قم نيوز : در نوروز 97 آمار بسیار خوبی از سفرهای نوروزی در کشور ثبت شد که شهر قم نیز از این افزایش سفرها مستثنی نبوده و در حوزه اسکان در استراحتگاههای شهری آمار قابل توجهی ثبت شده است.
به گزارش قم نيوز نوروز، فصل تازگی، سفر و طبیعت است. میلیونها نفر از فرصت تازگی طبیعت و تعطیلات استفاده کرده و در این ایام به مقاصد مختلفی در کشور سفر میکنند. مازندران، خراسان رضوی، فارس، اصفهان و بسیاری دیگر از شهرهای کشور مقاصد اصلی سفرهای نوروزی هستند. شهر مقدس قم نیز به سبب قرارگیری در مرکز کشور و شاهراه مواصلاتی 17 استان و بهرهگیری از ظرفیتهای معنوی، مذهبی و تاریخی شگرفی چون بارگاه حضرت معصومه(س)، مسجد مقدس جمکران و بقاع متبرکه امامزادگان و خانههای تاریخی، هرساله در ایام نوروز میزبان خیل عظیم زائرین و مسافرین است.
آمار منتشر شده از سوی سازمانهای ذیربط نشان میدهد که در نوروز امسال بیش از 2.5 میلیون خودرو وارد شهر قم شدهاند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از 10 درصد افزایش را نشان میدهد. اگرچه ورود این تعداد خودرو به طور میانگین نشاندهنده ورود بیش از 10 میلیون مسافر به شهر قم است، اما تنها ورود آنها به شهر کافی نبوده و استفاده از ظرفیتهای گردشگری، از جمله ارائه خدمات گسترده اقامتی، اقتصادی، تفریحی و فرهنگی از اهمیت ویژهای برای تحول اقتصاد شهری برخوردار است.
به طور کلی میتوان گفت خدماترسانی نوروزی در کشور به عنوان یک کارویژه هرساله به مسوولیت استانداریها و با مشارکت سازمانهایی چون شهرداری، میراث فرهنگی و گردشگری، فرمانداری، هلال احمر، دانشگاه علوم پزشکی، راه و شهرسازی، پلیس و... در دستور کار مسوولان کشور است. خدمات نوروزی در قالبهای تسهیلات اسکان، اطلاعرسانی، تامین ایمنی، انتظام بخشی، نظافت و... فعالیت میکنند که در این حوزهها امسال در شهر قم به عنوان یکی از مقاصد سفر فعالیتهای گستردهای انجام شد.
اسکان
طبق گزارش سازمان میراث فرهنگی و گردشگی استان قم در این زمینه امسال 287 واحد اقامتی شامل 35 واحد هتل، 28 واحد هتل آپارتمان، 58 واحد مهمانپذیر، 166 واحد خانه مسافر و 100 مجتمع بین راهی و پذیرایی با ظرفیت 12 هزار تخت پذیرای گردشگران و مسافران نوروزی بودهاند که آمار نوروزی آنها نشان میدهد که این واحدها توانستهاند به بیش از 115 هزار مسافر خدمات لازم را ارائه کنند.
البته در شهر قم فضاهای اقامتی دیگر همچون پایگاههای نوروزی اداره کل آموزش و پرورش، مهمانسرای نهادها، زائرسرای بقاع متبرکه امامزادگان، مهمانسرای مسجد مقدس جمکران، حرم حضرت معصومه(س)، مجتمع یاوران مهدی(عج)، منتظران موعود(ع)، مجتمع نیمه شعبان و... نیز خدماتی به مردم ارائه کردند که آمار نشان میدهد مجموع استفاده از فضاهای اقامتی شهر قم بیش از نیم میلیون نفر در ایام نوروز بوده است.
یکی از ظرفیتهای ویژهای که امسال به طور خاص و ساماندهیشده در حوزه اسکان و اقامت مسافرین در شهر قم به کار گرفته شده بود، بوستانهای شهری و کمپهای زائر بود.
شهرداری قم امسال در ادامه برنامههای خود در ساماندهی اسکان اضطراری که از دو سال قبل آغاز کرده است اقدام به آماده سازی 6 بوستان و پارکینگ شماره چهار مسجد مقدس جمکران و ارائه خدمات اسکان موقتی در این فضاها به زائرین کرد.
