قم نیوز: باید در کنار رایج شدن استفاده از رسانه‌های نو ظهور اجتماعی سواد کاربری از آنها نیز توسط رسانه‌ها و مراجع تولید پیام و محتوا در کشور مورد ترویج قرار گیرد.

به گزارش قم نیوز، این روزها به هرکجا که وارد می‌شوی جمعیت زیادی را می‌بینی که هر یک در گوشه‌ای نشسته و از محیط پیرامون خود غافل شده‌اند. یکی بی‌اختیار لبخند بر لب دارد، یکی ناراحت، دیگری در حالت تعجب است. شاید اگر این حالات انسانی چند سال پیش روی می‌داد به راحتی به انسان برچسب شیدایی می‌زدند اما چیزی که اکنون برای همه این افراد یکسان به نظر می‌آید وسیله‌ای است که در دست دارند و آن گوشی‌های هوشمند تلفن همراه است که بزرگ و کوچک نمی‌شناسد و اکنون جزو وسایل ضروری و شخصی افراد و عامل اصلی رفتارهای غیرطبیعی شده است.

این یک واقعیت است که در سال‌های اخیر پدیده‌ای جدید در جامعه ما در حال ظهور و بروز است که تقریبا تمام طیف‌ها و گروه‌های اجتماعی را در بر گرفته و آن مسئله استفاده از شبکه‌های همچون لاین، واتس آپ، وایبر، تلگرام و... است.

با این حال باید دانست وسایل ارتباط جمعی در کنار فواید بسیار از جمله به روز کردن اطلاعات، دستیابی به فناوری‌های نوین، استفاده از مطالب علمی و اینکه امکان تبادل اطلاعات را میان اقشار مختلف جامعه فراهم می‌نماید گاهی می تواند موجب آسیب‌های اجتماعی بزرگ و زمینه ساز مشکلات اجتماعی، رفتاری و روانی جبران ناپذیری شود.

طبق آمار اعلام شده امروزه در هر ۱۸ دقیقه یک طلاق در جامعه ایرانی صورت می‌گیرد که برخی از کارشناسان یکی از علت‌های اصلی این پدیده شوم را استفاده بیش از حد شبکه‌های اجتماعی و نیز ماهواره‌ای بیان ‌کرده‌اند.

کلانشهر قم نیز دارای جمعیت جوان و نوجوان قابل ملاحظه‌ای است و استفاده افسارگسیخته از این رسانه‌های نو ظهور که هیچ نوع مدیریتی بر محتوای انتقالی در آنها صورت نمی‌گیرد می‌تواند به آسیب‌های اجتماعی در این شهر دامن بزند. مسئله‌ای که برای شهری مذهبی همچون قم دور از باور است.

لازم است بدانیم که میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی تلفن همراه در قم به طور چشمگیری در حال گسترش است و براساس تحقیقات انجام شده در این زمینه بیش از ۹۰ درصد افراد تا دقایق پایانی شب قبل از خوابیدن از تلفن همراه خود کناره نمی‌گیرند و مدام در حال استفاده از شبکه‌های مختلف مجازی و همچنین بازی‌های مجازی هستند که همین امر یعنی شتاب به سوی غرق شدن در دنیایی مجازی که خود می‌تواند سبب جدایی خانواده‌ها از یکدیگر شود و همین جدایی‌ها و تنهایی افراد و تکیه صرف به شبکه‌های مجازی در طول زمان سبب بیماری‌های روحی و روانی برای افراد می‌گردد.

ناصر عبداللهیان کارمند یکی از ادارات قم است که طبق گفته خودش بخش عمده‌ای از ساعات شبانه روزش را در شبکه‌های اجتماعی گذرانده است، وی می‌گوید: من به خاطر اینکه همیشه فکر می‌کردم ورود به دنیای رسانه‌ای و مجازی می‌تواند برایم شخصیتی خاص ایجاد کند و به قول معروف کلاس دارد غرق در دنیای مجازی شده بودم و از اینکه از اکثر اخبار مطلع بودم بسیار خرسند بودم اما بعد از مدتی این شبکه‌ها آنقدر مرا غرق در فضای مجازی کرد که دیگر حتی دلم نمی‌خواست بخوابم و نسبت به کارها و امور زندگیم بی‌توجه شده بودم و همین امر سبب شد که من در مقطعی از زندگی روزانه خود دور بیفتم و همین مساله نیز به تدریج موجب اختلافات و در نهایت سبب جدایی من از همسرم شد.

