قم نيوز : فاجعه کشتار طلاب و مردم قم در ۱۹ دیماه ۱۳۵۶ سرآغازی دیگر برای پیروزی انقلاب را به همراه داشت و رژیم پهلوی را به سراشیبی سقوط کشاند.
به گزارش قم نیوز ۱۹ دیماه بود، ساعت حدود ۴ و نیم بعد از ظهر را نشان میداد، در یک روز سرد زمستان که چیزی هم به غروب خورشید نمانده بود، جمعیت حدود ۱۰ هزار نفری میشدند، افرادی که پیشرو آنها، طلاب جوان و تازه به حوزه آمده بودند، جوانانی که از دو روز قبل یعنی از روز ۱۷ دیماه و پس از انتشار مقالهای که در آن به امام خمینی(ره) توهین شده بود دیگر آرام و قراری برای دلشان باقی نمانده بود و این دو روز خشمی عمیق از رژیم شاهنشاهی در دلشان ریشه دوانده و انگار هیچ چیز هم جلودار آنها نبود.
حتی صف آرایی کماندوهای ارتش که به خیال خودشان در عصر روز ۱۹ دیماه ۱۳۵۶ آنها را در چهارراه بیمارستان (شهدا) غافلگیر کرد.
اتفاقی که عزاداریهای بعد از آن به نوعی خود رژیم را غافلگیر و باعث شد تا جرقه انقلاب از همین چهارراه و از شهر قم به سراسر کشور منتقل شده و پیروزی بهمن سال بعد را به ارمغان بیاورد.
حجت الاسلام علی بنایی از جمله افرادی است که خاطرات خود را از آن روز با خبرنگار مهر مرور میکند.
وی از انتشار آن مقاله کذایی در روزنامه اطلاعات میگوید اینکه آن مقاله خشم مردم را برانگیخته بود و باعث شد تا در روز ۱۸ و صبح نوزده دیماه طلاب و مردم دیدارهای مختلفی را با مراجع به منظور محکومیت مقاله و حمایت از امام راحل داشته باشند.
حجت الاسلام بنایی که در آن سالها طلبهای ۱۸ ساله بوده در ادامه گفتگویش از تعطیلی دروس حوزه در صبح روز ۱۹ دیماه میگوید اینکه خبر مقاله دهان به دهان میپیچید و باعث میشود تا طلاب و مراجع یکی پس از دیگری درسها را تعطیل کنند و تجمعی از طلاب شکل بگیرد.
وی ادامه میدهد که طلاب در روزهای ۱۸ و صبح نوزدهم دیماه به بیوت مراجعی همچون آیت الله العظمی گلپایگانی، علامه طباطبایی، میرزا هاشم آملی لاریجانی و برخی دیگر از مراجع رفتند و ساعت حدود سه و نیم بعد از ظهر بود که به سمت دفتر آیت الله العظمی نوری همدانی واقع در کوچه بیگدلی خیابان صفائیه قم حرکت کردند.
حجت الاسلام بنایی جمعیت حاضر در بیت آیت الله نوری همدانی را به میزانی توصیف میکند که کوچههای اطراف را پر کرده بود و صدای سخنرانی این مرجع تقلید شیعیان به گوش بسیاری از افراد نمیرسید. جمعیتی حدود ۱۰ هزار نفر.
جمعیت حاضر در بیت آیت الله نوری همدانی همه کوچههای اطراف را پر کرده بود و صدا به گوش همه نمیرسید
به گفته حجت الاسلام بنایی بعد از پایان سخنرانی حدود ساعت ۴ و نیم بعد از ظهر جمعیت به سمت حرم حضرت معصومه(س) به حرکت در آمد و آنجا بود که ناگهان سربازان رژیم وارد صحنه شدند و راهپیمایان را در چهارراه بیمارستان به گلوله بستند، مکانی که پس از این روز تاریخی به نام شهدا نام گرفت.
وی از آن لحظه میگوید، از صدای شلیکهای پشت سر هم و اینکه در همان لحظه اول تعدادی از افراد که برخی از آنها طلاب بودند در همانجا به شهادت رسیدند.
حجت الاسلام بنایی ادامه میدهد: مردم به کوچه پس کوچهها فرار کردند اما سربازان برخی از مردم را دنبال کرده و در همین کوچهها به شهادت رساندند.
وی صحنه شهادت یکی از طلاب را که به خوبی به خاطر دارد اینگونه توصیف میکند: بعد از حمله و اسلحه کشی رژیم برخی از مردم و طلاب به سمت مدرسه حجتیه رفتند یکی از طلاب که به سمت مدرسه در حال دویدن بود ناگهان همانجا پای دیوار مورد اصابت گلوله قرار گرفت و به شهادت رسید.
حرکت و طلاب مردم به سمت حرم حضرت معصومه(س)
ابوالفضل اربابی هم از دیگر کسانی است که در حادثه ۱۹ دی قم حضور داشته است. وی هم از دیدارها و حضور در بیت مراجع از صبح روز ۱۹ دیماه میگوید. اینکه دیدارها در نهایت به بیت آیت الله نوری همدانی ختم شد و پس از آن هم با حمله رژیم فاجعه ۱۹ دی شکل گرفت.
اربابی میگوید: صف طویلی از مردم به سمت حرم حضرت معصومه(س) در حرکت بود که ناگهان عمال رژیم در چهارراه شهدا وارد جمعیت شده و آنها را به گلوله بستند.
وی میگوید: صدای شلیک گلوله که پیچید جمعیت ناگهان خود را به کوچه پس کوچهها رساند گرچه سربازان مردم را در این شکل هم رها نمیکردند و به دنبال آنها رفته و مردم و طلاب را به گلوله میبستند.
برخی از مردم و طلاب بسیار شجاعانه در صحنه حضور داشتند و به افرادی که زخمی شده بودند کمک میکردند
البته به گفته اربابی برخی از مردم و طلاب هم بسیار شجاعانه در صحنه حضور داشتند و به افرادی که زخمی شده بودند کمک میکردند و در عین حال شعارها مختلفی را علیه رژیم ستمشاهی سر میداند.
وی میگوید: وقتی جمعیت با اسلحه رژیم پهلوی مواجه شد بسیاری از افراد و جمعیتی که در صحنه حاضر بودند شعار میداند که «رهبران ما را مسلح کنید». وی میگوید هدف از این شعار این بود که دیگر با رژیم پهلوی نمیتوان با صحبت و نصیحت ادامه داد و باید با آنها با اسلحه برخورد کرد.
به هر حال فاجعه روز ۱۹ دیماه ۱۳۵۶ در واقع و به اذعان بسیاری از افرادی که در صحنه انقلاب حضور داشتند نقطه عطفی در تاریخ انقلاب اسلامی به شمار میرود؛ روزی که باعث شد تا برگزاری مجالس عزاداری برای شهدای آن در شهرهای دیگر و تداوم آن رژیم را در سراشیبی سقوط قرار دهد و قم را یکی از شهرهای تأثیرگذار و خاستگاه انقلاب معرفی کند.