قم نيوز : قم نیوز: استان قم نیز مانند سایر استانهای کشور آئین و رسوم خاصی در ماه مبارک رمضان دشته و در مقایسه با دیگر شهرهای کشور، آنچه جلوه ای خاص به آداب و نیایشهای مردم قم در این ماه می دهد، حضور در بارگاه کریمه اهل بیت (ع) است.
به گزارش قم نیوز، مردم قم در طول ماه مبارک رمضان برای نیایش و دعا و به خصوص برای بر پا کردن نماز جماعت و انجام اعمال شبهای قدر بیشتر به حرم حضرت معصومه (س) مراجعه می کنند و برخی سعی می کنند شبها، مدت زمان بین افطار تا سحر را در این حرم مطهر سپری کنند و به دعا و نیایش بپردازند.
خانه تکانی وغبار روبی از مساجد برای استقبال از ماه رمضان
خانه تکانی برای استقبال از ماه رمضان از جمله رسومی است که از زمان قدیم در قم مورد توجه بوده است. نظافت اماکن عمومی، تکایا و مساجد وحسینیهها نیز رسم دیگری است که امروزه نیز رایج است،اما در گذشته رونق بیشتری داشته است.
رسم کلوخ اندازون
در مراسم کلوخ اندازون که با نامهای دیگری چون کلاخ اندازان هم شناخته میشود مردم قم در آخرین جمعه ماه شعبان، در خانه بزرگان فامیل یا اماکن تفریحی و مقدس دور هم جمع میشدند و ساز و نقاره میزدند به جشن و چوب بازی و پایکوبی میپرداختند و بعد از آن هرکسی کلوخی را بر میداشت و به نیت برآورده شدن حاجات کلوخ را در آب شفاف خندق میانداختند و معتقد بودند آب شفاف حاجت میدهد و آب شدن کلوخ در آب همانند رفع مشکلات است. این رسم امروزه تقریبا اجرا نمی شود.
سحرخوانی
سحرخوانی نیز از رسوم جالبی است که در گذشته به دلیل نبود تکنولوژی امروزی وسایل ارتباط جمعی، رواج داشته است. در قم افرادی به عنوان "سحرخوان" مردم را برای وقت سحر بیدار می کردند و هر چند محله و گاهی هر محله یک سحرخوان داشته است. سحرخوانان با دانشی که داشتند وقت سحر و اذان را از روی تغییرات ستارهها به خصوص ستاره زحل تشخیص می دادند و یا بانگ دوم خروس را وقت سحر اعلام می کردند.
سحرخوانی هنوز به صورت موردی در برخی محلههای قدیمی قم وجود دارد.
توپ در کردن برای برای اطلاع مردم از وقت سحر
توپ در کردن برای اطلاع مردم از وقت سحر و افطار نیز در گذشته مرسوم بود و در قم نیزدرکنار مراسم سحر خوانی، یک توپ در نزدیکی حرم مطهر مستقر بود که با شلیک آن مردم را از زمان مطلع می کردند.
رسم اوهی اوهی
رسم اوهی اوهی به این صورت بوده است که در نیمه ماه مبارک در شب تولد خجسته امام مجتبی(ع) مردم به خصوص جوانان به سرور و شادمانی میپرداختند و چوب بازی و پایکوبی از جمله کارهایی بود که در این شب انجام می گرفت و این بازی با کلمات اوهی اوهی اجرا می شده است.
تعزیه خانی در شبهای قدر
برگذاری تعزیه در شب قدر یکی از مهمترین وقدیمی ترین مراسمات مردم قم بوده که همچنان این رسم باقی است و در شبهای قدرعلاوه برمراسم ویژه این شبها مثل خواندن قرآن، دعا و منجات و عزاداری که با حضور مردم در حرم حضرت معصومه،امامزادهها و اماکن مذهبی انجام میشد، تعزیه نیز به اجرا در میآمد.
خرماگردانی؛ رسمی برای اطعام نمازگزارن روزه
خرماگردانی نیز از رسوم پسندیده برای اطعام روزه داران است. در ماه رمضان به دو شکل در مساجدی که در آنها نماز جماعت برگذار می شود، این سنت حسنه انجام می شودبه طوری که در برخی از مساجد قبل از افطار و در برخی دیگر بعد از افطار از همین روی در مساجدی که قبل از افطار نماز جماعت برپا میشود، بعد از اتمام نماز، عدهای با در دست داشتن افطاری مختصری مثل خرما، روزه روزه داران را باز میکردند و این کار هنوز هم در بسیاری از مساجد شهر قم رایج است و بعد از پایان یافتن نماز برخی با شیر و خرما روزه داران را اطعام میکنند.
اطعام نیازمندان و افطاری دادن توسط افراد خیر و نیکوکار
اطعام نیازمندان و افطاری دادن توسط افراد خیر و نیکوکار نیز از جمله کارهایی است که به صورت وسیع وگسترده در قم صورت می گیرد و رسم نیک افطاری و اطعام روزه داران برای اقوام، دوستان، همسایگان و نیازمندان با گستردن سفره پر برکت انجام می شود.
پخش آش و شله زرد نذری
پخش آش و شله زرد نذری، برپایی مجلس انس و ترتیل خوانی قرآن، بازدید از اقوام و بزرگان، عیادت از بیماران و ... نیز از جمله دیگر کارهایی است که اهل قم در ماه مبارک رمضان با شوق و از روی خلوص به آن می که البته امروز هم بسیاری از این رسوم همانند گذشته انجام می شود.
هدیه به روزه داران کوچک
دربین بیشتر مردم قم رسم است که در آخر ماه رمضان و روز عید فطر به کودکان و نوجوانانی که در طول ماه مبارک روزه کله گنجشکی گرفتهاند از طرف بزرگترها هدیهای داده میشود.
تغییر ساعات کاری در رمضان
در گذشته ساعات کاری در ماه رمضان تغییر میکرد و مردم قم در ماه رمضان کارهای سنگین یا کارهایی مثل خاکبرداری، اره کشی، ذغال سوزانی و ... را که با گرد و غبار همراه بود را بعد از افطار انجام میدادند.
امروزه نیز ساعت کاری ادارات و مشاغل سخت تغییر می کند و کمتر می شود.
تهیه شیرینی سنتی کسمه
تهیه شیرینی سنتی با نام کسمه که در آن از خرما، کشمش و انگور استفاده میشود و به جای شیرینی مصنوعی برای شیرین کردن آن از عسل، شیره و ... استفاده میکنند، از جمله خوراکیهای سنتی مخصوص این ماه در قم بوده وهمچنان دربین بسیاری از خانوادههای قمی مرسوم است.
شب زنده داری وراز ونیاز شبهای قدر در مکانهای مقدس
حرم حضرت معصومه، مسجد امام حسن عسگرى علیهالسلام و مسجد جمکران از مکانهاى مهمى هستند که مردم براى احیا به آنجا میروند.
مراسم احیا معمولاً از ساعت ده شب با سخنرانى و مداحى آغاز میشود، سپس دعاى جوشن کبیر خوانده میشود و بعد، چراغها را خاموش میکنند و قرآنها را بر سر میگذارند و پس از استغفار و طلب حاجت، مراسم به اتمام میرسد و مردم براى خوردن سحرى به خانههاى خود میروند.