طالب علم از این مخزن حق، دانشجوست...

به گزارش قم نیوز، حسن شیخ حائری؛ مسجد اعظم به عنوان یکی از با برکت‌ترین و ارزشمندترین یادگارهای مرحوم آیت‌الله العظمی بروجردی در قم شناخته می‌شود و البته این نگین برجسته، نگینی کوچک‌تر هم در درون خود دارد که همانا کتابخانه مسجد است، کتابخانه‌ای در ضلع غربی مسجد که با هنر معماری مرحوم لُرزاده به سرانجام رسید و 15 روز پس از ارتحال آن مرجع عالیقدر و در بیست و پنجمین روز از فروردین ماه 1340 رسما افتتاح شد و امروز، پنجاه و پنجمین سالروز این اتفاق فرهنگی و مبارک است.

آنگونه که در تاریخ ثبت است، قرار بر این بوده تا افتتاح این کتابخانه با حضور خود معظم‌له انجام پذیرد؛ اما پیشامد حادثه‌ای برای ایشان، افتتاح کتابخانه را به تاخیر می‌اندازد و پس از آن هم عارضه قلبی و ارتحال آیت‌الله بروجردی، افتتاح را به پس از درگذشت ایشان موکول می‌کند.

باید گفت مرحوم آیت‌الله بروجردی به عنوان عالم و دانشمندی اهل تحقیق و تتبع، عنایت خاصی به آثار گذشتگان و حفظ این میراث داشتند و همواره در پی تاسیس فضایی در شأن اهل تحقیق بودند تا دسترسی آنان به همه منابع تحقیقی، میسر و آسان باشد.

چنین بود که حضرتشان از بدو ورود به قم و به‌ویژه از آغاز مرجعیت عامه یعنی پس از ارتحال مرحوم آیت‌الله ‌سید ابوالحسن اصفهانی، به تأسیس و تقویت کتابخانه‌هایی در حوزه‌های علمیه قم، نجف‌اشرف و دیگر مراکز علمی همت گماردند. همچنین ایشان وقتی تصمیم به ساخت مسجدی در ‌هامبورگ گرفتند، دستور دادند کتابخانه‌‌ای در کنارش ساخته شود. در حقیقت باید گفت این همه اهتمام به تأسیس و تقویت کتابخانه‌‌ها، بیانگر کتاب‌‌شناس بودن ایشان و آگاهی کامل و جامع نسبت به ارزش علمی و معنوی میراث مکتوب بود.

معظم‌له در طول زندگی شریفشان، به خرید کتب و اهدای آن و تقسیم کتب بین کتابخانه‌ها اهتمام داشتند تا فضلای حوزه و علوم اسلامی به منابع اصیل و آثار مکتوب بزرگان دسترسی داشته باشند. چاپ و عرضه بسیاری از آثار گذشتگان نیز در همین راستا، مورد اهتمام جدی ایشان بود و چون خودشان رنج عدم دسترسی به منابع پژوهشی را کشیده بودند، به ارزش بالای این کار به خوبی واقف بودند.

در عین حال اگر در دنیای تشیع، عالم بزرگی از دنیا می‌رفت و کتابخانه او در معرض فروش قرار می‌گرفت، آیت‌الله بروجردی نسبت به خرید آن اقدام می‌فرمود و بیان می‌داشت: «اینها آثاری هستند که اگر ما آنها را در اختیار نگیریم، دیگران آنها را می‌برند.»

اینگونه بود که معظم‌له در کنار ساخت مسجد، اهتمام ویژه‌ای به ساخت کتابخانه و جمع آوری کتب ارزشمند داشت و کتابخانه مبارک مسجد اعظم، نشان دهنده اوج آینده نگری و بینش والای آیت‌الله بروجردی دارد.

البته ایشان در همان ایام ساخت کتابخانه، کتاب‌های متعددی از کتابخانه شخصی خود را به این کتابخانه اهدا می‌کنند و پس از افتتاح نیز افراد خیر متعددی از علما و ناشران و نویسندگان و حتی بازاریان و افراد عادی جامعه، با تبعیت از سیره ایشان و با اهدا و وقف کتاب‌هایی، موجب رونق این کتابخانه می‌شوند.

کتابخانه مسجد اعظم قم در تاریخچه 55 ساله خود، فراز و فرودهای فراوانی را به خود دیده و حتی گاهی مدیریت آن به عهده مدیریت حوزه علمیه قم بوده است. این کتابخانه همچنین از سال 1386 و بر اساس طرح توسعه ضلع غربی حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) و تاسیس صحن امام جواد علیه السلام، بازسازی شد و شکل و شمایل نوینی به خود گرفت. این کتابخانه، امروزه هم با عضویت تعداد بیشماری از محققان و پژوهشگران مرد و زن سطح عالی حوزه و دانشگاه، گنجینه‌ای عظیم از کتب خطی و چاپی است و به عنوان یکی از کتابخانه‌های نفیس سراسر کشور شناخته می‌شود و می‌توان امیدوار بود که با برنامه‌ریزی‌های دقیق‌تر و آینده نگری علمی، این میراث معنوی آیت الله بروجردی، بیش از پیش بتواند کام تشنگان علم و معرفت را سیراب سازد.

بدیهی است همیاری و همکاری متقابل کتابخانه مسجد اعظم قم با سایر کتابخانه‌های نفیس در سراسر کشور، می‌تواند زمینه را برای ایجاد فرصت‌های جدید برای محققان و پژوهشگران فراهم سازد که این خود، مژده برکات و نوآوری‌های جدیدی در عرصه علم و معرفت خواهد داد.

کتابخانه مسجد اعظم مانند چنین روزی و در فقدان ظاهری آیت‌الله بروجردی افتتاح شد و شاعری خوش قریحه به نام حاج شیخ عباس مصباح زاده در روز افتتاح آن، شعری سرود تا نشان دهد نام این کتابخانه همواره با نام آیت‌الله بروجردی زنده است و این میراث، میراثی ابدی و یک باقیات الصالحات ویژه است. ابیاتی از آن شعر چنین است:

«این کتب خانه که تاسیس نمودی چه نکوست

نظرت ای پدر ما به یقین در پی اوست

طالب علم از این مخزنِ حق، دانشجوست

سالک از نور هدایت ببرد راه به دوست

افتتاحش به نظر داشتی و رشته گسست

لیک فرزند تو این رشته بگسسته، بِبَست.»

انتهای خبر/135