قم نيوز : قم نیوز: کوچههای آشتیکنان از ویژگیهای مناطق فرسوده شهر قم است، از این کوچهها در شهر قم فراوان است، در سالهای اخیر از این مناطق به عنوان بافت فرسوده یاد میکنند، بافتی که در صورت بروز زلزلی جزئی رنگ مرگ به خود میگیرد.
به گزارش قم نیوز، شاید برای تو هم بارها اتفاق افتاده باشد که از خیابانهای شهر عبور کنی و ناگهان به جایی برسی که گویا دیگر شهر نیست، خانههایی با دیوارهای خشتی و کاهگلی در کوچه پس کوچههای تنگ و باریک که در خور شأن یک شهر البته بهتر بگویم یک کلانشهر نیست.
خانههایی که فراموش شدهاند و هر چه هم شهرداری بر در و دیوار آنها نقاشی بکشد باز هم از درون سست هستند و امکان دارد با کوچکترین لرزهای فرو بریزد. کوچههایی با عرض نیم متر به نام کوچه آشتی...
از این کوچه و پس کوچهها همراه با خانههایی با دیوارهای خشتی در قم کم نیست، از کوچههای خیابان طالقانی گرفته تا نواب.
این خانهها شاید قدمتی بیش از ۱۰۰ سال دارند و حتی بر در و دیوار آنها جملاتی چون مرگ بر شاه، درود بر خمینی و... که در اوایل انقلاب بر در و دیوار شهر مینوشتند، نیز وجود دارد.
خیلیها معتقدند یک سوم مردم قم زیر سقف بافت فرسوده زندگی میکنند و وجود حجم قابل توجهی بافت فرسوده در قم را مانع بزرگی در مسیر تحقق روشهای مدرن مدیریت شهری در شهرسازی و معماری میدانند.
این خانهها نه تنها معضلی برای پیشرفت شهر هستند حتی میتوانند خطرات بسیاری را هنگام وقوع بلایای طبیعی ایجاد کنند و در زمان وقوع زلزله با کمترین میزان لرزش تخریب شوند.
مصالح به کار رفته در این منازل فاقد استانداردهای روز است و حتی اتصالات افقی و عمودی نیز در این خانهها معنا ندارد.
شهر قم دارای بافت فرسوده مصوب به وسعت هزار و ۷۴ هکتار با جمعیت ساکن ۴۰۰ هزار نفر بوده و محدوده سکونتگاههای غیررسمی ۲۴۰ هکتار وسعت داشته و جمعیتی بالغ بر ۸۰ هزار نفر را در خود جای داده است.
نکته قابل توجه اینکه در شهر قم بافتهای فرسوده بسیاری وجود دارد که تنها در مناطق ۱، ۳ و ۶ مورد تصویب قرار گرفته است.
مشکلات موجود در بافتهای فرسوده اعتراض مراجع عظام تقلید قم را نیز به دنبال داشته و آیتالله مکارم شیرازی در این خصوص گفته است: باید در رفع بافتهای فرسوده کاری صورت گیرد و مسوولان امر باید همت کنند.
این مرجع تقلید بیان کرده است: دولت برای بناهای فرسوده یک جایی باز کرده ولی در عمل میبینیم که به آسانی برای احیای آنها کمک نمیشود.
وی ادامه داد: یا قول ندهیم و یا اگر میدهیم عمل کنیم، برای مثال هر سال سهمیهای تعیین کنیم که به این تعداد نفر تسهیلات احیای بافت فرسوده تعلق میگیرد، برای اینکه این مسئله مهمی است و بافتهای فرسوده در مواقع زلزله بسیار خطرناک است.
این دغدغه آیت الله مکارم شیرازی دقیق و کارشناسی است، اما متأسفانه مورد غفلت مسوولان استان واقع شده و اگر هم تلاشی برای این کار صورت گرفته جدی نبوده است.
علی لاریجانی، رییس مجلس و نماینده مردم قم در خانه ملت نیز در دیدار با اعضای شورای اسلامی شهر و شهردار قم بر احیای بافتهای فرسوده تاکید کرده و گفته بود: قم دارای بافتهای فرسوده بسیاری است که باید با کمک مسوولان شهری این بافتها بهسازی و احیا شود.