بوستانهای فدک، غدیر، مهدی، علوی، نیایش و امام رضا امسال به صورت ویژه خدماترسانی در حوزه اسکان به زائرین و مسافرین نوروزی را بر عهده داشتند.
مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری قم به عنوان رئیس کمیته اسکان و فضای سبز ستاد تسهیلات نوروزی شهرداری در این راستا خبر از اسکان بیش از 158 هزار نفر در ایام نوروز در این بوستانها خبر داده است.
پیام جوادیان با تاکید بر اینکه استقبال از فضاهای آماده شده در بوستانهای شهر قم امسال بیسابقه بوده است خاطرنشان کرد: در سال های قبل شاهد بودیم که مسافران در هرکجای شهر که میخواستند نسبت به برپایی چادر اقدام میکردند که هم نظم و انتظام شهری را بر هم میزد، هم ایمنی و امنیت و رفاه زائرین تامین نمیشد.
وی افزود: دو سال است که شهرداری کمپهای اختصاصی را برای استقرار مسافرین در نوروز مشخص میکند و این کمپها در این مدت از حدود 16 مورد به کمتر از 7 مورد رسیده است و سطح خدمات و تعداد مسافرین بهرهمند از خدمات نیز افزایش چشمگیری داشته است.
آمار ارائه شده از سوی سازمان پارکها وفضای سبز شهرداری قم نشان میدهد که از 27 اسفندماه 96 تا 13 فروردین ماه 97 بالغ بر 39 هزار و 96 تخته چادر در بوستانهای محل اسکان برپا شده و آمار خودروهای توقف کرده در این بوستانها نیز 45 هزار و 311 مورد بوده است که طبق بررسیها نسبت به نوروز گذشته بیش از 20 درصد افزایش داشته است.
نکته قابل توجه در این بخش آماده سازی دو کمپ اختصاصی زائر در شهر قم در بوستان فدک و غدیر بوده است. آمار اسکان سالهای گذشته شاهد استقبال ناچیز از خدمات بوستان فدک بوده، اما امسال با تقویت خدمات این بوستان بخش قابل توجهی از چادرخواب در این بوستان اختصاصی زائرین بوده است.
اطلاعرسانی
یکی از مسائلی که موجب افزایش ماندگاری زائرین در شهرها و استفاده از خدمات شهری میشود، آگاهی آنها از خدمات موجود است. مسافرین نوروزی اکثرا دارای مقاصد مشخصی برای سفر هستند اما در مسیر سعی میکنند از خدمات شهرهای مختلف نیز استفاده کنند که این امر نیازمند آگاهی آنان از خدمات این شهرها است. شهر قم در مرکز کشور محل عبور بسیاری از مسافرین از جنوب به شمال و بالعکس است که آمار تردد جادهای آن نیز حاکی از همین امر بوده اما اختلاف محسوسی بین تردد در جادههای این استان و ورود به محدوده شهر وجود دارد. اگرچه بخشی از این مساله و عدم ورود به محدوده شهر به دلیل کمبود خدمات تفریحی، گردشگری و رفاهی در این شهر است، اما نمیتوان از نقش اطلاعرسانی و آگاهی بخشی ظرفیتهای موجود در شهر غافل شد.
شهرهای مختلف کشور هرکدام بنا به موقعیت و امکانات خود دارای ظرفیتهای بسیار زیادی در حوزه گردشگری هستند که حتی ساکنین همان شهرها نیز از آنها آگاهی ندارند، چه رسد به اطلاع رسانی مهمترین امکانات یک شهر.
شهر قم یکی از شهرهای کشور است که به سبب وجود بارگاه حضرت معصومه(س)، مسجد مقدس جمکران و بقاع متبرکه امامزادگان میزبان زائرین زیادی است که دسترسی به همین فضاها نیز برای مسافرین نیازمند اطلاعرسانی دقیق است؛ فارغ از اینکه فضاهای تاریخی بسیار ارزشمندی نیز در این شهر وجود دارد که هیچکس از آنها آگاهی ندارد.
در نوروز اما، اطلاعرسانی جنبه دیگری نیز پیدا میکند. کسانی که میخواهند وارد یک شهر شوند اگر مسیرها، خدمات و امکانات به درستی به آنها معرفی نشود، قطعا به مسیر خود ادامه خواهند داد تا به مقصد اصلی خود برسند؛ درحالی که بسیاری از مسافرین مقصد سفر خود را به سبب اطلاعات داده شده به آنها در خصوص ظرفیتها و امکانات یک شهر تغییر میدهند.
