قم نيوز
: همه‌چیز از یک «بزن بریم یه آبتنی» شروع می‌شود؛ اما گاهی پایانش، گزارش پزشکی قانونی است. سه غرق‌شده در سدهای قم در کمتر از یک ماه، نه اولین‌ها هستند و نه – اگر کاری نکنیم – آخرین‌ها.
دوشنبه ۱ ارديبهشت ۱۴۰۴ ساعت ۱۴:۱۲
کد مطلب : 112065
منبع : خبرگزاری ايرنا
قم، قربانی آب در بی‌آبی؛ غرق‌شدن سه نفر در کمتر از یک ماه
آب ساکن، مرگ جاری
به گفته کارشناسان، در ظاهر، سطح آب سدها آرام است: آبی مات، بدون موج، و اغلب وسوسه‌انگیز برای شنا. اما آن‌چه دیده نمی‌شود، خطرناک‌تر از چیزی است که تصور می‌شود. کارشناسان می‌گویند بین ۲۰ تا ۳۰ درصد از آب ذخیره‌شده پشت سدها عملاً گل‌ولای است. این لایه‌های سنگین و رسوبی، مانند تله‌ای بی‌صدا عمل می‌کنند؛ کف‌سستی که پای شناگر را می‌بلعد و به پایین می‌کشد. آن‌چه بیشتر دردناک است، این است که حتی شناگران ماهر نیز توان مقابله با این شرایط را ندارند.
یکی از غواصان باسابقه سازمان آتش‌نشانی قم در این باره هشدار می‌دهد: شنا در سد، حتی برای افراد حرفه‌ای هم ممنوع است. در این آب‌ها جریان‌های سرد و زیرسطحی، تله‌های رسوبی و اختلاف شدید دما وجود دارد که می‌تواند باعث گرفتگی عضلات، شوک ناگهانی و در نهایت خفگی شود.
ورود آزاد، خروج بدون بازگشت
ناظران معتقدند: در بسیاری از نقاط دنیا، ورود به محدوده سدها کاملاً ممنوع و کنترل‌شده است. اما در قم، به خصوص سدهایی مانند «کبار»، دسترسی آزاد و بی‌دردسر برای همگان فراهم است. خودروها تا لب آب می‌رسند، کودکان در حاشیه آن بازی می‌کنند و جوانان، بی‌توجه به خطر، وارد آب می‌شوند.
در حادثه‌ای دلخراش که بتازگی رخ داد، پدری برای نجات فرزندش وارد سد کبار شد؛ اما هرچند موفق به نجات پسرش شد، بلکه خودش غرق شد. این حادثه، یادآور دردناکی از ضعف زیرساخت‌های ایمنی و نبود نظارت در اطراف سدهای قم است.
نقش نهادها: خلأ یا سکوت؟
بسیاری بر این باورند که مسئولیت این وضعیت فقط متوجه افراد نیست. وقتی هیچ تابلو هشدار دهنده‌ای نصب نیست، وقتی نگهبان یا تیم امداد دائمی حضور ندارد و هیچ حریم فیزیکی یا ممنوعیتی اعمال نمی‌شود، نمی‌توان همه تقصیر را به گردن شهروندان انداخت. در واقع، بخش مهمی از بحران به نبود زیرساخت‌های ایمنی، سکوت دستگاه‌های متولی و فقدان فرهنگ‌سازی مؤثر بازمی‌گردد.
یک کارشناس ایمنی محیط در این‌باره می‌گوید: محیط اطراف سدها به‌گونه‌ای رها شده که گویا قرار است حادثه اتفاق بیفتد. این بی‌تفاوتی نهادها، نوعی عادی‌سازی خطر را به وجود آورده و مردم تصور می‌کنند اگر دیگران وارد آب می‌شوند و اتفاقی نمی‌افتد، پس برای آن‌ها هم مشکلی نیست.
تکرار، بدون درس گرفتن
حوادث غرق‌شدگی در سدهای قم موضوع تازه‌ای نیست. سال‌هاست که این روند ادامه دارد، اما نه هشدارها تأثیری داشته و نه سیاست پیشگیری در اولویت قرار گرفته است. تنها چیزی که تغییر کرده، کاهش سن قربانیان و تکراری‌شدن دلایل مرگ است.
در سال جاری، تنها در فاصله ۱۳ تا ۲۰ فروردین، سه نفر در سدهای مختلف قم از جمله سد کبار و تنگه دلاوران غرق شده‌اند. در آخرین مورد، روابط عمومی سازمان آتش‌نشانی قم اعلام کرد: جوانی ۱۹ ساله در تنگه دلاوران نزدیکی امامزاده عبدالله قم، غرق شد. تلاش تیم امدادی برای نجات او بی‌نتیجه ماند و پیکر بی‌جان وی از آب بیرون کشیده شد.
فرهنگ‌سازی؛ حلقه مفقوده پیشگیری
ناظران تاکید دارند که شاید نخستین و مؤثرترین راهکار، آموزش عمومی و فرهنگ‌سازی گسترده باشد. بسیاری از مردم هنوز نمی‌دانند که ظاهر آرام آب، به‌ویژه در سدهای خاکی و گل‌آلود، چقدر فریبنده و کشنده است. در مدارس، رسانه‌ها، خانواده‌ها و حتی در اماکن عمومی، باید به‌طور جدی و مستمر درباره خطرات شنا در سدها آموزش داده شود.
رسانه‌ها می‌توانند با تولید محتوای تصویری، روایت‌های مستند از خانواده‌های داغ‌دار، و گزارش‌های میدانی، افکار عمومی را حساس کنند. به‌خصوص در مناسبت‌هایی مانند تعطیلات نوروز و تابستان که مردم بیشتر به طبیعت روی می‌آورند، ضرورت دارد این هشدارها تقویت شود.
هرچند در هیمن راستا مدیریت بهره برداری و نگهداری از تاسیسات آبی شرکت آب منطقه ای قم در یک اقدام خوب اعلام کرده به منظور اطلاع رسانی، آگاهی رسانی و پیشگیری از بروز غرق شدگی و حوادث ناگوار، اقدام به نصب تابلو هشدار در محل سدهای کبار، سنجگان و امامزاده اسماعیل (ع) نمود. همچنین نسبت به ترمیم و اصلاح تابلوهای هشدار قبلی اقدام لازم صورت گرفته، اما همچنان خلاهای زیادی وجود دارد.
پایان باز؛ یک تراژدی
اگرچه مرگ در آب‌های آرام، قصه‌ای غم‌انگیز و شخصی به نظر می‌رسد، اما در حقیقت، نشانه‌ای از یک آسیب ساختاری‌ست؛ فقدان پیشگیری، نبود آموزش و رهاشدگی زیرساخت‌ها.
در نهایت تا زمانی که اقدامی مؤثر، قانونی و فرهنگی برای محدود کردن دسترسی آزاد به سدها، نصب هشدارهای واضح و آگاه‌سازی عمومی صورت نگیرد، این قصه تکرار خواهد شد؛ و هر بار، فقط نام‌ها در گزارش پزشکی قانونی تغییر می‌کنند.
گزارشگر : تحریریه قم نیوز
تگ ها
آخرین عناوین
