قم نيوز
: قم نگار: کنتورهای هوشمند آب و برق که در سال‌های اخیر در برخی از استان‌های کشور نصب و راه‌اندازی شده‌اند، جزئی از یک سیستم هوشمند به حساب می‌آیند که میزان مصرف آب را مدیریت کرده و گزارش آن را به مراکز مانیتورینگ عرضه می‌کنند.
شنبه ۳۱ مرداد ۱۳۹۴ ساعت ۱۷:۳۲
کد مطلب : 32128
منبع : خبرگزاری فارس
گزارش از وضعیت بحرانی در استان قم
کشاورزی سنتی و بلعیدن سفره‌های زیرزمینی/ جای خالی کنتورهای هوشمند در مزارع کشاورزی قم
با این حال آنچه که بیش از همه در کاهش منابع آبی در کشور ما تاثیر گذار بوده است، مسئله کاهش منابع آبی زیرزمینی با برداشت‌های غیرمجاز است، اگرچه میزان استفاده ایرانی‌ها از آب در مصارف خانگی و صنعتی نیز بیش از دیگر کشورهاست با این حال بیشترین حجم استفاده نادرست از آب در حوزه کشاورزی است و متاسفانه نکته اصلی اینجاست که به دلیل سنتی بودن روش‌های آبیاری کشاورزی بخش عمده‌ای از این منابع آبی به هدر می‌رود!
استان قم نیز یکی از مناطق خشک ایران است که در سال‌های اخیر به طور جدی با بحران آبی مواجه شده است و اگر برنامه‌ریزی دقیقی برای مقابله با این چالش صورت نگیرد تا چند سال آینده قم به یک منطقه غیر قابل سکونت تبدیل می‌شود، البته این عبارت تنها یک هشدار رسانه‌ای نیست، بلکه بسیاری از مسئولان استان قم بارها عنوان کرده‌اند که موضوع برداشت بی‌رویه از منابع زیرزمینی در استان قم ابعاد زیست محیطی غیر قابل وصفی داشته است که اگر این روند به همین شکل پیش رود، به تدریج قم از یک منطقه قابل سکونت به یک بیابان خشک تبدیل خواهد شد، همین امروز نیز گرمای شدید هوا در این شهر و همچنین گسترش ریزگردهای سمی در هوای قم زندگی در این منطقه را با سختی بسیاری روبه رو ساخته است.
احمد حاج حسینی، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای قم در همین خصوص با اشاره به اینکه یکی از اصلی‌ترین دلایل بروز پدیده ریزگردها برداشت‌های بی رویه از منابع زیرزمینی است، افزود: بدون شک اگر این برداشت‌های بی‌رویه ادامه داشته باشد، در آینده استان قم قابل سکونت نخواهد بود.
وی با اشاره به اینکه ریزگردهای قم نمکین است و می‌تواند ناقل بیماری‌ها و باکتری‌ها باشد، افزود: ما چاره‌ای جز اصلاح روش‌های آبیاری در بخش کشاورزی و اصلاح الگوی مصرف در صنعت و شرب نداریم.
حاجی حسینی میزان مصرف آب در قم را مشابه و برابر الگوی مصرف در اروپا دانست و افزود: متوسط بارندگی در قم ۱۶۰ میلی لیتر است که اصلا قابل مقایسه با بارش‌ها در اروپای پر آب نیست.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان قم نشست دشت‌ها را یکی دیگر از پیامدهای برداشت‌های غیر مجاز دانست و افزود: در وهله اول باید حداقل ۵۰ درصد از میزان برداشت‌ها کاهش پیدا کند که نصب کنتور هوشمند روی چاه‌های آب می‌تواند ما را در مدیریت مصرف به طور جدی یاری کند.
باید بدانیم کنتورهای هوشمند آب و برق که در سال‌های اخیر در برخی از استان‌های کشور نصب و راه‌اندازی شده‌اند جزئی از یک سیستم هوشمند به حساب می‌آیند که میزان مصرف آب را مدیریت کرده و گزارش آن را به مراکز مانیتورینگ عرضه می‌کنند.
در سال ۸۱ برای نخستین بار و به طور آزمایشی این کنتورها در برخی از استان‌های کشور نصب شد که ثمرات چشمگیری در مدیریت مصرف در بخش کشاورزی را در پی داشت و از این رو قرار شد تا پایان برنامه پنجم توسعه همه چاه‌های کشور به کنتور مجهز باشند که این امر با موفقیت روبه رو نبود.
اکنون در استان‌های خراسان شمالی، جنوبی، لرستان، بوشهر، بخش‌هایی از دشت‌های مشهد، داراب و کاشان این طرح با موفقیت اجرا شده است.
