به گزارش قم نیوز مسمومیت‌های سریالی دانش‌آموزان دیگر خبری نیست که بتوان به سادگی از کنار آن رد شد و می‌توان ادعا کرد که هم‌اکنون این موضوع تبدیل به یک مسئله امنیت ملی شده است. به‌ویژه که امروز و با اعلام رئیس کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس مبنی بر وجود گاز N2 در سم منتشر شده در مدارس، ابعاد تازه‌ای از این مسئله مشخص شده است.

 

اما گاز N2 چیست، عوارض استفاده از این گاز چگونه است و چرا از آن برای مسموم کردن دختران دانش‌آموزان استفاده شده است؟

 

گاز N2 چیست؟ 

گاز نیتروژن(Nitrogen در زبان انگلیسی و Azote در زبان فرانسوی) یکی از عنصرهای موجود در جدول تناوبی عناصر است و با علامت N و عدد اتمی ۷ شناخته می شود. نیتروژن به صورت یک گازِ نافلز، بی‌رنگ، بی ‌بو، بی‌مزه و دو اتمی در طبیعت یافت می‌شود. این گاز حدود چهار پنجم و عبارت دیگر حدود ۸۰ درصد از اتمسفر زمین را تشکیل داده است و به‌صورت عادی تنفس آن برای انسان و سایر موجودات زنده آسیبی به دنبال ندارد. همچنین این عنصر جزو عناصر اصلی در بافت‌های زنده است و ترکیب‌های مهمی مانند آمونیاک، اسید نیتریک و سیانیدها از این عنصر ساخته می شوند.

 

گاز نیتروژن و کاربردهای گسترده در زندگی ما 
از آنجایی که نیتروژن فراوان‌ترین گاز موجود بر روی کره زمین است، یکی از کاربردی‌ترین گازهای مورد استفاده در دنیا نیز به شمار می‌رود و هم به‌صورت گاز و هم با سرد کردن و تبدیل آن به نیتروژن مایع، کاربردهای بسیار زیادی در صنایع مختلف دارد که اجمالاً به بخش‌هایی از کاربردهای این گاز اشاره می‌شود.

 

به‌طور خلاصه از جمله کاربردهای نیتروژن به صورت گاز می‌توان به استفاده از آن در نگهداری مواد غذایی، داروسازی و پزشکی و نیز صنایع الکترونیک، ساخت و ساز، فولاد، جوشکاری، صنایع نفت و گاز و ساختن فلزهای مختلف اشاره کرد.

 

همچنین از نیتروژن مایع نیز استفاده‌های فراوانی می‌شود، از جمله: برای ذخیره کردن مواد منفجره و مواد اشتعال‌پذیر نفتی، استفاده در مواد شیمیایی و ساخت کاتالیزورهای مختلف، برای منتقل کردن پودرهای پلیمری و در اگزوزها از این گاز استفاده می شود. حرارت ایجاد شده به وسیله رآکتورهای بستر سیال با گاز نیتروژن کنترل می‌شود. از نیتروژن مایع در انبار کردن نیز استفاده می‌شود تا مواد اولیه یا محصولات نهایی از مشکلاتی مانند ایجاد پراکسیدها و آلودگی‌های محیطی به وسیله اکسیژن، در امان بمانند.

 

تا اینجا با کاربردهای گاز نیتروژن آشنا شدیم. اما حالا باید دید که آیا این گازِ پرکاربرد و موجود در همه جا، خطرآفرین نیز هست و در صورت خطرناک بود چه آسیب‌هایی به دنبال دارد.

 

خطرات استفاده از گاز N2
نیتروژن گازی کاملاً بی‌اثر است اما در برخی موارد می‌تواند خطرآفرین باشد: محصولات تولید شده از نیتروژن مانند کودهای نیتراتی شسته شده، منبع اصلی آلودگی رودها و آب‌های زیرزمینی است و سیانور (-CN) حاوی ترکیباتی بسیار سمی است. همچنین نیتروژن اگر بسیار سرد شود، تبدیل به مایع می‌شود و در این شرایط اگر با پوست و سطح بدن تماس پیدا کند، مانع از رسیدن اکسیژن به آن ناحیه شده و باعث خشکی و ترک خوردن پوست می‌شود.

 

اما همانگونه که اشاره شد، این عنصر حدود ۸۰٪ اتمسفر را تشکیل می‌دهد. ولی اگر این مقدار به ۱۰۰٪ برسد (نیتروژن بسیار زیاد) در اثر فشار و کمبود اکسیژن انسان خفه می‌شود و در عرض کمتر از ۱۰ دقیقه می‌میرد.

 

 قدرت نیتروژن مایع بسیار زیاد است و اگر نکات احتیاطی رعایت نشود، ممکن است باعث ایجاد خسارت‌ها و آسیب‌های زیادی شود. برای مثال به علت اینکه نیتروژن مایع سریعاً به جوش می‌آید، در هنگام منتقل شدن مرحله مایع به گاز می‌تواند سریعا فشار زیادی را به وجود بیاورد و یا اگر ازت در ظروف سربسته قرار گیرد، ممکن است باعث ترکیدن و یا منفجر شدن ظرف شود.

 

همچنین با اضافه کردن مقدار قابل توجهی نیتروژن به هوا، مقدار اکسیژن هوا کم شده و ممکن است باعث خفگی و در نهایت مرگ شود. به همین دلیل از این نوع گاز باید در مکان‌هایی با تهویه مناسب استفاده شود.

 

چرا در مسمومیت‌ از گاز نیتروژن استفاده شده است؟ 

در نهایت از آنجایی که این گاز بیشتر حجم جو زمین را تشکیل داده است، استفاده از آن به تنهایی و در حجم کم خطرناک نیست. اما استفاده از آن تحت شرایطی که اشاره شد، خصوصاً استفاده به مقدار بسیار زیاد و در مکان‌هایی با تهویه نامناسب، می‌تواند به سرعت آسیب‌هایی به دنبال داشته باشد. 

 

به همین دلیل و از آنجا که بنا به گفته‌ی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی میزان مسموميت دانش‌آموزان خفیف بوده است، به‌نظر می‌رسد استفاده از این گاز در سم مورد استفاده در مسمومیت‌های سریالی دانش‌آموزان مدارس، با هدف ایجاد فضای رعب و وحشت و ناامنی برای دانش‌آموزان و خانواده‌ها و از این طریق تأثیر مستقیم در تعطیل شدن مدارس بوده باشد.

 

هرچند که با توجه به اطلاعات بسیار کمی که از سوی مسئولین منتشر شده است، باید تا مشخص شدن ابعاد کامل این قضیه از جمله دستگیری عاملان آن، صبر کرد و منتظر ماند.

 

انتهای پیام / 106