به گزارش قم نیوز، توجه ویژه به محیط‌ زیست و مشکلات و آلودگی‌های آن ازجمله مسائلی است که امروزه و در زندگی‌های نوین شهری نمی‌توان از آن به‌راحتی گذشت؛ توجه به این مقوله از این نظر اهمیت دارد که در صورتی ادامه بی‌توجهی‌های گذشته و سهل‌انگاری‌های بشر‌ در آینده‌ای نزدیک محیط‌زیست به‌طور کامل به نابودی کشیده شده و از بین می‌رود.

در این میان علاوه بر اهمیت اقدامات بازدارنده از آلودگی گسترده زیست‌محیطی لزوم فرهنگ‌سازی نیز وظیفه‌ای است که باید به‌طورجدی به آن پرداخته شود تا تأثیر آن را در محیط به‌مرورزمان و نه در کوتاه‌مدت مشاهده کرد.

هرکسی که مقداری به همنوعان خود و نسل‌های بعد خود و یا حداقل به فرزندان خود فکر کرده و به آن‌ها اهمیت دهد در حفظ و حراست محیطش کوشا خواهد بود، پاسبانی از محیط‌زیست نه‌تنها یک اصل انسانی و اخلاقی است بلکه در دین مبین اسلام هم مورد تأکید و توجه بسیار قرارگرفته است و در قرآن به لزوم توجه به آن تأکید شده است: خداوند کسی است که زمین را برای شما جایگاه امن و آرامش قرارداد و آسمان را همچون سقفی؛ و شمارا صورتگری کرد و صورتتان را نیکو آفرید؛ (غافر آیه ۶۴)

محیط‌زیست از طرق متفاوتی دچار آلودگی می‌شود و با پیشرفت‌های جامعه جدید و همچنین افزایش جمعیت و توسعه فن‌آوری در کار طبیعی فرآیندهای زیست‌محیطی اخلال ایجادشده است که عامل تمام این‌ها برمی‌گردد به یک موجود به نام انسان.

انسان مرگ زمین را رقم می زند
آلودگی‌ای که توسط خود ساکنان کره زمین به وجود آمده و حالا خودشان را تهدید می‌کند و در قالب انواع بیماری‌ها و بحران‌های زیست‌محیطی گریبان گیر انسان شده است و در برخی موارد زندگی را برای وی بسیار سخت کرده است.

وخامت آلودگی هوا امروزه به حدی رسیده است که مردم یک شهر یا حتی یک کشور از آثار آلودگی در شهر یا کشور دیگر در امان نیستند، امروزه آلودگی‌های زیست‌محیطی در شهری مثل قم زندگی را برای ساکنان این شهر دشوار کرده است؛ مسئله‌ای که نه‌تنها قم بلکه شهرها و استان‌های اطراف را هم تحت تأثیر قرار خواهد داد.

نفس قم در سینه حبس شده است
آلودگی در قم وقتی به وضعیت بحران رسید که ریز گردها کم‌کم در سطح شهر شروع به خودنمایی کردند، آلودگی زیست‌محیطی که منشأ داخلی داشته و بیابان‌های به‌خصوص شرق قم در ایجاد و گسترش این چالش نقش تأثیرگذار داشته است.

سید محمدتقی سجادی مدیرکل منابع طبیعی استان قم در این رابطه با اشاره به اینکه در استان قم ۱۰۵ هزار هکتار عرصه بیابانی وجود دارد که در کانون‌های بحرانی تولید ریزگرد هستند، گفت: این کانون‌های بحرانی در مقابل عوامل محیطی مثل باد هم بسیار ناپایدار بوده و در ایجاد ریز گردها بسیار تأثیرگذار هستند.

کمبود آوردهای رودخانه‌های قم رود و قره چای و نزدیک شدن آن به صفر باعث شده آبی در مخروط افکنه ای این رودها نشست نکرده و ذخایر آب زیرزمینی روزبه‌روز رو به نزول بروند و به همین دلیل است که سفره‌های آب زیرزمینی تغذیه نشده با برداشت‌های بی‌رویه از آن خشکی سطح زمین روزبه‌روز بیشتر شود.

