قم نیوز: سال تحصیلی جدید حوزه علمیه، در سراسر کشور، با آغاز درس‌های حوزوی و همراه با مراسماتی که برگزار شده است، آغاز شده است. اما منظور از آغاز سال تحصیلی حوزه علمیه چیست؟ چه کسانی بر سر چه دروسی حاضر می‌شوند و چه کتاب‌هایی را می‌خوانند؟ اینها سوالاتی است که در این نوشته سعی در پاسخ آن داشته‌ایم.

سرویس حوزه علمیه: دیروز و امروز دروس حوزه‌های علمیه آغاز شد. دروس مقدمات روز گذشته با سخنان آیت الله مکارم شیرازی آغاز شد و دروس سطح و خارج از امروز ارائه شد. سال تحصیلی مانند دیگر مراکز تحصیلی نه ماه است و با آغاز تابستان و فصل گرما تعطیل می‌شود. در ایام تعطیل تابستان بسیاری از طلاب به شهرستان‌های خود بازمی‌گردند و معمولا به تبلیغ و کلاس‌های آموزشی دینی می‌پردازند. برخی دیگر نیز به مشهد مقدس می‌روند. بسیاری از مراجع نیز فصل گرما را در مشهد سپری می‌کنند.

دروس مقدمات با برگزاری منظم دروس و تعطیلات کمتر، حدود دویست روز درسی را شامل می‌شود. تعطیلات رسمی کشوری و نیز ایام شهادت ائمه هدی علیهم السلام دروس دوره مقدمات برگزار نمی‌شود. در پایان سال از دروس برگزار شده، امتحان به عمل می‌آید. این دروس از آغاز شروع حوزه تا پایان شرح لمعه است و شامل سه سال ادبیات عرب و سه سال فقه و اصول نیمه استدلالی است. کتاب‌های صرف و نحو مانند صرف ساده، البهجة المرضیة سیوطی، مغنی الادیب، جواهر البلاغه و کتب فقه و اصول شامل الموجز و اصول الفقه مرحوم مظفر و شرح اللمعة الدمشقیة کتب اصلی دوره مقدمات است.

در کنار این دروس، کتاب‌های کلامی مانند شیعه در اسلام علامه طباطبایی و اصول عقاید آیت الله مصباح یزدی و بدایة المعارف آیت الله خرازی تدریس می‌شود. همچنین درباره حکومت اسلامی و ادبیات فارسی و تفسیر و مهدویت نیز کتاب‌هایی در این دوره خوانده می‌شود. دوره مقدمات به مدت شش سال و به صورت برنامه‌ریزی شده و تحت مدیریت مدارس برگزار می‌شود.

دروس سطح به مدت چهار سال و آزاد برگزار می‌شود. در این دوره طلاب کتاب‌های اصولی فرائد الاصول شیخ انصاری و کفایة الاصول آخوند خراسانی و نیز کتاب فقهی مکاسب را می‌خوانند. این کتب یک دوره فقه و اصول استدلالی است. در این چهار سال، علاوه بر فقه و اصول که محور اصلی دروس است، فلسفه شامل دو کتاب بدایة الحکمة و نهایة الحکمة علامه طباطبائی، کلام با کتاب دروس فی الالاهیات آیت الله سبحانی، تفسیر و رجال و درایه نیز باید خوانده شود. در طول سال معمولا صد و ده روز درسی برگزار می‌شود. روزهای پنج‌شنبه و جمعه درس‌ها تعطیل است. ایام تبلیغی نیز طلاب برای تبلیغ به شهرستان‌ها و روستاهای سراسر کشور می‌روند و دروس برگزار نمی‌شود. امتحانات پایان سال، مهر ختام یک سال تحصیلی در این دوره است.