قم نيوز : قم نیوز: مديرعامل سازمان پارك ها و فضاي سبز شهرداري قم گفت: وارد آمدن خسارت به درختان در قم بيش از شهرهاي ديگر است.
به گزارش قم نيوز، ارتقاي سرانه فضاي سبز در تمام كلانشهرها كار سختي است. قم را تصور كنيد، با يك ميليون و ۲۰۰ هزار نفر جمعيت كه اگر قرار باشد سرانه فضاي سبز آن يك مترمربع بيشتر شود بايد يك ميليون و ۲۰۰ هزار متر مربع زمين با قيمتهاي عمدتا بالا در آن تملك و به جاي آن درخت و سبزه كاشته شود. ميتوانيد تصور كنيد اين كار چقدر هزينه دارد؟
شهرداريها سازمانهاي تخصصي براي حفظ و گسترش فضاي سبز در شهرها هستند. اما آنها بدون كمك مردم به ويژه دركلانشهرهايي كه زمين در آنها گران است و تملك مشكل، كاري از پيش نخواهند برد.
فضاي سبز به عنوان يك فيلتر طبيعي، يكي از واجبات شهرهاي شلوغ و آلوده امروز است. در شهرهاي امروز ازدحام ساختمانها و خودروها به عاملي بدل شده كه هر روز بحرانهاي رواني شديدتر براي مردم شهرها ايجاد ميكند. دوختن نگاه به طبعيت و استفاده از اكسيژني كه گياهان به اطراف خود هديه ميدهند هم بسياري از بيماريهاي جسمي را درمان ميكند و هم آلام روحي راتسكين ميدهد.
با اين حال شهرداريها در شرايط كنوني و با وجود نقايصي كه در ايجاد درآمدهاي پايدار دارند، توان و ظرفيت تبديل شهرها به شهرهاي مطلوب از نظر ايجاد فضاي سبز را ندارند. الگوي مشاركت مردم در توسعه فضاي سبز شهري در كشورمان پيشينه درازي ندارد در حالي كه اين كار در برخي كشورهاي دنيا امتحان خود را پس داده است.
يكي از اين كشورها چين است كه به دليل جمعيت بسيار زياد، ساخت بوستانها در آن از امور بسيار مشكل است.
اما دولت با وضع قوانيني درباره مشاركت مردم در توسعه فضاي سبز اين مشكل را حل كرده است. در قوانين چين بر مشاركت مردم در ساخت فضاهاي سبز شهري بسيار تأكيد شده است. بر اساس مصوبه اجلاس دوره پنجم پارلمان چين در سال ۱۹۸۱ درختكاري و گسترش فضاي سبز براي مردم اجباري شده است به گونهاي كه هر شهروند چيني از ۱۱ تا ۶۰ سالگي در هر سال موظف به كاشت ۳ تا ۵ درخت است. قوانين ديگري هم در اين كشور وجود دارد كه به توسعه فضاي سبز به وسيله مردم كمك ميكند. جدا از اينكه فرهنگ مردم، درخت و گياهان را مقدس ميشمارد و آسيب رساندن به آنها را ناروا.
به نظر ميرسد در شهرهاي ما هم استفاده از اين الگو ميتواند در توسعه فضاي سبز به ميزان قابل توجه در شهرها كمك كند.
كمبود سرانه فضاي سبز
به گفته مديرعامل سازمان پاركها و فضاي سبز شهرداري قم، سرانه فضاي سبز شهر قم، به ازاي هر نفر ۱۶ متر مربع است كه اين شامل فضاي سبز شهري و جنگلي ميشود. اين عدد مربوط به مكانهايي است كه در اختيار شهرداري است. مكانهايي كه در اختيار شهرداري نيست هم جزو سرانه اكولوژيكي كل محسوب ميشوند كه اگر آنها را هم محاسبه كنيم، عدد سرانه به ۲۰ متر مربع به ازاي هر نفر ميرسد.
پيام جواديان اظهار كرد: سرانه فضاي سبز شهري ما حدود ۱۶ متر مربع به ازاي هر نفر است كه هم رفيوژهاي وسط خيابانها حساب ميشود و هم ميادين و لچكيها. سرانه فضاي سبزتفرجگاهي ما كه همان سرانه پاركهاست حدود ۳ متر مربع به ازاي هر نفر و بسيار پايين است.
طبق بررسيهايي كه سازمان پاركها و فضاي سبز شهرداري قم انجام داده، در قم سرانه كل فضاي سبز حداقل بايد ۳۰ متر مربع به ازاي هر نفر باشد كه الان ۱۶ است و سرانه فضاي سبز شهري هم حداقل بايد ۸ يا ۹ متر مربع به ازاي هر نفر باشد كه الان كمتر از ۳ متر است.
حفظ فضاي سبز با مشاركت مردم
همه اينها نشان ميدهد رسيدن به وضع مطلوب در عرصه فضاي سبز چه اندازه به كارهاي نو و ميانبرها نياز دارد. يكي از اين ميانبرها همان مشاركت عمومي در توسعه فضاي سبز در شهر قم است كه در گذشته كمتر به آن توجه شده است.
