قم نیوز - نیشخند پسته قم به کم آبی / حال خوش طلای سبز در دل کویر

نیشخند پسته قم به کم آبی / حال خوش طلای سبز در دل کویر

قم نیوز: این روزها وضع محصولات پر آب بر کشاورزان استان بسیار وخیم است و روزهایشان در عطش جرعه‌ای آب سپری می‌شود تا حدی که جهاد کشاورزی دیگر توانی برایش باقی نمانده و چاره‌ای جز حذف محصولات پر آب بر و جایگزین کردن باغات پسته ندارد.

به گزارش قم نیوز، بدون تردید یکی از کالاهای مهم صادراتی کشورمان پسته است، کالایی که از آن با عنوان طلای سبز یاد می‌شود. این محصول یکی از باارزش‌ترین کالاهایی است که نقش اصلی ارزآوری را در اقتصاد کشور ایفا می‌کند و بار اصلی تولید این محصول را استان‌هایی به دوش می‌کشند که آب و هوای خشک و بیابانی بر آنها حکم‌فرماست استان‌هایی به سان کرمان، سمنان، قم و....

گزارشات حاکی از آن است که طی دو یا سه سال اخیر وضع تولید و صادرات پسته به موجب کاهش بارندگی و فراگیر شدن خشکسالی با کاهش جدی روبه‌رو بوده به میزانی که در سال ۹۲ شاهد کاهش ۱۰ درصدی صادرات این محصول بودیم.

اما در سالی که گذشت خوشبختانه ضمن افزایش تولید، صادرات این محصول رشد چشمگیری داشت و قریب به ۵۰ درصد فزونی یافت. آمارها نشان می‌دهد در سال پیش بیش از ۲۳۰ هزار تن از این محصول در سراسر کشور برداشت شد که این میزان در ۱۰ سال گذشته مشاهده نشده و از پیشرفت چشمگیر کشور در تولید پسته خبر می دهد.

حال و روز پسته خندان قم این روزها چگونه است...
در میان استان‌های پسته پرور، استان قم نیز به موجب تسلط اقلیم گرم و خشک بر آن، بیش از ۵ هزار و ۸۰۰ هکتار از اراضی آن را باغات پسته تشکیل می‌دهد. علت این امر چیزی نیست جز سازگاری این طلای سبز با شرایط فقدان آب؛ به خصوص در سال‌های اخیر که بحران کم آبی بیش از پیش کشاورزان استان را تهدید می‌کرد.

این روزها وضع محصولات پر آب بر کشاورزان استان بسیار وخیم است و روزهایشان در عطش جرعه‌ای آب سپری می‌شود، تا حدی که جهاد کشاورزی دیگر توانی برایش باقی نمانده و چاره‌ای جز حذف محصولات پر آب بر و جایگزین ساختن باغات پسته ندارد.

در سال گذشته به دستور سازمان جهاد کشاورزی بالغ بر یک میلیون نهال پسته به وسعت باغات پسته استان اضافه شد و همزمان با کشت این محصول، زراع کم آب دیگری هم به منظور صرفه جویی در مصرف آب استان در دستور کار سازمان قرار گرفت.

همچنین سازمان جهاد کشاورزی در پی راه چاره معضل کم آبی استان قریب به دو هزار هکتار از اراضی زراعی کشاورزان را که توان تولید محصول مرغوب ندارند، مبدل به باغ پسته کرد.

محمدرضا طلایی رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان اظهار کرد: آب و هوای خشک و گرم استان در ماه‌های اخیر تولید محصولات پر آب بری مانند سیفی‌جات را با چالش روبه‌رو کرد و لازم شد سطح تولید این نوع محصولات کاهش یابد.

وی بحران کم آبی را در استان جدی خواند و گفت: بخش قابل ملاحظه‌ای از نیاز آب استان توسط دو رودخانه بزرگ مهیا می‌شد که در حال حاضر این دو منبع هم روزگار بی‌آبی را تجربه می‌کنند و این امر موجب شده کشاورزان برای تامین آب کشت‌های استان به سفره‌های زیر زمینی روی آورند.

طلایی در ادامه با اشاره به ضرورت مدیریت آب استان تصریح کرد: تغذیه کشت‌های استان توسط منابع آب زیر زمینی سطح این منابع را به میزان غیر قابل باوری کاهش داد که لازم است مدیریتی مطلوب در این راستا شکل گیرد.

