به گزارش قم نگار، کمبود آب در کشور و به ویژه در استان قم سال‌ها است که زندگی را برای روستاییان این استان سخت کرده و در مواردی حتی حیاتی‌ترین امور زندگیشان را با مشکل مواجه کرده است.

از جیره بندی آب تا رساندن آب با تانکر به روستاهایی مانند علی آباد نیزار، حسین آباد، قلعه چم، چشمه شور و تاج خاتون فعالیت‌های روزانه این افراد را با مشکل مواجه کرده و روزهای سختی را برای آن‌ها رقم زده است.

خشکسالی یک دهه است که در قم گریبان گیر شده وضعیت اقلیمی و آب و هوای این استان مشکل را دو چندان کرده و باعث شده است تا بعضا مهاجرت‌هایی از روستا‌ها به شهر اتفاق بیفتد تا حداقل مهاجران از نعمت آب بی‌بهره نباشند.

وضعیت خشکسالی و کمبود آب به نحوی رو به افزایش است که به گفته علی جان صادق‌پور مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان قم امسال آبرسانی سیار به روستا‌ها از ۳۰ روستا به ۶۰ روستا رسیده است.

آبرسانی سیار به ۶۰ روستا در قم
۶۰ روستا در استان قم از نعمت آب بی‌بهره‌اند و باید به صورت سیار و با سهمیه مشخص از آب بهره‌مند شوند و از طرف دیگر هم افرادی در شهر بدون حتی کوچک‌ترین توجهی به بحران آب مصارف آب را به صورت تساعدی و با بالا‌ترین حجم آب مصرف می‌کنند.

صادق‌پور در حالی از آب رسانی به این روستاها خبر داده است که بنا به اظهارات وی دولت در سال جاری هنوز هیچ بودجه‌ای برای طرح آبرسانی سیار به روستا‌ها تخصیص نداده است.

صادق‌پور افزود: با وجود نبود بودجه تخصیصی دولت دو تانکر به سیستم آبرسانی سیار اضافه کردیم وهمه تلاش خود را برای رفع نیازهای مردم به کار گرفته‌ایم.

وضعیت آب رسانی به روستاهای قم در حال حاضر به گونه‌ای است که به گفته مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان قم: سرانه هر روستایی در انتقال آب سیار ۲۰ لیتر در روز است که این تانکر‌ها بسته به میزان جمعیت روستا کار انتقال آب را انجام می‌دهند.

هدر رفت کلان آب در بخش کشاورزی
اگر چه بخشی از خشکسالی و کمبود آب نتیجه تغییر اقلیم زمین که آن هم نتیجه دستکاری محیط زیست توسط انسان و فرسایش لایه اوزون و طرف دیگر افزایش گازهای گلخانه‌ای است، اما می‌توان سرعت روند این خشکسالی و کمبود آب را با مدیریت صحیح و روش‌های درست ومنطقی مصرف کنترل کرد.

بحثی که در خیلی از موارد نادیده گرفته می‌شود؛ صرفه جویی در مصرف آب در حالی همه روزه از رسانه‌ها تبلیغ می‌شود و در سطح شهر روی بیلبورد‌ها دیده می‌شود که تنها ۷ درصد از مصارف آب در بخش شرب بوده است؛ سهمی که اگر چه نباید آن را در بخش کلان محدود شمرد ولی باید توجه به سهم کلان ۹۳ درصد بخش کشاورزی را بیش از پیش در نظر گرفته و راه‌های کاربردی و بلندمدت برای کنترل هدررفت آب در این بخش درنظر گرفت.

وضعیت کم آبی روستاهای قم به نحوی است که نه تنها سال به سال روستاهایی که نیازمند آبرسانی سیار هستند کمتر نشده بلکه هر ساله به آمار آن افزوده می‌شود؛ صادق‌پور در این زمینه افزود: دربرخی روستا‌ها تا سال گذشته مشکلی نداشتیم یا نیاز آن‌ها را در این زمینه رفع کرده بودیم، اما به دلیل کاهش میزان بارندگی، نه تنها مشکل برخی روستا‌ها به قوت خود باقی ماند بلکه تعدادی روستای دیگر که مشکل کمبود آب نداشتند، به طرح انتقال آب با تانکر اضافه شدند.

برداشت‌های آب برای آبیاری زمین‌های کشاورزی یکی از عواملی است که ذخایر آب چاه‌های زیرزمینی را به خشکی کشانده و کمبود آب روستاهایی مانند چشمه شور را بیشتر از پیش رقم زده است؛ به گفته صادق‌پور: روستای چشمه شور و بسیاری از روستاهای دیگر با مشکل خشکی چاه آب مواجه شده‌اند؛ این در حالی است که سال گذشته در همین روستا‌ها آب اضافی هم وجود داشت اما امسال میزان بهره‌مندی اهالی به آب، به یک تا دو ساعت در روز رسیده است.

