قم نيوز : رئیس خانه معدن استان قم گفت: 10 تا 15 درصد مواد معدنی در کشورمان مورد فرآوری قرار میگیرد و ارزش افزوده از آن به دست میآید، بیشتر معدن کاران ایران خام فروشی انجام میدهند.
به گزارش قم نیوز استان قم با وجود مساحت کمی که دارد، حدود دو درصد از ذخایر معدنی کشور را در خود جای داده است.
با وجود ظرفیتهای بخش معدن استان قم کمتر به این بخش توجه شده است. برخی معتقد هستند که توسعه این بخش به محیط زیست استان قم ضرر میزند و توسعه بخش معدن استان را به صلاح قم نمیدانند.
برای اطلاع از وضعیت توسعه بخش معدن استان قم و موانع پیش روی آن به گفتوگو با صابر عمو رسولی رئیس خانه معدن استان قم پرداختیم.
* دلیل عدم توجه به افزایش ارزش افزوده بخش معدن در استان قم چیست؟
معدنکاران به دلیل رکود در زمینه تامین منابع مالی مشکل پیدا کردند و آنها اگر بتوانند محصولات خود را به راحتی بفروشند و درآمد کسب کنند، میتوانند مواد معدنی را خود را به جای فروش به صورت خام، با احداث کارخانه ای مورد فرآوری قرار بدهند، به عنوان مثال در معادن عقیق امکان تبدیل محصولات این معادن به نگین با استفاده از پیشرفته ترین تکنولوژی وجود دارد.
علی رغم اینکه قانون پروانههای بهره برداری معادن را به عنوان وثیقه برای دریافت تسهیلات بانکی قبول دارد، اما بانکها زیر بار این مساله نمیروند، این پروانهها دارای اعتبار هستند و جلسات مختلفی در استانداری قم در این زمینه برگزار شده است، اما بانکهای استان پروانههای بهره برداری معادن را به عنوان وثیقه بانکی قبول نمیکنند.
معدن کاران استان قم به دلیل اینکه پول ندارند، به دنبال گرفتن تسهیلات بانکی برای خرید تجهیزات برای فرآوری محصولات معادن خود هستند، اما توان این که به اندازه 130 درصد این تسهیلات، وثیقه ملکی تهیه کنند را ندارند.
* تا چه اندازه به فرآوری مواد معدنی در استان قم و کشور توجه میشود؟
خاکهای صنعتی خوبی را در استان قم داریم که بیشتر به صورت خام به فروش میرسد، در حالی که با فرآوری این خاکها، ارزش افزوده بسیاری نصیب معدن کاران قمی خواهد شد.
بحث عدم کسب ارزش افزوده از معادن علاوه بر استان قم در بقیه استانهای کشور هم وجود دارد و اهمیت مساله کسب ارزش افزوده در ایران نادیده گرفته شده است، 10 تا 15 درصد مواد معدنی در کشورمان مورد فرآوری قرار میگیرد و ارزش افزوده از آن به دست میآید، بیشتر معدن کاران ایران خام فروشی انجام میدهند.
* چه مواد معدنی در استان قم استخراج میشود؟
از معادن استان قم موادی مثل نمک، مصالح ساختمانی همچون شن و ماسه، سنگ لاشه، سنگ ساختمانی و آهک است، ظرفیت خوبی در زمینه استخراج آهن در استان وجود دارد که هنوز مجوز بهره برداری از این ظرفیت صادر نشده است.
از دریاچه نمک قم تنها نمک استحصال نمیشود، بلکه در این دریاچه مواد معدنی همچون منیزیم و لیتیم هم وجود دارد که استخراج این مواد در دستور کار استان است.
* راه توسعه بخش معدن استان قم چیست؟
دیدگاه مدیران استانی باید تغییر کند، البته دیدگاه مدیران استانداری قم در این زمینه تغییر کرده است، زمانی مدیران استانداری با بخش معدن همراه نبودند که اکنون همراه هستند و مدیران بقیه دستگاههای استان هم در زمینه توسعه بخش معدن همسو شود.
نمیتوانیم با یک سری دیدگاههای شخصی، بخش معدن را در استان قم به فراموشی بسپاریم، گاهی مدیران دستگاهها به دنبال این هستند که کاری برای این بخش انجام بدهند، اما کارشناسان آن دستگاهها تنگ نظری میکنند، باید نظرات به گونه ای باشد که کارها جلو برود.
* آیا توسعه معادن با حفظ محیط زیست سازگاری دارد؟
توسعه دادن معادن دارای سازگاری با محیط زیست است و معادن در کل دنیا توسعه پیدا میکنند، امکان انجام معدن کاری سبز وجود دارد که پس از استخراج مواد معدنی از یک محدوده، در آنجا فضای سبز کاشت شود، اگر استخراج از یک محدوده معدنی برای آبخیزداری مشکلی به وجود میآورد، باید تمهیداتی برای حل آن مشکل اندیشیده شود.
در کشور ایتالیا معادن سنگهای ساختمانی زیادی وجود دارد که روی این معادن جنگل است، اما استخراج مواد معدنی در زیر جنگل صورت میگیرد، در دنیا معدن کاری بدون اینکه مشکلی برای محیط زیست و منابع طبیعی به وجود آورد، ادامه دارد.
* مشکلات مطرح شده در خصوص معدن منگنز در استان قم به کجا رسید؟
معدن منگنز در زمینه حقوق معوقاتی داشت، این معدن تنها یک مشتری دارد که ممکن است آن مشتری به مشکل بخورد و نتواند نقدینگی لازم را تامین کند.
* وضعیت معادن طلا در استان قم به کجا رسید؟
سه ذخیره طلا در استان داریم که مطالعات اکتشافاتی آن صورت گرفته است، اما مغزه گیری از زمین باقی مانده است که منتظر جذب سرمایه گذار و صدور مجوزهای منابع طبیعی هستیم.
قدمهایی برای توسعه بخش معدن در استان قم برداشتیم که ادامه آن نیاز به تامین سرمایه است، البته ایجاد امنیت برای سرمایه نیز اهمیت دارد، مثلا ممکن است که فردی میلیاردها هزینه کند، اما یک اداره با گرفتن یک ایراد قانونی مانع از ادامه کار او شود.
معدن جزو انفال است و معدن کاران نمیتوانند مالکیت یک معدن را به دست بیاورند، بلکه دولت تنها به آنها حق بهره برداری میدهد، باید امنیت سرمایه گذاری در بخش معدن استان قم فراهم شود، در وضعیت کنونی سرمایه گذاری برای افراد با مشکلاتی که در بخش معدن استان وجود دارد، صرف نمیکند.
* رکود بازار مسکن بر وضعیت بخش معدن چه تاثیری گذاشته است؟
پروژههای مسکونی یرای احداث نیاز به سنگ، شن، ماسه، گچ و آهک و موزائیک دارد که استحصال همه اینها از معدن است و زمانی که در بازار مسکن رکود به وجود بیاید، استخراج از معادن هم متوقف میشود و دقیقا این اتفاق طی سالهای اخیر افتاد.