قم نيوز : حجت الاسلام والمسلمین رفیعی از اساتید حوزه علمیه قم در نشست گفت وگوی دوستانه با موضوع موسیقی که در دنیای کتاب قم برگزار شد، به بررسی ابعاد فقهی موسیقی در دین اسلام پرداخت و از کم کاری صورت گرفته در خصوص عدم ورود به بحث موسیقی انتقاد کرد.
به گزارش قم نیوز حجت الاسلام والمسلمین ناصر رفیعی در گفت و گویی صمیمی با جوانان در ارتباط با مسئله موسیقی که در «دنیای کتاب» برگزار شد، اظهار کرد: یکی از ضعف های صدا و سیما عدم ورود به بحث موسیقی است در حالی که برنامه های دینی و مذهبی تکراری بسیاری از صدا و سیما پخش می شود و هم پوشانی دارند.
وی با بیان اینکه انتقاد جدی به صدا و سیما وارد است که برنامه ای با موضوع بررسی مسائل مربوط به موسیقی ندارد،گفت: می توان کارشناس فن موسیقی و کارشناس مذهبی در یک برنامه دعوت کرد و این مسئله را بررسی کرد و اگر در این راستا مسوولین صدا و سیما نگران هستند تولید چنین برنامه ای با مشکل ممیزی روبرو شود می توانند برنامه را ضبط کرده و پخش کند حتما لازم نیست برنامه زنده باشد.
استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه پرداختن به مسئله موسیقی بسیار حساس است، تصریح کرد: مسئله غنا و موسیقی مانند شراب و ربا شفاف نیست و به آسانی نمی توان آن را مورد قضاوت قرار داد.
وی با تاکید براینکه غنا در لغت به معنی آواز خوانی است، تصریح کرد: غنا مصادیق خاصی دارد و می تواند با موسیقی، بدون موسیقی، تک خوانی زن، تک خوانی مرد و یا گروهی باشد و اگر آوازی مصادیق خاص را داشته باشد، غنا محسوب شده و حرام است.
رفیعی با تاکید براینکه اگر آوازی همراه با لهو، لعب و لغو باشد و تهییج شهوت باشد حرام است، عنوان کرد: گاهی ممکن است اشعار لغو باشد و به توصیف روابط جنسی، توهین، تهمت و جسارت به انبیا و ائمه بپردازد که مصداق غنا دارد و حرام است زیرا که این اشعار دارای ابتذال اخلاقی است.
وی اضافه کرد: گاهی خود موسیقی و یا اشعار حرام غنا نیست اما با اروتیک همراه است که این اروتیک در هنر نقاشی و مجسمه سازی و رقص دیده می شود و حرام است. همچنین گاهی یک موسیقی چنان هیجان دارد که شنونده را گمراه می کند و هر شخصی که این موسیقی را می شنود ابتذال آن را تایید می کند.
این کارشناس مذهبی عنوان کرد: اگر خوانندگان کشورمان اشعار مولانا را بخوانند و از آلات موسیقی بهره ببرند این آواز مصداق غنا را ندارد و لهو ایجاد نمی کند و این نوع اجرای موسیقی حلال است.
وی بیان کرد: اگر غنا و موسیقی جلسات لهو و اظلال نداشته باشد حلال است و در این راستا علما غنا را تعریف کردند که اگر هر موسیقی به شهوترانی ختم شود حرام است و اگر این چنین نباشد غنا نبوده و حرام نیست.
رفیعی در پاسخ به سوالی که اگر خواننده ای که با نظام اسلامی ایران زاویه دارد، شنیدن موسیقی آنان حرام می شود؟ یا خیر؟ گفت: تفاوتی بین خواننده ایرانی که در خارج از کشور می خواند و نظام مشکل دارد و خواننده ای که در مسیر دفاع از نظام است وجود ندارد هریک از اینان اگر با غنا بخوانند حرام است و ربطی به نظام ندارد و این مسئله و احکام فقهی است.
وی با عنوان اینکه در بیان مسئله فقهی غنا کاری به شخص نداریم و بحث گناه و لهو نیست، تصریح کرد: حتی بحث خوش آمدن و سست شدن هم نیست و در این راستا صاحب جواهر می گوید حس بی حال شدن در خیلی مسائل اتفاق می افتد اما ملاک اصلی کشیده شدن به حرام است و در این زمینه حاکم دینی و ائمه حکم را روی اشخاص نمی برند. به همین دلیل بسیاری از موسیقی هایی که در داخل و خارج اجرا می شود در آن اضلال و لهو ندارد.
استاد حوزه علمیه با اشاره به اینکه رهبر معظم انقلاب بین موسیقی و غنا تفاوت قائل است، گفت: رهبری ۱۲ سال پیش به موضوع موسیقی پرداختند و صدا و سیما باید به این مسئله به عنوان یک دغدغه عمومی می پرداخته که کوتاهی کرده است و لازم است صدا و سیما برنامه ای داشته باشد راجع موسیقی با اهل فن صحبت کنند.
وی با تاکید براینکه کوتاهی در زمینه پاسخ گویی به مسائل موسیقی آسیب جدی به جامعه وارد میکند، گفت: اگر نظام و علما گفتند موسیقی حرام است باید مسائل حلال را هم بیان کنند و باید جایگزین موسیقی حرام، موسیقی حلال پخش شود تا مردم به شایستگی متوجه امور بشوند.
رفیعی با اشاره به آواز خوانی زنان بیان کرد: اگر خانمی بخواند و آن ویژگی های منفی در آن نباشد تفاوتی ندارد که قرآن، مولودی و یا مداحی بخواند و غنا محسوب نمی شود اما در فقه بحثی به عنوان ثانوی وجود دارد که برآن اساس حرام می شود.
وی اضافه کرد: آواز خواندن زنان با توجه به اینکه مفسده ایجاد می کند و مردها خوششان می آید و همچنین موجب جلب توجه مردان شده و حرمت شکنی می شود حرام است و عنوان ثانوی دارد و در همین راستا رهبرمعظم انقلاب می فرماید اگر خانمی در جمع خانم ها آواز بخواند حرام نیست، اگر خانمی بین مردان سخنرانی کند اشکالی ندارد و همچنین اگر خانمی در جمع آقایان آواز بخواند غنا نیست اما حرام است زیرا مردان تحریک می شوند.
این مدرس حوزه علمیه قم بیان کرد: براساس حکم فقهی رهبر معظم انقلاب اگر کسی صوت خانمی را از طریق نوار گوش دهد و موجب تهییج و تحریک نشود حرام نیست ولی با توجه به اینکه موجب مفسده می شود حرام است.
رفیعی با توجه به گرایش جوانان به موسیقی گفت: ذات جوان هیجان پذیراست و در موسم اربعین در کربلا و در ایام البیض در اعتکاف دیده می شوند و این نشان می دهد جوانان به مذهب علاقه دارند اما برای اینکه در فرهنگ کسی به سمت فساد نرود باید جایگزین مناسب آورد و صدا و سیما باید جذابیت هایی ایجاد کند.