سهم دوساعت آب در روز که شاید برای ساکنان شهری حتی قابل تصور هم نباشد؛ افرادی که حتی با یک ساعت قطعی آب در فعالیت‌های روزانه‌شان اختلال ایجاد می‌شود و اعتراضاتشان گوش فلک را کر می‌کند اما بعضا نسبت به بهره مندی ۲ ساعته هم وطنانشان از آب بی توجه هستند.

انشعابات غیر مجاز؛ معضل مهم درهدر رفت آب
علاوه بر روش‌های ناصحیح آبیاری، خشکی ذخایر آب زیرزمینی و مصرف بی‌رویه برخی کاربران، انشعابات غیر مجاز هم یکی دیگر از عوامل مهم در هدر رفت آب محسوب می‌شود، صادق‌پور با انتقاد از این انشعابات غیرمجاز، اظهارداشت: انشعابات غیرمجاز یکی از مهم‌ترین عوامل هدررفت آب از نظر کمی و کیفی است.

کسانی که انشعاب غیرمجاز می‌گیرند سبب آلودگی انشعابات آبی می‌شوند و همین تاثیر مستقیم بر درصد هدررفت آب دارد. صادق‌پور در این زمینه افزود: با آگاهی از این موضوع، سال گذشته هزار انشعاب غیرمجاز و در سال جاری ۴۰۰ انشعاب غیر مجاز شناسایی و ساماندهی شد.

روستاییان در زمینه کنترل منابع آبی بیشترین همیاری را با مسئولان داشته‌اند چرا که همیاری با آن‌ها می‌تواند در حل مشکلات خودشان و رفع یکی از اساسی‌ترین نیاز انسان یعنی نیاز به آب تاثیر گزار باشد؛ به گفته صادق‌پور در برخی روستا‌ها با همیاری مردم و همچنین اعمال مدیریت صحیح منابع آبی کنترل شد به طوری که مردم نیاز خود را با یک حلقه چاه برطرف می‌کنند و منابع آبی دیگر ذخیره می‌شود.

لزوم توجه به اطلاع رسانی درست به روستائیان
گاهی نیز روستاییان با توجهی به نبود ابزار‌های اطلاع رسانی و به روز نبودن اطلاعاتشان از تبعات اقداماتی همچون انشعاب غیر مجاز آگاه نیستند که لزوم اطلاع رسانی درست و جامع رسانه‌ها و مسئولان به شیو‌های که این افراد در جریان آن قرار بگیرند را طلب می‌کند، مثلا در روستای امامزاده اسماعیل (ع) مردم درختان را با انشعابات غیرمجاز آبیاری می‌کردند که با همکاری رسانه‌ها شرکت آب و فاضلاب تا حد زیادی توانست مردم را از مضرات این کار آگاه کند.

انشعابات غیرمجاز در همه کشور وجود دارد اما این مشکل در روستاهای قم بیشتر دیده می‌شود چرا که درباره آن به درستی اطلاع‌رسانی نشده است؛ اتفاقی که اگر صورت نگیرد و به آن بی‌توجهی شود آینده‌ای بسیار دردناک و سخت را برای فرزندانمان رقم خواهد زد.

۷ هزار کنتور خراب درروستاهای قم
علاوه بر تمامی این مشکلات تعدای بالای کنتورهای خراب هم مشکل را سخت‌تر کرده است، به گفته صادق‌پور در حال حاضر ۷ هزار کنتور خراب تنها در روستاهای استان قم وجود دارد، و این در حالی است که از سال گذشته تاکنون بیش از ۶ هزار کنتور هم تعویض شده است.

کنتورهای خراب نیز معضلی است که روز به روز حاد‌تر می‌شود، کنتورهایی که به مرور زمان خراب می‌شوند و در مصرف بی‌رویه آب تاثیرگزار هستند؛ صادق‌پور در این زمینه خاطرنشان کرد: هر دو ماه کنتور‌ها را بازبینی می‌کنیم؛ پیش بینی می‌شود تا پایان سال ۹۵ بتوانیم در تعویض تعداد کنتورهای خراب به آمار قابل قبولی برسیم.

مشکل کمبود آب و بحران بی‌آبی مسئله‌ای است که امروزه همه مسئولان و رسانه‌ها به آن واکنش نشان داده‌اند اما توجه به قشر روستایی و معضلات آن‌ها لزوم توجه بیش از پیش را طلب می‌کند؛ مردم زحمت کشی که حتی معیشتشان رابطه نزدیکی با آب داشته و به آن وابسته است.

انتهای پیام/130