يكي از وجوه اين مشاركت، حفظ فضاي سبز موجود در شهر با كمك مردم است. جواديان در اين زمينه اظهار كرد: ميزان خسارت ديدن درختان در شهر قم بسيار بالاست. با توجه به توصيههايي كه در متون ديني درخصوص حفظ درخت و فضاي سبز وجود دارد اين موضوع مقداري عجيب به نظر ميرسد.
جواديان گفت: هر روز ۴ يا ۵ اخطار براي شهرونداني امضا ميكنم كه به درختان خسارت زدهاند. مغازه يا منزلي درخت جلوي خانه را بريده يا نفت پاي درخت ريخته است.
چيزي كه وي را بسيار بيشتر آزار ميدهد، مشاركت برخي اقشار نخبه در اين نوع تخريبهاست كه كاملا خلاف روايات ديني و دستورهاي اسلامي صورت ميگيرد. وي به انگيزههاي متفاوت مردم براي آسيب زدن به درختان اشاره كرد؛ انگيزههايي از ديده شدن تابلو يك مغازه تا ايجاد پاركينگ براي خودرو. جواديان با اشاره به اينكه در متون ديني هم بر حفظ فضاي سبز تأكيد شده است، گفت: اگر به احاديث مراجعه كنيم، تعابير عجيبي درباره كساني كه درخت را از بين ميبرد وجود دارد. پيامبر (ص) ميفرمايد هر كس يك درخت زنده را ببرد خداوند او را از سر وارد دوزخ ميكند.
خسارت به درختان
جواديان با اشاره به اينكه خسارت زدن به درختان در قم بيش از شهرهاي ديگر است، اظهار كرد: با توجه به نيازي كه در اين شهر به درختان داريم، اين موضوع تاسف انگيزتر است.
به گفته مديرعامل سازمان پاركها و فضاي سبز شهرداري قم، يكي از مواردي كه در كميته فرهنگ شهروندي قرار است پيگيري شود همين مسأله آسيب رساندن به درختان است.
وي با اشاره به اينكه شهرداري به مشاركت مردم در بحث حفظ و ايجاد فضاي سبز نياز دارد افزود: در طرحي كه در اين زمينه داريم، قرار است شهروندان را تشويق كنيم تا هر كسي مقابل خانه خودش را درختكاري كند.
جواديان با اشاره به اينكه گاهي شهروندان در مقابل آبياري يك درخت مقابل خانهشان مقاومت ميكنند، در حالي كه اين كار پيچيده نيست تصريح كرد: بايد باور كنيم شهر ما به اين درختان نياز دارد و اگر اينها نباشند، زندگي ما دچار اختلال خواهد شد.
وي افزود: شهروند نامه آورده براي ما كه نميتوانم درخت جلوي خانه را آبياري كنم. در حالي كه اگر به چند عدد و رقم دقت كنيد متوجه ميشويد اين كار سختي نيست. يك عرض پلاك خيلي باشد ۱۰ متر است كه ۷ متر باغچه ميشود. حداكثر در اين فضا ۲ درخت و چند بوته گل ميتوان كاشت. اگر بخواهيم اين باغچه را كامل آبياري كنيم حدود ۶۰ ليتر آب مصرف ميشود. اگر هفتهاي ۲ بار آب بدهيم ميشود ۱۲۰ ليتر در هفته كه تقريبا برابر با حمام رفتن يك فرد معمولي است. رقم آببهاي آن در ماه هم چيزي در حدود ۵۰۰ تومان ميشود كه اصلا عدد قابل ملاحظهاي نيست.
مديرعامل سازمان پاركها و فضاي سبز شهرداري قم در ادامه گفت: آسيب رساندن به درختان به هر بهانهاي با پيگيريهاي قضائي روبهرو خواهد شد. چرا كه درخت متعلق به هيچ شخص و سازماني نيست بلكه سرمايه عمومي مردم است. وي با بيان اينكه اگر هر شهروند يكي ۲ درخت مقابل خانهاش بكارد فضاي شهري متحول ميشود و هزينهاي هم براي شهروند ندارد، افزود: گاهي به پرديسان سري ميزنيم و ميبينيم كه ساكنان يك مجتمع ۵۰ واحدي نميتوانند از ۵ متر باغچه مراقبت كنند، در حالي كه فرزندان آنها به اين فضاي سبز و اين حد بهره از طبيعت نياز دارند.
در هر صورت مانند بسياري از امور كه اگر مردم به آن وارد شوند كار سريعتر ميشود ، مشاركت مردم در حفظ و توسعه فضاي سبز هم بسيار راهگشا خواهد بود. بسياري از خيران ميلياردها تومان پول خرج ميكنند تا يك بيمارستان بسازند، اما اگر مشابه همين پول براي توسعه درختكاري اطراف شهر يا داخل شهر هزينه شود، از بسياري از امراض پيشگيري خواهد كرد. به نظر ميرسد هم شهرداري و هم مردم بايد عزمي جدي در مسير بهبود شرايط زيست محيطي شهر داشته باشند و در اين مسير بسيار جدي با هم همكاري كنند.