اسماعیل آبادی که ویران است کودکان حاشیه شهر، فراموش شدگان قم

به گزارش قم نگار، اسماعیل آباد یکی از محله های حاشیه ای قم است که حتی از محدودترین امکانات زندگی برخوردار نبوده و اهالی از محدودترین امکانات زندگی برخوردار نیستند.

میدان شهر قائم را که رد کنی بعد از ریل راه آهن پشت دیوار های بتنی محله‌ای است معروف به اسماعیل آباد؛ از شترهایی که در آن نزدیکی چرا می کند می توان پی به وضعیت اقلیمی اش برد، محله ای با خانه هایی که سست بودن ویژگی بارز آن هاست و از نا امین ترین شرایط ایمنی برخوردار است.

جایی که بزرگ ترین تفریح بچه هایش خاک بازی آن هم دربحرانی ترین وضعیت بهداشتی و در نزدیکی زباله ها است. کمی که در اسماعیل آباد قدم بزنی جوب هایی از لجن توجه ت را جلب می کند جوب هایی که بچه های قد و نیم قد در یک قدمی اش مشغول بازی هستند و متراکم ترین مرکز میکروب و بیماری را تشکیل داده است.

تمام آنچه اینجا دیده می شود خلاصه می‌شود در یک کلمه،فقر؛ فقری که درهر زمینه ای ریشه دوانده است ، فقر مالی، فقرفرهنگی، فقربهداشتی و هرنوع فقری که شاید به ذهن خیلی ها هم خطور نکرده باشد؛ محله ای که بیشتر ساکنان آن را مهاجران افغان و قومیت های کرد و لر تشکیل داده اند.
اعتیادهم که فصل جدانشدنی این منطقه است، بیشتر که دقیق شوی سرنگ هایی را می بینی که در کوچه پس کوچه های اسماعیل آبادخودنمایی می‌کند و آنچه فراوان است نوجوانانی که سیگار به لب دارند و از اعتیاد خود به تینر و ناس با افتخار حرف می زنند.
اعتیاد اینجا سن و سال نمیشناسد از پیرمرد هفتاد ساله ای که تریاک می کشد تا کودکی که از نوزادی درگیر اعتیاد شده و خماری و بی حالی حال همیشگی‌اش شده است تا حسن ۱۴ ساله ای که در جیبش ناس دارد و با افتخار آن را نشانت می دهد و می گوید " می خوای بردارش همین مغازه سرخیابون داره بسته ای ۵۰۰ می رم می گیرم باز" و تو می مانی که پاسخش را چه بدهی.

اینجا کودکانی را می بینی که مادرند؛ دخترانی که در سنین کودکی به جای عروسک فرزند خود را بغل گرفته اند و هنوزشادی و مزه کودکی را نچشیده طعم مادر بودن را تجربه می کنند؛ از سمیه و زهرا و ستاره ای می گویم که باید در سنین پایین هم بالین مردهایی با سن پدربزرگ خود شوند مسئله ای که روحشان را آزرده می کند و از آنان مادرانی می سازد که به درستی از تربیت فرزندان خود برنخواهند آمد که و تا دلت بخواهددختران و پسرانی که دچار بلوغ زودرس شده اند.

هر انسانی که به اینجا قدم بگذارد نگران کودکانی خواهد شد که در مرکز اعتیاد و لجن و آلودگی زندگی می کند و نفس می کشد؛ کودکانی که در آینده ای نزدیک پدر و مادر خواهند شد و نسل دیگری را با تمامی این مشکلات و حتی مشکلات نوظهور دیگر به وجود می آورند و هیچ کس در این شهر نیست که به مشکلات و دغدغه های آن ها بیندیشد.

وارد خانه ها که شوی وخامت اوضاع بیشتر مشخص می شود؛ خانه هایی که با چوپ و حلب ساخته شده اند،زندگی کردن ده نفر در یک اتاق ۳۰ متری و دیوارهایی که گرد نشسته بر آن ها رنگشان را به خاکستری تغییر داده است؛ فرزندان بی سواد متعدد خانواده و اعتیاد دسته جمعی اعضای خانواده تنها بخش کوچکی از این اوضاع وخیم است.

آنچه که اینجا بسیار می‎شود است پدیده ی مهاجرت است که فارغ از درستی یا نادرستی این پدیده امروزه آثار سوء این پدیده در این مکان وبسیاری از مکان های این چنینی گریبان مهاجران را گرفته است حالا سوال اینجاست که چه باید کرد؟ آیا چون بسیاری از این افراد مهاجران غیر قانونی هستند باید به حال خود رها شوند ؟ یا نیازمند اقدام سریع و پیشگیرانه است که از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری شود؟

مهاجرت؛ عاملی موثر در حاشیه نشینی
مهاجرت بشر برای مدت صدها هزار سال وجود داشته و دارد، «مهاجرت» به معنی کوچ کردن و حرکت افراد از یک نقطه به نقطه ی دیگری است که فرد درآنجا شهروند نیست . مهاجرت بدون تایید رسمی می‌تواند طبق این قوانین یک خلاف تلقی شود و حتی اگر آن به‌عنوان خلاف تعریف نشود، دولتها معمولاً برای مهاجرت غیر قانونی بازداشت و حبس تعیین می‌کنند.

