قم نیوز: تردد آسان در شهر و بهره‌مندی یکسان از امکانات شهری، آرزوی دیرینه معلولان قم است که در بایگانی دستور کار مسئولان قرار گرفته است.

 به گزارش قم نیوز، دستش را به دیوار گرفته و از پله‌ها بالا می‌رود. عصای سفیدش مثل همیشه جلوتر از خودش حرکت می‌کند. به در ورودی که می‌رسد دنبال دستگیره می‌گردد. هنوز دستگیره را پیدا نکرده که جوانی سراسیمه وارد می‌شود و او را به عقب هل می‌دهد و داخل می‌شود. تلو تلو می‌خورد و دستش را به دیوار می‌گیرد تا نیفتد. یاد صحبت‌های همسرش افتاد که گفته بود اوایل هفته رفت و آمد به بانک زیاد است و همه عجله دارند.

در صحنه‌ای دیگر عصایش را بر روی سنگ فرش پیاده رو جلو می‌برد. برآمدگی های روی سنگ فرش حرکتش را کند کرده است. نگرانیش این است که در زمان مقرر نتواند پرونده مورد نظر را تشکیل دهد. صدای موتورسواری که در پیاده رو داد می‌زند "عمو برو اون طرف" آزارش می‌دهد و بعد هم صدای ممتد بوق.

دکان داری دستش را به موقع می‌گیرد و به گوشه‌ای هدایت می‌کند و می‌گوید: موتور سوار آنقدر عجله دارد که حتی پشت سر خود را هم نگاه نمی‌کند که چه بلایی بر سر این بنده خدا آورده است.

بالاخره با دلهره و زحمت زیاد وارد اداره می‌شود. نفسی تازه می‌کند و از نگهبان سراغ اتاق مورد نظرش را می‌گیرد. قرار است طبقه سوم انتهای راهرو برود. مرد نگهبان می‌گوید: با آسانسور برو.

دستش روی دکمه‌های آسانسور بالا و پایین می‌برد، ناچار است از نگهبان کمک بخواهد. چند باری که صدا می‌زند، نگهبان از جا بر می‌خیزد و دکمه طبقه سوم را فشار می‌دهد. پشت در اتاقی که دنبالش بود می‌ایستد و نفس چاق می‌کند. هنوز که کارش تمام نشده دغدغه رفتن به منزل آزارش می‌دهد.

پرونده‌اش تکمیل شده است و باید خیلی زود خود را به بانک برساند. صدایی می‌گوید: «آسانسور خراب شده است، از پله‌ها استفاده کنید...»

اینها بخشی از مشکلات مشترک افراد کم توان جسمی و حرکتی است که تردد آسان در شهر و بهره مندی از امکانات شهری را در کام آنها تلخ کرده است.

منزوی شدن خواسته‌ها

محیط‌های شهری، فضای زندگی روزمره شهروندان است و باید توانایی پذیرش تمام افراد و تامین خدمات رفاهی مربوط به آنها را داشته باشد. کلانشهرهایی مانند قم با وجود رشد و توسعه شهری از نظر مناسب سازی محیطی برای افراد با نیازهای خاص هنوز در مراحل اولیه است.

امروزه فراهم نبودن زیرساخت‌های لازم برای افراد معلول و کم‌توان جسمی و حرکتی، دسترسی آنان به امکانات شهری را با مشکل مواجه کرده است. نابسامان بودن فضاهای شهری و عدم انطباق آنها با نیازها و خواسته‌های این افراد سبب منزوی شدن آنها شده است، از این رو ساماندهی و مناسب‌سازی دوباره این فضاها در واقع بازگرداندن این افراد به زندگی اجتماعی و فعالیت دوباره است.

شبکه معابر سواره و پیاده از جمله مواردی است که با مناسب‌سازی آنها و قرار دادن تجهیزات و وسایل لازم می‌توان بسیاری از مشکلات و موانع حرکتی معلولان و کم‌توانان جسمی و حرکتی را مرتفع کرد.

مناسب‌سازی شهری نیازمند پیگیری مستمر و هدفمند

محدودیت‌ها و موانعی که معلولان برای حضور در فضاهای عمومی و رفع نیازهای اجتماعی خویش با آنها مواجه هستند بیشتر ناشی از نارسایی‌های ساختاری و عملکردی مدیریت شهری است. برای همین دستگاه‌های متولی برای مناسب سازی شهری دست به کار شدند.

معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی استان قم در گفتگو با خبرنگار مهر از تشکیل کمیته مناسب سازی در شهر ویژه معلولان خبر می‌دهد و می‌گوید: هزار و ۲۰۰ نقطه در سطح شهر که نیاز به مناسب سازی دارد، شناسایی شده است.

مصطفی علیزاده با اشاره به ارتباط مستقیم مردم با ۵۴ دستگاه اداری تصریح می‌کند: معلولان و جانبازان مانند دیگر افراد جامعه از حقوق شهروندی برخوردار هستند و باید بتوانند با سهولت در سطح شهر تردد کرده و به کارهای روزمره خود رسیدگی کنند.

حضور ۸۰ هزار سالمند و وجود ۲۷ هزار پرونده معلولیت‌های گوناگون که ۷ هزار مورد آن مربوط به معلولیت جسمی حرکتی و هزار و ۳۰۰ پرونده مربوط به افراد کم بینا و نابینا است، نشان از تردد افرادی در سطح شهر دارد که برای فعالیت و رفت و آمد مستمر آنها باید تمهیداتی در نظر گرفته شود تا با کمترین آسیب مواجه شوند.

رفت و آمد در سطح شهر، مراجعه به ادارات و اماکن عمومی مختلف نظیر پایانه‌های مسافربری و ... و اماکن تفریحی چون پارک و فضای سبز در سطح شهر باید پذیرای حضور و تردد معلولان و جانبازان باشد اما معلولان از این موقعیت‌ها کم بهره‌اند.

وی نبود تاکسی ویژه معلولان و آسانسورها و عابر بانک‌هایی که خط بریل در زمینه صفحه آنها وجود ندارد را عاملی برای ایجاد زندگی سخت برای یک معلول می‌داند.

مناسب سازی خیابان‌های اصلی

معاون توانبخشی اداره کل بهزیستی استان قم از مناسب سازی خیابان‌های اصلی و منتهی به اطراف حرم مطهر حضرت معصومه(ع) خبر می‌دهد و به تبصره دو ماده دو قانون حمایت از معلولان اشاره می‌کند که شهرداری‌ها موظفند از صدور پروانه احداث و یا پایان کار برای آن تعداد از ساختمان‌ها و اماکن عمومی و معابری که استاندارهای تخصصی مربوط به معلولان را رعایت نکرده باشند، خودداری کنند.

علیزاده از پیگیری مستمر و هدفمند مدیریت شهری و آماده سازی فضا و مبلمان شهری می گوید، که اگر صورت پذیرد در زمان نه چندان دوری رفت و آمد معلولان در سطح شهر نیز مشکلی نخواهد نداشت.

تشکیل اداره مناسب‌سازی در شهرداری

اسماعیل فتحی رئیس اداره طرح‌های معماری معاونت شهرسازی و معماری شهرداری قم به اقدامات شهرداری برای مناسب سازی محیط و تجهیزات شهری ویژه تردد و حضور معلولان و جانبازان از سال ۸۵ اشاره دارد و می‌گوید: طرح بهسازی پیاده روها، تعریض معابر و مناسب سازی مسیر نابینایان با مصالح مناسب و غیر لغزنده به رنگ زرد و ... از جمله اقداماتی است که صورت گرفته است.

وی ادامه داد: حذف جزیره وسط خیابان در محل خط کشی عابر پیاده و فرد معلول و نصب ویلچر رو و ستونک‌هایی در دو طرف مسیر برای جلوگیری از عبور موتورسیکلت از دیگر اقداماتی است که مورد پیگیری قرار گرفته است.

فتحی همچنین به مناسب سازی بوستان‌ها و فضاهای سبز برای دسترسی معلولان و جانبازان اشاره می‌کند و یادآور می‌شود: مطالعات مناسب سازی ۴۰ بوستان انجام شده و جزئیات آن آماده برای اخذ پیمانکار از طریق سازمان پارک‌ها و فضای سبز است.

رئیس اداره طرح های معماری معاونت شهرسازی و معماری شهرداری قم همچنین می‌گوید: شهرداری درصدد ایجاد اداره مناسب سازی در حوزه معاونت شهرسازی و معماری برای ارائه برنامه‌های مختلف در زمینه مناسب سازی شهر برای حضور معلولان و جانبازان است.

بررسی‌ها نشانگر آن است که اگرچه در مناطق مختلف اقداماتی برای مناسب‌سازی محیطی انجام گرفته اما این اقدامات یکپارچگی لازم را نداشته و اجرای آنها نیز از ابزارهای کنترلی و نظارتی لازم برخوردار نیست و نیاز به اهتمام بیشتری دارد.

 انتهای پیام/115/