به گزارش قم نیوز، فرزند خواندگی، واژهای که از دیربازان در میان جوامع متفاوت بشری مرسوم بوده، پذیرای فرزندی بیسرپرست بودن در جوامع ایرانی نیز پیشینه تاریخی طولانی دارد اما با حقوق و شرایط خاص خود.
سبقه تاریخی فرزندخواندگی در ایران به زمان ساسانیان و قبل از اسلام باز میگردد، زمانهایی که زرتشتیان دراین باره اعتقادات خاصی داشتند و فرزندخوانده را فرزند واقعی خود تلقی میکردند و همان رابطه عاطفی پدر و مادر حقیقی را بر فرزند حاکم میدانستند به این منظور خانوادههای فاقد کودک، فرزندی بدلی از میان بیسرپرستان برای خود بر میگزیدند.
اگرچه خانواده مأمن اصلی رشد و تعالی کودک به شمار میرود و کودک در فضای سالم خانواده به رشد و تعالی اخلاقی دست مییابد اما امروزه مؤسسات خیریه بیشماری در سطح کشور وظیفه سنگین نگهداری از هزاران کودک بیسرپرست را به گردن میگیرند به گونهای که در سالهای اخیر با رعایت قوانین مدون و خاص شاهد سپردن این قشر به دامان پر مهر و محبت پدر و مادران مجازی بودهایم.
اما واژه فرزندخواندگی تا آن حد که در کشورهای دیگر متداول است در ایران کنونی رسمیت ندارد و از آن به سرپرستی یاد میشود. در حقوق اسلامی ایران به موجب قرین شدن فرهنگ ایرانی با نوع دوستی و کمک به مستمندان این اصل فرزند خواندگی از عناصر مهم تعالیم اسلام به شمار میرود و به موجب دستورات مدون اسلام در رسیدگی به کودکان یتیم مقرراتی در نگهداری و پرورش این اطفال صورت گرفته که جایگاهش امروزه در قانون اساسی است.
در روزهای اخیر آنچه نگران کننده است آمار گزارش شده از کودکان سر راهی است کودکانی که رئیس سازمان بهزیستی کشور آمار تأسف برانگیز آنها را حدود ۱۲ هزار نفر اعلام کرد که به طور میانگین سالانه حدود ۹۰۰ کودک به بهزیستیها افزوده میشود.
افتخارآفرینی با سرپرستی کودکان بیسرپرست
در استان قم نیز هستند کودکانی که پیش از رسیدن درکشان به معنای واژه بیسرپرستی به دلایل متعدد اعم از طلاق، اعتیاد والدین، بد رفتاری، فقر، معلولیت و... در گوشه و کنار شهر رها شدهاند و پس از مدتی سر از موسسات خیریه استان در میآورند و با جرعهای محبت از این گونه نهادها روز خود را به فردا میرسانند.
همین کودکان قرار است آینده شهر را بسازند شهری که جدای از سایر استانهای کشور دین پروری و مذهبیت در آن موج میزند و وظیفه نسل آینده را برای ساختن جامعهای سالم دشوارتر میسازد.
نمیتوان منکر این واقعیت شد که اگر یک خانواده مومن و سالم این کودک را به فرزندی بگیرد زندگیاش متحول میشود. زندگی محمد یکی از کودکان بی سرپرست استان که در مرکز صدف رشد یافته و هم اکنون نزد یکی از خانوادههای اصیل قمی زندگی می کند حاکی از این مدعاست.
محمد ۱۲ ساله میگوید: میپنداشتم آخرین پناهگاهی که به آن پناهنده شدهام همین مرکز است تا شاید آینده گنگ و مبهمی که انتظارش را میکشیدم بواسطه این نهاد آرام گیرد. اگرچه این مرکز فضای نسبتأ وسیعی داشت و امکانات و تجهیزات ویژهای برای بازی کودکان اختصاص یافته بود اما شبها موقع خواب کمبود سایه پدر و آغوش پر مهر مادر را بیش از هر زمان دیگری احساس میکردم.
وی ادامه داد: اوایل از غم دوری پدر و مادرم چیزی نمیفهمیدم و مربیان شیرخوارگاه را پدر و مادرم میپنداشتم اما هر روز که میگذشت و دیدم به زندگی وسیع میشد کوچکترین بهانهای موجب درگیری من با دیگر بچهها میشد.
محمد از وضع امروز زندگیاش میگوید و اضافه میکند: اوایل حس خوبی از جدا شدن بچههای بهزیستی نداشتم و نمیتوانستم با پدر و مادر جدید احساس راحتی کنم و آنها را بپذیرم اما روحیه عطوفت و مهربانی آنها به کلی مرا شیفته خود کرد. آنجا واژه پدر و مادر بسیار بیگانه بود اما این دو طعم پدر و مادر واقعی را به من شناساندند.
۳۰۰ خانواده قمی در انتظار فرشتههای کوچک
در این میان نیز وظیفه سازمانهای خیریه و بهزیستی استان در تربیت نسل جدید سختتر شده و لازم است در زندگی کنونی این موضوع را جدیتر بسنجند.