علاوه بر تأمین نشدن آب سفره‌های زیرزمین به جهت کمبود آورده‌ها آب‌شور دریاچه نمک پیشروی کرده و جذب سفره‌های زیرزمینی می‌شوند که بعدها همین آب‌شور برای آبیاری استفاده‌شده و به جهت تبخیر در سطح زمین تبدیل به شوره‌زار شده که خود بسیار ناپایدار بوده و از عواملی است که تأثیر بسیار بارزی در تشدید سرعت ریزگرد ها داشته است.

سجادی در این زمینه افزود: وقتی‌که عرصه‌های بیابانی پوشش گیاهی مخصوص به بیابان را از دست بدهند این لختی سطح خاک و همچنین شوری سطحی خاک باعث می‌شود که این مناطق پایداری خود را از دست بدهند و در ایجاد ریز گردها مؤثر باشند.

وقتی مدیریت ناصحیح مشکل را وخیم‌تر می کند
عواملی این‌چنینی که در همه آن‌ها ردی از انسان به چشم می‌خورد را اگر کنار بگذاریم در برخی موارد ضعف مدیریت و عدم نظارت مشکل را دوچندان خواهد کرد، ازجمله این موارد معادن روز باز شن و ماسه‌ای است که بدون هیچ‌گونه نظارتی رها می‌شوند و کنترل این بحران را سخت و سخت‌تر می‌کند.

مدیرکل منابع طبیعی استان قم در همین زمینه با اشاره به اینکه حتی در بحث بهره‌برداری از معادن قانون وجود دارد که خیلی وقت‌ها نادیده گرفته می‌شود، تأکید کرد: چاله‌های بزرگی که برای برداشت شن و ماسه ایجاد می‌شوند باید بعد از برداشت با پوشش گیاهی تثبیت شوند که این اتفاق معمولاً نمی‌افتد و به‌صورت روباز رهاشده و به کمک عوامل محیطی مختلف جابه‌جا می‌شوند.

علاوه بر این تخلیه حجم وسیعی از نخاله‌ها و رها شدن آن‌ها از دیگر مشکلاتی است که بابی توجهی برخی از مسئولان ایجاد مشکل می‌کند، سجادی با اشاره به اینکه وقتی نخاله‌ای تخلیه شود باید اقداماتی را برای تثبیت این مناطق انجام شود، افزود: معمولاً اقدامی در جهت تثبیت نخاله‌های تخلیه‌شده صورت نمی‌گیرد، عموماً تصور می‌شود که با حمل نخاله از یک محل و تخلیه آن در یک محل دیگر مشکل حل می‌شود اما این‌طور نیست بلکه در صورت عدم کنترل درست آن خود مشکل جدید ایجاد می‌کند.

کار و همت جمعی راه مقابله با آلودگی ها
حرکت‌های متفرق و جزیره‌ای ادارات مرتبط در بحث کنترل بحران‌های زیست‌محیطی به‌خصوص ریز گردها نه‌تنها مشکل را حل نمی‌کند بلکه بی‌برنامگی‌ها و بعضاً موازی کاری را در پی دارد.

در بحث کنترل بحران‌های زیست‌محیطی باید یک ادارات ذی‌ربط مانند محیط‌زیست، منابع طبیعی، جهاد کشاورزی و ادارات دیگر در یک چارچوب آمایشی زیر نظر مدیریت بحران استاندای کار کنترل این بحران را انجام دهند.

در شرایطی این‌چنین که وضعیت آلودگی هوا داستان قم به نحوی است که شهرهای اطراف و به‌خصوص تهران که به‌نوعی مهم‌ترین منطقه‌ی استراتژیک ایران محسوب می‌شود را تهدید می‌کند لزوم توجه ویژه به این بحران مانند بحران‌ها زیست‌محیطی دیگر مثل بحران دریاچه ارومیه و بحران ریزگردها در خوزستان خواستار توجه کشوری است و باید آن را در حد یک بحران ملی مدنظر قرارداد تا بتوان از همین امروز جلوئی آن را گرفته و از هر چه سخت‌تر شدن این بحران و درنتیجه از دست خارج شدن آن جلوگیری کرد.

انتهای پیام/130