دولت به منظور حمایت از مردم در احیا و بهسازی بافتهای فرسوده اقدامات بسیاری را انجام داده اما مردم از این اقدامات ناراضی بوده و مهمترین مشکل را کم بودن تسهیلات بانکها عنوان میکنند.
حسن تقوی یکی از شهروندان که در بافت فرسوده زندگی میکند، در این خصوص میگوید: اغلب مردم در این منطقه توان مالی زیادی ندارند و نمیتوانند به بهسازی خانههای خود بپردازند.
وی تصریح کرد: مردم این منطقه اگر پول داشتند که در اینجا زندگی نمیکردند و باید دولت و مسوولان به آنها کمک کنند.
احسان صدرایی، یکی دیگر از همشهریان گفت: کمکهای مالی و تسهیلات دولت خیلی کم است و مردم ناچار هستند در همین خانهها زندگی کنند.
وی معتقد است اگر مسوولان واقعا بخواهند تحولی در بافتهای فرسوده شهر قم به وجود آید باید تسهیلات بیشتری در اختیار مردم قرار دهند.
یکی دیگر از شهروندان میگوید: ما خودمان نیز از زندگی کردن در خانههای فرسوده ناراحت هستیم و حتی وقتی موتور نیز از داخل کوچه عبور میکند، صدای آن موجب لرزش منازل ما میشود.
وی گفت: امنیت در این منازل وجود ندارد و اگر خدایی نکرده در شهر قم زلزله شود مشکلات بسیاری شامل حال مردم این منطقه میشود و ممکن است حتی کوچههای کم عرض نیز بسته شوند.
این تنها بخشی از دغدغههای مردم بود و ساکنان بافتهای فرسوده از امنیت اجتماعی، رفاه عمومی، فضای سبز شهری و سایر امکانات شهری برخوردار نیستند.
دغدغه شهروندان را درک میکنیم حسن بختیاری سخنگوی شورای اسلامی شهر قم در این خصوص میگوید: ما نیز از دغدغههای همشهریان در این مناطق آگاه هستیم و میدانیم که چه مشکلاتی وجود دارد.
وی گفت: اصلاح بافت فرسوده در واقع نیازمند یک هماهنگی و همت همه جانبه میان دستگاههای متولی است و باید همه دست به دست هم دهند.
بختیاری با اشاره به اهمیت احیا و بهسازی بافت فرسوده معتقد است: کسی نمیتواند منکر این موضوع شود اما باید توجه داشت که یک مجموعه نمیتواند به تنهایی به احیا بافت فرسوده بپردازد و باید همه در این زمینه تلاش کنند.
سخنگوی شورای اسلامی شهر قم افزود: در قانون برنامه مشوق برای دولت وجود دارد و دولت باید ۵۰ درصد عوارض ساختمانی را برای بازسازی پرداخت کند، اما این اعتبار پرداخت نشده است.
وی در پاسخ به این سوال که شورای اسلامی شهر چه برنامه و اقداماتی برای بازسازی بافتهای فرسوده انجام داده است، بیان داشت: شورا برنامههای خوبی ارائه کرده و تا آنجا که دست ما باز بوده لوایح مختلفی را به تصویب رساندهایم و در برخی موارد تا ۱۰۰ درصد در پرداخت عوارض برای نوسازی بافتهای فرسوده معافیت در نظر گرفته شده است.
بختیاری البته به این نکته هم اشاره کرد که سهم عوارض در قیمت تمام شده مسکن قابل توجه نبوده و تنها ۶ درصد است.
سخنگوی شورای اسلامی شهر قم تاکید کرد: اصلاح بافت فرسوده نیازمند کمک دولت است و باید دولت در این زمینه تسهیلات بیشتری ارائه دهد.
بافت فرسوده با دستور نوسازی نمیشود وی بیان داشت: شورا و شهرداری در این زمینه پروژههای خاصی از جمله رفع مسائل ترافیکی و اصلاح بافت را تا آنجایی که میتوانستند انجام داده که نمونه آن فاز پنجم بلوار عمار یاسر است.
بختیاری گفت: نوسازی بافت فرسوده با دستور دادن رفع نمیشود، بلکه باید با تزریق منابع مالی در رفع مشکل بکوشیم.
سخنگوی شورای اسلامی شهر قم تاکید کرد: احیای هر متر بافت فرسوده نیاز به اعتبار دارد و باید مسوولان به فکر باشند تا مشکلات بعدی به وجود نیاید.