در این خصوص رضا سلیقه مدیرکل بهزیستی استان قم از اضافه شدن مرکز نگهداری دیگری در قم خبر داد و گفت: برای راه اندازی این مرکز بالغ بر سه میلیارد تومان اعتبار لازم است چرا که این نهاد قریب به ۱۵۰ فعالیت را اداره میکند و به دلیل خدمت رسانی مقبول به عموم و استمرار این وظایف بایستی هرچه سریعتر این بودجه تأمین شود.
وی با اشاره به وظایف مستمر بهزیستی ادامه داد: از آنجا که این سازمان متولی سلامت جامعه به حساب میآید به عنوان اقداماتی مانند کاهش آمار طلاق، آسیبهای اجتماعی و مخرب مانند بزهکاری، معلولیت و اعتیاد به مواد مخدر از اقدامات پیشگیرانه این نهاد به شمار میآید.
مدیرکل بهزیستی استان قم آمار معلولان را که در بانک اطلاعاتی بهزیستی به ثبت رسیده و از مزایای آن بهره میبرند ۲۲ هزار نفر اعلام کرد و گفت: از آنجا که حدود ۵۰ درصد این معلولان مادر زادی هستند اگر زوجین مشاورههای ژنتیک پیش از ازدواج را انجام دهند این تعداد به میزان قابل توجهی کاهش مییابد که به این منظور هفت مرکز مشاوره در استان راهاندازی شده و فعالیت خود را آغاز کردهاند.
وی در ادامه با اشاره به جایگاه قم بهعنوان مأمن حضور خیرین تصریح کرد: استان قم به سبب حضور خیرین بیشمار از ظرفیت بالایی برخوردار است به طوریکه در ماه رمضان امسال حدود ۵۰۰ میلیون تومان مشارکت داده شد بنا بر این در صورتی که دید عموم نسبت به نهاد بهزیستی گسترش یابد شاهد افزایش این مبلغ خواهیم بود.
با وجود اینکه تعداد کودکان رها شده فاقد سرپرست در قم در مقایسه با سایر استانها بسیار معدود گزارش شده و همین تعداد هم مختص به خود استان نیست اما به موجب تسلط فرهنگ غنی اسلام و روحیه انسان دوستی متقاضیان فرزند خواندگی در قم فراتر از آمار کشوری است. به گفته مدیرکل بهزیستی استان قم ۳۰۰ خانواده در قم متقاضی فرزند در سال جدید هستند.
سلیقه با اشاره به این آمار قابل توجه اظهار کرد: در سال گذشته ۲۵ پرونده متقاضی فرزند بودند که به ۱۲ خانواده فرزند تحویل داده شد اما خوشبختانه در سال جدید این آمار به ۳۰۰ پرونده فزونی یافت که پس از مراحل قانونی محول میشود.
در سرای بهزیستی چه میگذرد!
مریم رستگار یکی از مربیان کودک در این مرکز میگوید: بچههای بهزیستی اگرچه مشکلات فراوانی را برای ما بهوجود میآورند، مشکلاتی از قبیل ترس، استرس، شب ادراری، منزوی بودن و... اما ما تمام تلاش خود را میکنیم و از پس مشکلات بر میآییم.
وی نبود سایه پدر و مادر را بر سر این فرزندان علل اصلی بسیاری از این رفتارها میداند و میگوید:این مرکز به سان بهشت کوچکیست که با لطف و محبت مسئولین این نهاد نعمتها فزونی مییابد.
این مربی در آخر به مشکلات فراروی نهاد اشاره کرد و گفت: این مرکز همواره با کمبود اعتبارات روبهروست و وجود کودکان معلول و دارای مشکلات خاص این نیاز را فزونی میبخشد که نیازمند حمایت و عزم جدی جهادگونه است. اما با وجود مشکلات پیش رو همواره شاهد حضور نیروها و ظرفیت کافی در این زمینه بودهایم تا کلاسهای آموزشی و همایشها به نحو احسنت انجام گیرد. لازم است تمام نهادها یاری رسانند تا دیگر کوچکترین مشکلی در این راستا مشاهده نشود.
حدود دو سال است که مسئولان بهزیستی درصدد رفع نگرانی کودکان رها شده در خیابانها بر آمدهاند و برآن شدند تا قانون کودکان بیسرپرست را تغییراتی دهند و اهتمامهای جدی که از سوی خیرین صورت گرفته نشان از فرهنگ بالای انفاق در جامعه اسلامی دارد.
به دنبال تسهیل وضع قوانین جدید، افراد واجد شرایط سرپرستی باید حساب شده اقدام کنند تا این قوانین وضع شده به نفع فرزندان زیرپوشش بهزیستی نتیجه دهد. با وجود اینکه دو سالی از تصویب این قانون گذشته و نهادهای مرتبط راهکارهای مفیدی در اجرایی شدن مفاد آن ارائه دادهاند امیدواریم هرچه سریعتر تلاشهایشان ثمر بخش شود تا شاهد کاهش چشمگیر هزاران فرزند بهزیستی باشیم و این کودکان طعم زندگی شیرین را بچشند.
انتهای پیام/۱۳۲