قم نيوز
: قم نيوز:در سحرگاه یک روز سرد زمستان کشاورزان سحرخیزی هستند که برای چیدن گل زعفران همت کرده‌اند و دست‌های یخ‌زده‌شان با رنگ گل‌های زعفران بنفش می‌شود تا رزقی حلال برای خود و خانواده‌شان کسب کنند.
هر سال نزدیک به ۲۵۰ تن زعفران در جهان تولید می‌شود که ایران با تولید بیش از ۲۰۰ تن، ۹۰ درصد تولید زعفران جهان را به خود اختصاص داده و مقام اول را دارد.
علاقه ایرانیان به زر و زعفران به روزگار باستان برمی‌گردد. ایرانیان در جشن‌ها و عروسی و اعیاد و حتی برای استقبال از بزرگان از زر و زعفران استفاده می‌کردند و در مراسم عروسی سکه‌های زرین و سیمین را همراه با زعفران و گل بر سر عروس و داماد می‌ریختند.
کاربرد زعفران در دوران باستان برای مرکب تحریر بود. از این مرکب (زرد کمرنگ تا قرمز) برای نوشتن نامه‌های سلاطین، تذهیب و تشعیر و ... استفاده می‌شد برخی از سلاطین اعتقاد به یمن آن داشتند و دستور می‌دادند که فرامین، احکام و سایر موارد مهم با زعفران نوشته شوند.
در زمان پارت‌ها زعفران ایران به یونان و روم و بعد به چین صادر می‌شد. در عصر ساسانیان کشت زعفران در قم رایج شد و مرغوبیت آن شهرت پیدا کرد.
امروزه ایران ۸۰ درصد صادرات زعفران دنیا را برعهده دارد که بیشترین صادرات به ۴۷ کشور جهان است و چهار مقصد عمده آن شامل امارات متحده عربی، اسپانیا، چین و عربستان سعودی است.
شهرت زعفران قم در عصر ساسانیان
شهرت زعفران قم در زمان قبل از اسلام یعنی ساسانیان حکایت از قدمت کشت این گیاه در کشور دارد. به گفته رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان قم، پیش از حمله مغول به ایران قم خاستگاه کشت زعفران بود که با حمله به این منطقه، زعفران‌کاران به اجبار به استان خراسان مهاجرت کردند.
تا چند سال قبل کارشناسان کشاورزی استان قم بر این باور بودند که کاشت زعفران در قم توجیه اقتصادی و زیست محیطی ندارد زیرا برای کشت زعفران به آب شیرین و خاک شیرین نیاز است اما امسال پنجمین سالی است که زعفران در استان قم کشت و برداشت می‌شود.
رضا سیار می‌گوید: تاکنون چهار دوره آموزش کشت زعفران توسط کارشناسان به ۱۰۰ زن روستایی ارائه شده است و در پایان دوره نیز ۲ تن و ۲۰۰ کیلوگرم پیاز زعفران در بین فراگیران این دوره‌‌های آموزشی توزیع شده است.
به گفته وی، هم‌اکنون ۲.۵ هکتار از اراضی استان قم زیر کشت زعفران است که با توجه به موقعیت آب و هوایی استان، می‌تواند به‌عنوان محصول اقتصادی برای کشاورزان مطرح شود.
کبری وفایی یکی از کشاورزانی است که در زمینی به مساحت سه هزار متر مربع در شرق استان قم مشغول کشت زعفران بوده و سال گذشته ۳۰ مثقال زعفران برداشت کرده است.
وی می‌گوید: برای کاشت این گیاه در فصل بهار زمین مورد نظر را باید شخم زد و علف‌های هرز را از بین برد و در پاییز، چند روز قبل از کاشت، زمین را آبیاری و پیاز‌های زعفران را کاشت.
وفایی ادامه می‌دهد: بعد از عملیات داشت در آبان تا دی‌ماه هر سال زعفران برداشت می‌شود.
عمر گل‌های زعفران ۱۵ روز است که باید قبل از آفتاب چیده شود. وقتی که گل‌ها چیده شد نوبت جدا کردن کلاله قرمز رنگ یا همان زعفران است که کشاورزان به آن «پر کردن زعفران» می‌گویند. تقریباً یک فرد ماهر می‌تواند در روز چهار کیلو زعفران پر کند و از ۱۰ گل معادل یک گرم زعفران برداشت می‌شود.
بانوی زعفران‌کار قمی می‌گوید: زعفران یک سال کاشته و هفت سال برداشت می‌شود به همین دلیل زمینی که هفت سال محصول داده است تا چند سال قابل کشت نیست و کشاورز باید زمین دیگری داشته باشد که جایگزین آن کند.
ملاحسینی از کشاورزان روستای جنداب است که سه سال زعفران کشت کرده و اعتقاد دارد با توجه به بی‌آبی استان کشت آن نسبت به سایر گونه‌های گیاهی مناسب‌تر است.
از این کشاورز که محصول ارگانیک تولید می‌کند می‌پرسم محصول خود را کجا می‌فروشد؟ می‌گوید: یک دلال مشهدی است که در شهرستان‌های مختلف زعفران را از ما پیش خرید می‌کند.
زحمت زعفران برای کشاورزان و برق این طلای سرخ نصیب دلالان می‌شود. حاصل دسترنج چیدن گل‌های زعفران در سحرگاه زمستان و پرکردن آن را یک دلال شیک‌پوش در عرض چند ساعت جمع می‌کند و می‌رود.
به گفته فرشید منوچهری دبیر شورای ملی زعفران، زعفران ممتاز حدود کیلویی چهار میلیون تومان از کشاورزان ایرانی خریده می‌شود و با احتساب ۱۵ درصد هزینه و سود برای بازرگانان ایرانی، کیلویی حدود پنج میلیون تومان به چینی‌ها فروخته می‌شود اما قیمت این محصول در بازار خرده‌فروشی چین کیلویی ۱۵ هزار دلار است که اگر نرخ دلار آزاد را حدود سه هزار تومان محاسبه کنیم می‌توان سود ۴۰ میلیونی تومان را برای چینی‌ها در نظر گرفت.
یکی از کسبه قم معتقد است که زعفران قم را به اسم زعفران قائنات بسته‌بندی کرده و به فروش می‌رسانند.
وی می‌گوید: «من تاکنون زعفرانی با نام قم در بازار ندیده‌ام.»
در استان قم مناطقی مانند کهک، سلفچگان، قاهان، دستجرد و جعفرآباد مناسب کشت زعفران است و امروز پنج سال از نخستین کشت زعفران در استان گذشته و پیش‌بینی می‌شود امسال ۲۵ تا ۳۰ کیلوگرم برداشت زعفران خواهیم داشت.
زعفران کالایی است که بازار جهانی دارد و برای فروش و صادرات نیازمند روش‌های جهانی است و نمی‌توان به روش‌‌هایی مثل حضور دلالان در مزرعه به صادرات سلطان ادویه‌ها دل خوش کرد.
انتهای پیام/126
آخرین عناوین
