قم نيوز : قم نيوز: یکی از مراجع تقلید ابعاد مختلف حدیث پیامبر(ص) مبنی بر سعادت و شقاوت انسان ها را بررسی کرد و گفت: باید آیات قرآن را محور قرار دهیم و بر اساس آن روایات پیامبر(ص) و ائمه(ع) را معنا کنیم.
به گزارش قم نيوز، آیتالله جعفر سبحانی در برنامه چشمه معرفت که شنبه شب از شبکه دو سیما پخش شد اظهار کرد: سؤال شده است درباره این حدیث پیامبر(ص) که فرموده است «فرد سعادتمند از درون شکم مادرش سعادتمند است و فرد شقاوتمند از درون شکم مادرش شقاوتمند است»؛ در توضیح این حدیث باید به این مسئله توجه کرد که انسان آزاد است یعنی اگر بخواهد ایمان بیاورد میآورد و اگر نخواهد نمیآورد.
وی افزود: آیاتی که بیانگر اختیار انسان است در قرآن فراوان است؛ باید آیات قرآن را محور قرار دهیم و بر اساس آن روایات پیامبر(ص) و ائمه(ع) در صورتی که سند صحیحی داشته باشند را توجیه و معنا کنیم.
این مرجع تقلید افزود: حدیثی که در ابتدا از پیامبر(ص) نقل شد این بود که «انسان خوشبخت در شکم مادر نیز خوشبخت است و انسان بدبخت در شکم مادر هم بدبخت است»؛ کسانی که این سؤال را مطرح کردهاند نظرشان این است که این سعادت و شقاوت در حقیقت سعادت و شقاوت دینی است.
آیتالله سبحانی عنوان کرد: سؤال این است که اگر کودک در رحم مادر شقاوت دینی یا سعادت دینی دارد بر این اساس مجازات آنها چه معنی دارد؟! چه مجازات نیک و چه مجازات بد؛ چون کسی که در رحم مادر سعید است از خط سعادت تجاوز نمیکند و انسانی که شقی است نیز خطی برایش وجود دارد که او را به جهنم میرساند بنابراین نه آن ستایشی دارد و نه آن ملامتی، همانند ملک که راهش از ابتدا روشن است، ولی این حدیث باید تشریح شود تا درست فهمیده شود.
وی عنوان کرد: بزرگان این حدیث را تشریح کردهاند، از یک نظر این حدیث را بیانگر سعادت و شقاوت دینی ندانستهاند بلکه سعادت و شقاوت دنیوی در نظر گرفتهاند مثلا اگر پدر و مادری مریض باشند در این صورت کودک در رحم مادر نیز بدبخت است چون بیماری آنها از طریق ژن به کودک هم سرایت میکند و بدبختی کودک از رحم مادر شروع میشود.
این مرجع تقلید با بیان اینکه قرآن مجید بارها توصیه کرده است که انسان همسر و ازدواج را درک کند و هر دو طرف همدیگر را تشخیص دهند سپس به ازدواج روی آورند افزود: پدر و مادری که سالم هستند و از هر نظری پاک هستند این سلامت به کودک هم سرایت میکند و کودک از همان دورانی که در رحم قرار دارد خوشبخت است؛ چه مانعی دارد که بگوییم منظور این حدیث سعادت و شقاوت دنیوی است.
آیتالله سبحانی بیان کرد: در روایات سفارشات بسیاری درباره ازدواج مطرح شده است، بنابر این مسئله وراثت که امروزه مسئله مسلمی است در این حدیث روشن است که گفته است سعادت و شقاوت پدر و مادر به کودک هم سرایت میکند.
این مرجع تقلید عنوان کرد: معنای دیگری که علما برای این حدیث قائل شدهاند این است که منظور این حدیث سعادتها و شقاوتهای دینی است، یعنی آن ملکی که همراه انسان است میداند که او در آینده موجبات بدبختی خود را به وجود خواهد آورد پس مینویسد «هذا شقی: این شقی است»، یا میداند که او موجبات خوشبختی خود را فراهم میآورد پس مینویسد «هذا سعید: این سعادتمند است».
البته نوشتن آنها جنبه استکشافی دارد و آینده را میبینند و اینها را مینویسند، همانند معلمی که میفهمد این محصل در آینده در امتحانات قبول است یا مردود؛ پس همانگونه که خبر دادن معلم در قبولی یا مردودی فرد محصل أثرگذار نیست و نوعی گزارش است ملک نیز به همین صورت از آینده خبر میدهد.
آیتالله سبحانی اذعان کرد: البته گرچه ملک اینها را مینویسند، ولی برای خداوند هم «بدا» وجود دارد یعنی ممکن است خداوند منان فرد را در راه خیر موفق کند؛ پس مشخص شد که این گزارش ملک گزارشی قطعی نیست.
وی اضافه کرد: علت تامه ممکن است عوض شود و سعید شقی شود یا شقی سعید شود، چه بسیار کسانی بودهاند که در ابتدا راهشان بهشتی بوده ولی در پایان جهنمی شدند یا اینکه در ابتدا لب جهنم بودند ولی توفیق الهی شامل حالشان شد و بهشتی شدند.
این مرجع تقلید بیان کرد: این روایت را به دو صورت میتوان تشریح کرد، یعنی هم میتوان منظور حدیث را دنیوی در نظر گرفت و هم اینکه میتوان منظور حدیث را اخروی دانست البته در جنبه اخروی باید جوانب را در نظر گرفت.