در استان قم نیز از میانه ساله ۹۳ نصب و راه‌اندازی سیستم‌های هوشمند مدیریت مصرف آب کشاورزی و برق آغاز شده است و این انتظار وجود دارد که تا پایان امسال بخش عمده‌ای از چاه‌های کشاورزی قم مجهز به سیستم‌های هوشمند شوند.
در این میان اما یک نکته مهم دیگر نیز وجود دارد و آن ضرورت بازتعریف و اصلاح کشت کشاورزی در قم و همچنین توسعه زیرساخت‌های کشاورزی مدرن است. تا زمانی که نوع کشت در استان تغییر نکند و از سوی دیگر تجهیزات آبیاری صنعتی نیز رواج پیدا نکند نمی‌توان انتظار داشت کشاورزان و صاحبان مزارع از طرح کنتور هوشمند استقبال کنند، زیرا این کنتورها با کاهش مصرف آب عملا فضا را برای تولید کشاورزی به روش غرق آبی محدودسازی می کنند.
یدالله مومنیان کارشناس منابع آبی با اشاره به اینکه چالش کم‌آبی در استان قم دیگر به وضعیت بحران رسیده است، افزود: کاهش نزولات جوی و همچنین کاهش روان آب‌ها منجر به آن شده که سطح منابع آبی زیرزمینی به طور چشمگیری کاهش پیدا کند.
وی با تاکید بر اینکه نمی‌توان صرفا با شعار به اصلاح مصرف آب در ایران و استان قم رسید، افزود: ما نیازمند اقدامات عملی و جدی برای اصلاح سازوکارهای مدیریت مصرف هستیم.
مومنیان بخش کشاورزی را پاشنه آشیل مدیریت مصرف آب در ایران دانست و افزود: اکنون اغلب رسانه‌ها توجه و تمرکز خود را بر موضوع اصلاح الگوی مصرف در بخش‌های خانگی گذاشته‌اند، در حالی که مشکل اصلی ما بخش کشاورزی است.
وی با اشاره به اینکه هوشمندسازی کنتورهای مصرف، ایجاد بسترهای لازم برای آبیاری صنعتی، آموزش کشاورزان برای اصلاح نوع کشت، تخصیص تسهیلات برای توسعه کشت صنعتی از جمله مقدمات دستیابی به اصلاح الگوی مصرف در بخش کشاورزی است؛ گفت: همه این مولفه‌ها باید به طور توامان فعال شوند با تکیه بر یکی از آنها نمی‌توان به موفقیت رسید.
در همین زمینه رئیس سازمان جهاد کشاورزی قم نیز کشت محصولات آب بر مانند ذرت و یونجه را در قم نادرست خواند و گفت: با توجه به اینکه ورودی روان آب‌ها به قم به صفر رسیده است، تمام کشت‌های قم از منابع زیرزمینی استفاده می‌کنند و از این رو استان قم بیش از دو برابر تغذیه از سفره‌های زیرزمینی آب برداشت می‌کند.
محمدرضا طلایی با اشاره به اینکه به دنبال توسعه سیستم‌های آبیاری نوین هستیم، افزود: آبیاری قطره‌ای به دلیل موقعیت خاص قم در این استان موفق نبوده ولی آبیاری صنعتی در باغات نتایج خوبی در پی داشته است.
وی با اشاره به اینکه کشت و کار کشاورزی در قم باید اصلاح شود، افزود: بر اساس یک طرح مطالعاتی به این نتیجه رسیدیم که الگوی کشت در ۹ هزار هکتار از اراضی کشاورزی قم باید اصلاح شود و در همین راستا در سال ۹۳ بالغ بر هزار و ۵۰۰ هکتار از اراضی قم به باغ پسته تبدیل شده است.
در نهایت باید گفت امروز برای مقابله با تغییر شرایط اقلیمی در استان قم به شدت باید در خصوص میزان برداشت‌ها از منابع زیر زمینی دقت نظر به عمل آید که این موضوع با تکیه بر توسعه کنتورهای هوشمند و همچنین اصلاح کشت و آبیاری‌های صنعتی امکان پذیر است.
همان طوری که در ابتدای این گزارش بیان شد کم‌آبی و بی‌آبی واقعیت دنیای امروز ماست و اگر از اکنون به فکر مدیریت این مسئله نباشیم، در آینده‌ای نه چندان دور این واقعیت به طور جدی زندگی ما را دچار تغییرات ناخوشایند خواهد کرد، در یک جمله علاج واقعه را قبل از وقوع باید کرد.
انتهای پیام/۱۳۲
آخرین عناوین
