قم نيوز : قم نیوز: در شرایطی که اقتصادیون دولت در طول 4 سال گذشته نتوانسته و یا نخواستهاند بودجه عمرانی مصوب را بهطور کامل تخصیص دهد، چگونه میتوان امیدوار بود که تحول بزرگ را در سال ۹۶ به سرانجام برسانند.
به گزارش قم نیوز، گزارشها حاکی از آن است که مجموع منابع ریالی درآمدهای ارزی دولت تدبیر و امید از مرز ۱۰۰۰ هزار میلیارد تومان گذشت، این در حالی است که کل بودجه عمرانی دولت در طول 4 سال گذشته به ۱۰۰ هزار میلیارد تومان هم نرسیده است. این نشان میدهد که پولها به بخش عمران کشور نرفته تا رونق و اشتغال ایجاد کند و رکود همچنان بر اقتصاد کشور حاکم است.
مجموع درآمد ارزی حاصل از صادرات نفتی و غیرنفتی در دولت حسن روحانی از سال 92 تا 95 به بیش از 340 میلیارد دلار رسید که با احتساب متوسط دلار بیش از 3 هزار تومانی در این مدت، مجموع منابع ریالی درآمدهای ارزی در این دولت بیش از 1000هزار میلیارد تومان برآورد میشود.
بر اساس گزارشهای رسمی بانک مرکزی، طی 4 سال گذشته بیش از 203 میلیارد دلار درآمد نفتی و 137 میلیارد دلار از صادرات غیرنفتی کسب شده است.
این درآمد در شرایطی است که در طول 4 سال گذشته بیش از 642 هزار میلیارد تومان فقط صرف هزینههای جاری دولت شده است که بیش از هزینه جاری 640 هزار میلیارد تومانی 5 دولت گذشته یعنی 20 سال اخیر است.
از سوی دیگر، مجموع هزینههای عمرانی دولت روحانی که میتوانست نقش زیادی در خروج اقتصاد دولتی کشور از رکود داشته باشد، طی این چهار سال فقط 98 هزار میلیارد تومان بوده است که کمتر از 10 درصد مجموع درآمد ارزی این دولت محسوب میشود.
صاحبنظران اقتصادی عنوان میکنند همواره در طول این سالها عملکرد منابع اختصاص داده شده برای اعتبارات عمرانی بسیار پایینتر از حد تعیین شده در بودجه بوده است.
گزارشها حاکی از آن است که در سال ۹۵ برای بودجه عمرانی ۵۷ هزار میلیارد تومان پیشبینی شده بود و قرار بود ۳۰ هزار میلیارد تومان از آن در شش ماهه اول سال اختصاص یابد، اما براساس مستندات، تنها ۱۳ هزار میلیارد تومان از این مبلغ تخصیص پیدا کرده است و این در حالی است که در سال ماقبل یعنی ۹۴ هم روند به همین صورت بوده است.
منتقدان اقتصادی در رویارویی با چنین شرایطی این سوال را مطرح میکنند که اینکه دستاندرکاران در سالهای اخیر نتوانسته و یا نخواستهاند بودجه عمرانی مصوب را به طور کامل تخصیص دهد، چگونه میتوان امیدوار بود که تحول بزرگ را در سال ۹۶ به سرانجام برسانند و عملیاتی و اجرایی کنند.
به اعتقاد کارشناسان، از جمله دلایل اصلی در عدم تحقق بودجه عمرانی در این سالها، بالا بودن هزینه جاری دولت است. به این ترتیب که بودجهای که صرف حقوق و مزایای کارکنان دولت میشود، دیگر مبلغی برای بودجههای عمرانی و پروژههای نیمهتمام نمیگذارد.
براساس برآوردها، تعداد یکهزار و 422 طرح عمرانی ملی و دو هزار و 495 طرح عمرانی استانی نیمهتمام و در مجموع 3 هزار و 917 طرح عمرانی ملی و استانی نیمهتمام روی دست دولت مانده که برای اتمام آنها بودجه قابل توجهی نیاز است.
یکی از مسائلی که در برنامه اصلاح نظام اداری کشور مورد تأکید قرار گرفته بود، کاهش حجم غیرمتعارف دولت بود که باعث ایجاد هزینههای جاری سنگین برای دولت میشود. هزینههایی که برخلاف بودجه عمرانی از درصد تحقق بالایی برخوردار هستند.
حسین وثوق ایرانی، نایب رییس کمیسیون احداث و خدمات فنی مهندسی اتاق ایران میگوید: متاسفانه در روند اجرا در طول سال با توجه به بدنه بسیار سنگین دولت، هر پول یا بودجه ای که به دست دولت میرسد، صرف هزینههای کارکنان و مخصوصا تامین حقوق کارمندان دولت میشود و در پایان سال معمولا رقمی که در ابتدای سال به عنوان بودجه عمرانی دیده شده است را به پروژههای عمرانی تخصیص بدهند.
آرمان خالقی، قائم مقام دبیرکل خانه صنعت ایران نیز تصریح میکند: با توجه به حجم بالای بدهی ایجاد شده برای دولت در پروژههای متعدد نیمه تمام، از ابتدای دولت فعلی تاکنون، پرداخت بدهی دولت به پیمانکاران به ویژه پیمانکاران بخش خصوصی امکان پذیر نشده و بسیاری از این پیمانکاران با مشکلات حاد و شدیدی مواجه شده اند. بعضا تسهیلاتی گرفته بودند و منابع شان در این پروژهها زمین گیر شده است و الزاما باید این منابع تخصیص مییافت و مشکل پیمانکاران حل میشد.