وی که دچار آسیب‌هایی جدی از سوی این شبکه‌ها شده است ادامه می‌دهد: ای کاش ما قبل از اینکه وسیله‌ای را خریداری می‌کردیم روش و فرهنگ استفاده از آن را هم یاد می‌گرفتیم، ای کاش می‌دانستیم که استفاده از هر وسیله و اطلاع و آشنایی با هر برنامه‌ای برای انسان شخصیت نمی‌آورد. ای کاش بدانیم زندگیمان را به آسانی به دست نیاورده‌ایم که با ضربه زدن به دکمه ورود به یک برنامه ضربه‌ای به زندگی و وجود خود بزنیم.

با این حال می‌توان اقداماتی در این زمینه برای کاهش آسیب‌ها انجام داد. اقدامات و راهکارهایی که تنها و با هزینه‌هایی بسیار اندک قابل اجرا است در صورتی که وقوع ناهنجاری‌ها هزینه‌های سنگین مادی و معنوی را بر جامعه تحمیل می‌کند.

همیشه و در همه حال نقشی که رسانه‌ها در باور پذیری یک عقیده میان افراد جامعه دارند انکار ناپذیر است. رسانه‌ها می‌توانند با ساخت و نمایش برنامه‌هایی متنوع روش‌ها و اصول صحیح استفاده از شبکه‌های اجتماعی را برای مردم به طور صریح ارائه کنند و آنان را از خطرات شوم و احتمالی استفاده بدون کنترل از این شبکه‌ها مطلع کنند.

مولفه دوم که در کنترل استفاده از رسانه‌های اجتماعی بسیار حایز اهمیت است نقش و وظیفه‌ای است که خانواده به عنوان اصلی‌ترین نهاد جامعه بر عهده دارد. خانواده‌ها باید دقت نظر بیشتری بر روی استفاده نوجوانان از این شبکه‌ها داشته باشند.

ضروری است تا مراکز آموزشی از همان ابتدا در خصوص مزایا و معایب شبکه‌های اجتماعی و نحوه استفاده صحیح از آنها کلاس‌های توجیهی برگزار کنند چرا که کودکان و نوجوانان ما در عصری قدم به زندگی اجتماعی نهاده‌اند که بخش عمده ای از ارتباطات اجتماعی در حوزه‌های مجازی رقم می‌خورد.

در همین زمینه حجت الاسلام و المسلمین علیرضا پورحیدری کارشناس حوزه علوم ارتباطات در این خصوص اظهار داشت: امروزه عصری است که برطرف کردن برخی از نیازها منوط به برقراری روابط با اشخاص از طریق تبادل الکترونیکی است و اگر در این زمینه افراد نتوانند به طور صحیح و آگاهانه قدم بردارند می‌توانند دچار آسیب‌های خطرناکی شوند چرا که جرایم رایانه‌ای با بسط و گسترش علم نیز گسترش می‌یابد و افرادی هستند که در این میان به سوءاستفاده از وسایل ارتباطی می‌پردازند و می‌توانند با داشتن اطلاعاتی اندک از کاربران شبکه‌های اجتماعی به زندگی این افراد ورود کرده و با اعمالشان دست به تخریب شخصیتی و اجتماعی افراد زنند.

مهم است که تمام اشخاص راه استفاده درست از این فناوری ها را در عصر فناوری یاد گیرند و با روش درست از فوایدی که توسعه برای زندگی و جامعه به ارمغان می آورد، استفاده کنند. این تعبیری است که امروز صاحبنظران و کارشناسان از آن به عنوان توسعه سواد رسانه‌ای نام می برند.

امید است در کنار رایج شدن استفاده از رسانه‌های نوظهور اجتماعی سواد کاربری از آنها نیز توسط رسانه‌ها و مراجع تولید پیام و محتوا در کشور مورد ترویج قرار گیرد.

انتهای پیام/۱۳۲