تحقق ملی شدن صنعت نفت،مردم و ایدئولوژی دینیِ انقلاب

به گزارش قم نیوز با توجه به سهم بالایی که نفت در تامین انرژی دنیا دارد(حدود ۴۵ درصد) می توان گفت نقشی راهبردی در معادلات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و روابط بین الملل بین کشورهای جهان ایفا می کند.

بیش از ۶۴ درصد از منابع نفتی دنیا بین کشورهای خاورمیانه تقسیم شده است کشور ایران با دارا بودن بیش از ۶۶ سال ذخایر نفتی و قرار گرفتن در بیضی انرژی جهان، به لحاظ ژئواکونومیک دارای موقعیت راهبردی و تعیین کننده است که بر جغرافیای سیاسی،و اقتصادی آن تاثیر گذاشته است.

در طول تاریخ به سبب وابستگی شدید کشورهای توسعه یافته به این ذخایر نهفته، تهدیدات راهبردی فراوانی متوجه این کشورها از جمله کشور ما شده است استعمار، کودتا،جنگ و اشکال مختلف نفوذ نمونه هایی از این دست دسیسه هاست، کشف نفت در ایران، استخراج و صادرات آن به شدت متغیرهای فرهنگ، اجتماع و تحولات سیاسی و اجتماعی آن را تحت تاثیر قرار داده است نهضت ملی شدن نفت بزرگترین حادثه و رویداد سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مربوط به همین نفت است. که برای سالها مسیر مبارزات و جنبش های سیاسی داخلی را دستخوش تغییرات و جهت گیری های خاصی کرد. بزرگترین هدف این جنبش عظیم یا به تعبیر نخبگان، “انقلاب عظیم” استقلال اقتصادی از چنگال استعمار انگلیس بود حرکتی با اراده و عزم راسخ مردم، پشت سر روحانیت مبارز که قصد داشت مقابل دست اندازی اقتصادی خارجی ها مقاومت کند.حادثه ی بزرگی که تنها دو سه سال بیشتر دوام نیاورد و با توطئه ی آمریکایی_ انگلیسی در هم شکست.

با کشف اولین چاه نفت به تدریج رقابت بین شرکت های خارجی( روسیه،آمریکا و انگلیس) برای تاراج سرمایه ی مردم ایران سرعت گرفت حرکت ملی شدن صنعت نفت در شرایطی شکل گرفت که ایران عمده ی نفت خام خاورمیانه را تولید می کرد در همین دوران خشم انگلیسی ها از نرسیدن به مقصود خود در خصوص قرارداد ۱۹۳۳ در مجلس پانزدهم بالا گرفته بود در مجلس شانزدهم کمیسیون نفت با ارائه ی پیشنهاد ملی شدن صنعت نفت سرانجام ماده واحده ی آن را در ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ تحت عنوان طرح ملی شدن صنعت نفت به تصویب رساند.

پس از کودتای ۲۸ مرداد و سقوط مصدق، با انعقاد قرارداد کنسرسیوم ، نفت به ظاهر ملی شده از تسلط ایران خارج شده و در اختیار شرکت‌های غربی قرار گرفت. طبق این معاهده ۴۰ درصد سهام نفت ایران به ۵ کمپانی آمریکایی، ۴۰ درصد به شرکت نفت ایران و انگلیس، ۱۴ درصد به یک کمپانی نفتی هلندی و ۶ درصد باقی مانده به یک کمپانی نفتی فرانسوی واگذار شد(http://www.irdc.ir) همچنین کمپانی های مذکور اختیارات وسیع دیگری در استفاده از تاسیسات و حق استخراج پیدا کردند به این ترتیب بار دیگر منافع ملی ایران زیر پای غارتگران غربی لگد مال شد موضوعی که بعد ها خود شاه هم به آن اعتراف کرد آن نکته ای که حائز اهمیت است این است که با روی کار آمدن دوباره ی شاه سیاست های صد ساله ی استعمار غربی در خصوص نفت ایران ادامه پیدا کرد و تا سقوط سلطنت پهلویی و پیروزی انقلاب اسلامی هرگز اصول ملی شدن نفت اجرا نشد

پس از پیروزی انقلاب اسلامی با تشکیل وزارتخانه ی نفت و تصویب قوانینی “کلیه قراردادهای نفتی که به تشخیص کمیسیون خاص مغایر با قانون ملی شدن صنعت نفت در ایران تشخیص داده شود کان لم یکن تلقی گردیده و دعاوی ناشی از انعقاد و اجرای آن قراردادها با رأی این کمیسیون قابل حل و فصل می‌باشد”. بنابراین کلیه قراردادهای نفتی ایران با کمپانی‌های بزرگ نفتی لغو شد( همان).و استقلال عمل اکتشاف، حفاری، استخراج، تاسیس و تجهیزات نفتی بار دیگر به متخصصان داخلی واگذار شد و این به تعبیر بنیان گذار انقلاب اسلامی از نعمت های بزرگ این انقلاب بود که موجب قطع دست ایادی دشمنان اسلام از مخازن ما خصوصا نفت شده بود.

این از معجزات و پیامدهای انکار نشدنی و آشکار انقلاب اسلامی است که باعث و اجرای اصول ملی شدن صنعت نفت به معنای واقعی شد انقلاب اسلامی ثابت کرد آن عناصر اصلی مقاومت و مبارزه اثر گذار و جریان ساز موثر در پیروزی های تاریخی ملت نه صرفا شخصیت های ملی، همانا ایمان اسلامی، تبعیت از روحانیت دینمدار در زمینه ی انگیزه ی دینی مردم است. آنگاه که راه مروجین نهضت ملی و مصدق از راه فعالین مذهبی و آیت الله کاشانی جدا شد، دل و امید به لیبرال دموکراسی و کمک آمریکایی بستند نفوذ عناصر خود فروخته و آمریکایی و توطئه ی و مکر انگلیسی موجب تفرقه گروهها و پشت کردن به مردم و روحانیت شد فلذا ملی شدن نفت شکست خورد و دوباره استبداد خشن پهلوی برقرار شد. اما انقلاب با تجربه ی تاریخی که اندوخته بود با فرمول دینی و ایمان به رهنمون های امام بزرگوار برای استقلال سیاسی، اقتصادی، فرهنگی وارد مبارزه ی جدی شد و به پیروزی رسید.

رهبر معظم انقلاب در خصوص نقش علما در نهضت ملی شدن نفت فرمودند: تا وقتی روحانیت وسط میدان بود – که مرحوم آیت اللَّه کاشانی یکی از اصلی‌ترین محورهای این مبارزه بود – ملت در میدان حضور داشت؛ اما وقتی با سوء رفتارها، کج‌سلیقگیها و انحصارطلبیها، دستِ روحانیِ روشنفکر و آگاه و شجاعی مثل مرحوم کاشانی کوتاه شد، ملت هم کنار کشید و رؤسای دولت نهضت ملی تنها ماندند. لذا دشمن آمد و با آنها هر کار می‌خواست کرد… اما در ماجرای انقلاب اسلامی مردم و جوانان ما نگذاشتند فرمول قدیمی دشمن، در انقلاب اسلامی تحقّق پیدا کند.(www.khameni.ir )
انتهای پیام / 137