اولیایش محشور فرماید!
انتهای پیام/ 110
