قم نيوز : عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن از سیاستگذاران و برنامه ریزان قرآنی کشور خواست تا هدف بنیادین و متعالی «تمسک به قرآن» را در اسناد بالادستی، جایگزین هدف میانی و برنامه های با محوریت «انس با قرآن» کنند.
به گزارش قم نیوز حجت الاسلام سعید بهمنی پیش از ظهر امروز در کرسی ترویجی «درآمدی بر نظریه مفاهیم بنیادین قرآن» با بیان این که بیشتر هدفگذاری برنامه های امروز قرآنی با محوریت «انس با قرآن» انجام می گیرد تصریح کرد: تردیدی نیست که اصطلاحات قرآنی دارای اصالت است و به همین دلیل باید توجه داشت که برای اصطلاح سازی باید از خود قرآن مجوّز گرفت.
وی افزود: شایسته است تا سیاستگذاران و دست اندرکاران اسناد بالادستی در کشور به این اصطلاح سازی ها توجه داشته باشند و رعایت اصالت را در این امر را فراموش نکنند، چراکه اصطلاحات غیر اصیل یا غیر بنیادین قطعا نمی توانند جایگزین اصطلاحات اصیل و بنیادین شوند.
نویسنده کتاب «ساختار درختی موضوعات علوم و معارف قرآنی» افزود: بررسی ما بویژه با تمرکز بر متن قرآن و همچنین روایات متواتری مانند حدیث ثقلین نشان می دهد که بحث «تمسک به قرآن»، مفهومی بنیادین است که بحث «انس با قرآن» به عنوان زیرمجموعه آن و یک هدف میانی قرار می گیرد. از این رو شایسته است تا در برنامه ریزی ها، به مفهوم بنیادین «تمسک» که جامعِ مباحث شناختی، عاطفی و رفتاری است توجه شود و به مفهوم «انس با قرآن» که تنها ناظر به بحث عاطفی است بسنده نشود.
رئیس دفتر نظارت و ارزیابی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به این که نظریه ها بر محور مفاهیم و اصطلاحات خاص ساختاربندی می شوند تأکید کرد: اصلی ترین منبع و گستره معرفتی ما، قرآن کریم است که خود مجموعه ای سرشار از مفاهیم معرفتی بنیادین و اصطلاحات خاص است و قطعا باید مبنای نظریه پردازی های ما قرار گیرد.
این استاد و پژوهشگر حوزه علمیه قم در عین حال به این نکته توجه داد که اصطلاحات خارج از قرآن نمی توانند معنای اصطلاحات اصیل و بنیادین قرآنی را متبادر کنند و از این رو ضروری است تا در هر نوع اصطلاح سازی این مسئله مورد دقت نظر قرار گیرد.
«ایمان»، بنیادی ترین مفهوم قرآنی
حجت الاسلام بهمنی سپس به یکی از مسائل و مباحث روز یعنی «قدرت نرم» اشاره کرد و افزود: «قدرت نرم» یکی از مفاهیم بنیادی در جهان امروز است که اتفاقا در قرآن کریم هم ذیل مفهوم راهبردی و بنیادین «ایمان» قابل شناسایی است.
وی اضافه کرد: آیاتی مانند «و لا تَهنوا و لا تَحزنوا و أنتم الأعلون إن کُنتم مؤمنین» یا «ربّنا إنّنا سمعنا مُنادیا یُنادی للإیمان أن آمِنوا بربّکم فآمنّا» نشان می دهند که مبنای قدرت در بیان قرآنی، ایمان به خداست و این مفهوم، بنیادی ترین و در عین حال انتزاعی ترین مفهومی است که تمام زندگی افراد مؤمن و از جمله فرستادگان و اولیای الهی را در بر می گیرد.
این استاد حوزه علمیه قم بر همین اساس، مفهوم محوری و بنیادین قرآن کریم برای ساخت تمدن را «ایمان» معرفی و خاطر نشان کرد: در این زمینه می توان به مفهوم «تولید ایمان» هم توجه داشت و درباره آن هم به تفکر نشست.
وی همچنین مفاهیم بنیادین قرآن را بر مبنای زاویه دید ارزش ها و ضد ارزش ها، اهداف یا ضدّ اهداف زندگی ایمانی برشمرد که البته این مفاهیم بر اساس شبکه های زیرمجموعه ای خود، دارای مفاهیم زیرین یا همان اهداف یا ضد اهداف میانی هستند.
حجت الاسلام سعید بهمنی در پایان سخنان خود بر این نکته تأکید کرد که این پژوهش در گام های بعدی از صرفِ شیوه نظری در بحث عبور خواهد کرد تا با بیان نمونه هایی عملی از مفاهیم بنیادین قرآن یا همان «قرآن بنیان ها»، کامل تر شود.