مردم از حمایتها غافل هستند مدیرعامل سازمان عمران معصومیه که متولی اصلی مدیریت و نوسازی بافتهای فرسوده است در گفتوگویی اعلام کرده بود: تسهیلاتی در اختیار مردم قرار میگیرد و حمایتهای تشویقی نیز انجام شده اما مردم از آن غافل هستند.
محسن منتظران تصریح کرد: این سازمان برای بازسازی و نوسازی بافتهای فرسوده تبلیغات وسیعی از طریق ارسال پیامک، برگزاری دورههای آموزشی، نصب بنر در سطح شهر، انتشار بروشور و برگزاری مسابقه عکاسی انجام داده است. علاوه بر این تعدادی از کارکنان ما با لباس مخصوص و آرمدار به صورت چهره به چهره با ساکنان بافتهای فرسوده در ارتباط هستند، اما استقبال گستردهای صورت نگرفته است.
وی اذعان داشت: برای سهولت ساخت و ساز در این محدوده بستههای حمایتی در نظر گرفته شده است. اعمال ۱۰۰ درصد تخفیف برای صدور پروانه در حد تراکم برای واحدهای مسکونی، تسهیلات ۲۰۰ میلیون ریالی برای ساخت سنتی و غیر صنعتی و تسهیلات ۲۵۰ میلیون ریالی برای ساخت واحدهای صنعتی از دیگر شرایط مهیا شده برای بازسازی و احیای بافتهای فرسوده است.
البته طبق مصوبه دولت باید بانکها این تسهیلات را ارائه کنند و باید به گونهای باشد که پرداخت تسهیلات در چهار مرحله انجام شده و در مرحله اول ۱۵ درصد کل مبلغ وام بعد از پایان فونداسیون، مرحله دوم ۴۰ درصد وام بعد از پایان سقف، مرحله سوم ۳۰ درصد وام بعد از مرحله سفت کاری و ۱۵ درصد مابقی وام بعد از مرحله نازک کاری پرداخت شود.
صدور پروانه رایگان در بافت فرسوده حجت الاسلام آتشزر، رییس شورای اسلامی شهر قم نیز در این خصوص گفت: بافت فرسوده نیازمند ارائه تسهیلات دولتی است و البته شورا نیز اقدامات موثری در این زمینه انجام داده است.
وی تصریح کرد: ما از سرمایه گذار دعوت کردهایم تا در بافت فرسوده زمین تهیه کرده و ما نیز در عوارضها تخفیف لازم را در نظر گرفته و حتی در برخی موارد به صورت رایگان پروانه صادر کردهایم.
رییس شورای اسلامی شهر قم با اشاره به ارائه تسهیلات توسط بانکها گفت: تسهیلات ارائه شده برای بافت فرسوده ۲۰ میلیون تومان است که این رقم جوابگوی نیاز مردم نبوده و مردم توان مالی برای پرداخت هزینه بیشتر را ندارند.
آتشزر عنوان کرد: طبق قانون دولت باید ۸۰ درصد مبلغ ساخت در بافتهای فرسوده را با ارائه تسهیلات بدهد و ما نیز عوارض را معاف کرده تا حرکتی در آن مناطق صورت گرفته و بهسازی و احیا صورت گیرد.
وی در خصوص دیگر تسهیلات ارائه شده بیان داشت: ما حتی به سرمایه گذاران گفتهایم که اگر در بافتهای فرسوده شهر سرمایه گذاری کنید و ۲۰ هزار متر زمین را در اختیار بگیرید، علاوه بر معافیت عوارض حتی تجاری رایگان را نیز در اختیار سرمایه گذار قرار خواهیم داد.
رییس شورای اسلامی شهر قم در خصوص ساخت مسکن مهر در قم گفت: مسکن مهر نیز میتواند سرمایه گذاری خود را در بافتهای فرسوده انجام دهد تا علاوه بر دریافت تسهیلات نسبت به بهسازی شهر نیز کمک کرده باشد.
با این وجود اما هنوز در بافتهای فرسوده خانهها همان خانههای کاه گلی و خشتی و دیوارها هنوز همان دیوارهای ترک خورده است، شاید همتی بلندتر و عزمی جدیتر لازم باشد تا بافتهای فرسوده احیا و نوسازی شده و مردم این مناطق نیز در مسکنی امن زندگی کنند.