در سالهای اخیر یکی از مشکلات موجود در شهر قم، ضعف اطلاعرسانی بوده است. ناتوانی مردم در یافتن مسیرهای دسترسی به مکانهای مهم از جمله حرم مطهر، مسجد جمکران و فضاهای تاریخی و گردشگری و همچنین ناآگاهی از ظرفیتها و خدمات موجود در شهر موجب شده که امروز ماندگاری زائرین در این شهر با وجود آمار بالای ورودی کمتر از 5 ساعت باشد.
یکی از اقداماتی که امسال شهرداری با کمک دیگر ارگانهای شهری انجام داد، تقویت بخشهای اطلاعرسانی بود؛ از اطلاعرسانی دقیق مسیرها گرفته تا توزیع بستههای اطلاعاتی در خصوص امکانات وخدمات موجود در شهر. درهمین راستا ذیل کمیته اطلاعرسانی ستاد تسهیلات نوروزی شهرداری بیش از 5 هزار مترمربع بنر اطلاعرسانی چاپ و بیش از 100 هزار نقشه در بین مردم توزیع شد. اطلاعرسانی خدمات هتلها، مهمانپذیرها و استقرار نیروهای سازمان گردشگری در ستادهای اطلاعرسانی شهرداری از دیگر اقدامات انجام شده بود.
ایمنی و امنیت
امسال یکی از کمخطرترین سالها برای مسافرین بوده است. طی سالهای اخیر با اقدامات اطلاعرسانی و تبلیغاتی که صورت گرفته از تعداد خطرآفرینیها برای مسافرین کاسته شده است. در قالب کمیته ایمنی ستاد تسهیلات نوروزی شهرداری قم نیز، سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی شهرداری امسال برنامههای مختلفی را از جمله بازدید میدانی، استقرار در استراحتگاههای شهری و آمادهباش نیروهای عملیاتی پیشبینی کرده بود تا بتواند ایمنی زائرین و مسافرین را در این شهر تامین کند.
در همین راستا 770 عملیات از آغاز طرح آماده باش سازمان آتش نشانی قم از تاریخ 20 اسفند 96 تا پایان 15 فروردین سال 97 توسط پرسنل و نیروهای عملیاتی آتش نشانی انجام شده که شامل 262 مورد اطفاء حریق، 286 مورد نجات و 222 مورد ایمن سازی بوده است.
یکی از مسؤولیتهای این سازمان در ایام نوروز نظارت بر روند تامین ایمنی و کاهش خطرپذیری استراحتگاههای شهری و چادرخواب زائرین بوده که در این راستا 18 هزار و 196 ساعت استقرار در سطح شهر صورت گرفت.
در حوزههای دیگر انتظامبخشی، تامین امکانات رفاهی و تسهیلات زائرین نیز میتوان گفت که اقدامات قابل توجهی در نوروز امسال صورت گرفت. یکی از مشکلات شهرهایی چون قم حضور متکدیان، دستفروشان و ایجاد سد معبر در مکانهای پرتراکم شهری است که میتوان گفت با پیشبینیهای صورت گرفته شاهد شرایط خوبی از این نظر در شهر بودیم؛ اگرچه همچنان در ساعاتی از روز یا شب به دلیل کمبود نیروهای انتظامبخشی مناظر مناسبی در محدوده حرم مطهر حضرت معصومه(س) و مسجد مقدس جمکران و دیگر فضاهای پرتراکم مسافری ایجاد میشود.
به طور کلی میتوان گفت نوروز 97 با تمام مسائلی که داشت، به دلیل آب و هوای پایدار و امکانات بهتر با استقبال بیشتر مردم برای سفر مواجه شد. البته نباید از این نکته غافل شد که این ظرفیت گردشگری که هر ساله در کشور ایجاد میشود باید بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته و مسوولان مربوطه به جای اینکه هرسال امکاناتی مقطعی را با هزینههای شاید چندبرابری ایجاد کنند به فکر ایجاد خدمات پایدار در حوزههای اقامتی، اطلاعرسانی و... باشند.