وی در آخر ضمن اشاره به برنامه‌های اقتصادی در زمینه کشاورزی استان خاطرنشان کرد: در سال گذشته حدود هزار و ۵۰۰ هکتار از اراضی زراعی غیر مرغوب با نظارت علمی و همه جانبه به باغ‌های پسته مبدل شد چرا که کشت پسته نیاز آبی استان را ۲۰ درصد کم می‌کند و ضمن این کاهش ارزش اقتصادی آن فزونی می‌یابد.

اقتصادی نهفته در پسته
ارزش اقتصادی محصول پسته ضمن مصرف کم آب تا حدی است که به گفته یک کارشناس اقتصادی اگر باغ‌های پسته استان به باردهی برسند می‌توان از هر هکتار آن قریب به دو تن پسته برداشت کرد که این میزان برداشت، ارزش اقتصادی قابل توجهی برای قم فراهم می‌آورد.

حسام مردانی با ارائه راهکارهایی برای مبدل شدن استان قم به قطب پسته کشور گفت: به دلیل سازگاری کشت این محصول با اقلیم خشک و کم آب استان اگر صنایع فرآوری پسته را در سطح استان گسترش دهیم می‌توانیم در سال‌های آتی قطبی شدن استان را از نظر تولید پسته به طور محسوس شاهد باشیم.

وی ادامه داد: چنانچه اعتبارات کافی در اجرای آبیاری قطره‌ای به کشاورزان اختصاص یابد و تسهیلات بانکی مناسب در این زمینه فراهم آید این محصول ارزآوری خوبی برای قم به بار می آورد.

باغات پسته و چالش‌های سر راه
اما گفته‌های کشاورزان پسته کار قم حاکی از چالش‌های فراوانی است که سد راه پیشرفت آنها شده است.

میرزا رضا شاهمرادی یکی از کشاورزان پسته کار استان که در سال‌های اخیر از کشاورزان نمونه استان بود از مشکلات پیش روی کشت این محصول خبر داد و گفت: کاهش سطح سفره‌های آب زیر زمینی به دلیل برداشت بی‌رویه شهروندان قمی از یک طرف و گسترش آفات و کاهش کیفیت سموم کشاورزی از طرف دیگر مشکلات بزرگی را در چرخه تولید این محصول برای ما ایجاد کرده است.

وی ادامه داد: اما در این میان برداشت بی‌رویه آب و استفاده از روش‌های آبیاری سنتی معضلی شده که موجبات خشک شدن چاه‌ها و سفره‌های آب زیرزمینی را فراهم آورده و چنانچه این روند ادامه یابد در سال‌های نه چندان دور خسارتی معادل ۲۰ درصد گریبان گیر باغات پسته استان می‌شود که توسعه اقتصادی را خاموش می‌کند.

این کشاورز نبود صنایع بسته بندی مطلوب را مشکل دیگر پسته‌کاران بیان کرد و گفت: تزئینات و بسته بندی محصول پسته نقش چشمگیری در پیشرفت اقتصادی کشاورزان دارد که باید در این زمینه نهادهای مسئول با کشاورزان همکاری کنند.

محمد ابراهیمی از دیگر کشاورزان استان با اشاره به کاهش بارندگی‌های سال‌های اخیر گفت: در شرایط کم آبی، قم روزهایی را می‌گذراند که شاهد از بین رفتن مراتع و خشکسالی‌های متوالی هستیم که به مصاف آن پدیده ریزگردها ناشی از فرسایش بیابان‌ها استان را تهدید کرده، بنا بر این افزایش باغ‌های پسته می‌تواند نقش بسزایی در کاهش این معضل ایفا کند.

این کشاورز وجود چنین باغ‌هایی را لازمه پیشرفت کشاورزی استان دانست و اظهار کرد: لازم است مسئولان امکانات و بودجه کافی به این بخش اختصاص دهند تا بیابان‌های سطح استان با کاشت درختان پسته و محصولات کم آب بر دیگر به جنگل مبدل شوند و بدین طریق از ورود ریزگردها و گرد و غبار در فضای استان جلوگیری شود.

ضمن وجود مشکلات عدیده در مسیر این محصول ارزآور همچنان این طلای سبز از مهم‌ترین اقلام جانشین نفت است، این کالا ضمن ارزآوری کلان، زمینه‌های ایجاد اشتغال و زنده نگهداشتن محیط زیست را به دنبال دارد اما در برآوردن این پیشرفت‌ها لازم است مسئولان اهتمام ورزند و تسهیلات مناسب را در زمینه تولید و صادرات پسته فراهم آورند تا در آینده ای نه چندان دور شاهد رشد چشمگیر این بخش از کشاورزی باشیم.

انتهای پیام/۱۳۲