بیشترین مهاجرانی که طی سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۳ به ایران آمده‌اند از کشور افغانستان با تعدادی بالغ‌بر دو میلیون و سیصد هزار نفر در سال ۲۰۱۳را شامل می‌شود و بعد از آن کشورهایی نظیر؛ عراق، پاکستان، آذربایجان، ترکمنستان، ارمنستان و ترکیه در رتبه‌های بعدی قرار دارند. اکثریت قریب به اتفاق مهاجران ساکن در ایران در تمام این سال‌ها را اهالی افغانستان تشکیل داده‌اند.

بر اساس سرشماری سال ۹۰ جمعیت مهاجران وارد شده به استان قم یک میلیون و ۱۵۱ هزار و ۶۷۲ نفر بوده است که۷.۵درصد یعنی ۸۶ هزار و ۶۲۴ نفر این آمار را مهاجران افغان تشکیل داده اند که از این میان ۴۴ هزار و ۴۲۹ نفر مرد و ۴۲ هزار و ۱۹۵ نفر زن بوده است که بسیاری از آن ها ساکن محله های حاشیه ای همچون اسماعیل آباد و حلبی آباد هستند .

اسماعیل آباد؛ معضلی اجتماعی – فرهنگی
رئیس کمیسیون خدمات شهری قم در این زمینه اظهار داشت : منطقه اسماعیل آباد خارج از محدوده شهری است و تمام ساخت وساز های آن غیر قانونی ساخته شده است و طبیعتا هیچ گونه خدمات شهری ویژه ی اسماعیل آباد در برنامه ارگان های خدماتی و شورای شهر نیست .

عباس ذاکریان افزود :ارگان های خمت‌رسان مثل شرکت آباد، برق، گاز و سایر ارگان های خدماتی حق هیچ گونه خدمت رسانی به مناطقی چون اسماعیل آباد که به صورت غیر قانونی ساخته شده اند ندارند.

وی با اشاره به اینکه هر وقت این منطقه داخل محدوده شهری شود ارئه خدمات هم صورت می گیرد، خاطرنشان کرد: بر اساس مصوبات شورای شهر یک محدوده ی شهری مشخص داریم که در خارج از این محدوده کسی حق ساخت وساز ندارد.

ذاکریان با اشاره به اینکه اکثریت ساکنان این منطقه تبعه افغان هستند، تاکید کرد: خیلی از این افراد کارت اقامت ندارند و حتی داشتن کار اقامت هم نمی تواند ساخت و ساز های غیرقانونی و خارج از محدوه شهری این افراد را توجیه کند.

رئیس کمیسیون خدمات شهری قم با اشاره به اینکه ساخت و ساز بدون مجوز خلاف قانون است، افزود: اگر به مناطقی چون اسماعیل آباد خدمات ارائه شود نوعی رسمیت دادن به کار خلاف قانون است وقعطا باعث فراگیری این پدیده می شود و این تصور ایجاد می شود هر کسی می تواند به صورت غیر قانونی ساخت و ساز کند و هیچ تبعاتی هم در پی ندارد.

وی با اشاره به اینکه این گونه از ساخت و سازها شبانه و بدون هیچ گونه استحکام و حتی بدون ابتدای ترین شرایط ایمنی ساخته شده اند،گفت: معمولا حکم مواجهه با چنین مناطقی تخریب است اما طبیعتا تخریب تبعات اجتماعی مختلفی دربردارد. و افراد زیادی آواره خواهند شد.
رئیس کمیسیون خدمات شهری قم افزود: اسماعیل آباد و مناطق این چنینی یک معضل اجتماعی- فرهنگی است که باید حساب شده و دقیق در این زمینه کار شود.

اما سئوال اینجاست که آیا زمان توجه به این معضل اجتماعی – فرهنگی نرسیده است ؟! و اگر نرسیده تا کی باید کودکان اسماعیل آباد و مناطقی این چنینی قربانی تصمیمات بزرگ ترهای خود شوند تصمیماتی که آینده این کودکان را به تباهی می کشاند؟ و سوال دیگر اینکه آیا کودک دو ساله ای که در فقر دست و پا می زند و اعتیاد و فقدان بهداشت و فقر همبازی دوران کودکی اش شده است هیچ تعریفی از مهاجرت و ساخت و ساز غیر قاونی و خروج از محدوده شهری دارد؟اینجاست که این آیه قرآن کریم برایت یادآوری می شود " بِأَيِّ ذَنبٍ قُتِلَتْ "

گزارش از: وجیهه غلامحسین زاده
انتهای پیام/ 130

اسماعیل آبادی که ویران است/ کودکان حاشیه شهر، فراموش شدگان قم