قم نيوز : عضو گروه علمی مطالعات زنان جامعه الزهرا(س) گفت: اگر باور کنیم که امنیت توسط زنان به دست میآید، در این صورت میتوان گفت این قشر از جامعه از عناصر مهم بسترساز برای تمدن اسلامی هستند.
به گزارش قم نیوز ریحانه کارپرور در نشست تخصصی از سلسله گفتوگوهای حجاب و عفاف که شامگاه دوشنبه در سالن جلسات خبرگزاری حوزه برگزار شد، به شبهات موجود میان رابطه عفت و پوشش اشاره و اظهار داشت: عفاف و رعایت عفاف جنسی از مسائل مشترک بین همه ادیان است و همه ادیان الهی بحث خویشتنداری جنسی را مطرح میکنند که در مصادیق آن تفاوتهایی دیده میشود.
عضو گروه علمی مطالعات زنان جامعه الزهرا(س) با بیان اینکه در آموزههای دینی هم بحث عفاف و هم ستر مطرحشده است، افزود: در بحث روانشناسی ابعاد ارتباطی انسان در سه بعد ارتباط عاطفی شناختی، ارتباط جنسی و ارتباط رفتاری مطرح بوده که در هر همه این سه، بحث عفاف میتواند مطرح شود اما چارچوبهایی دارد که میتوان گفت در ذات خودشان غیر جنسیتی هستند.
وی خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم معادلهای را تشکیل دهیم این دو باهم برابر میشود، اما بحث نگاه برای مردان و بحث حجاب برای زنان از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و مصادیق آن زیاد است.
کارپرور با بیان اینکه بحث حجاب درآیات قرآن بعد از عفاف مطرحشده و بحث عفاف را مرتبط با بحث ازدواج مطرح کردهاند، ادامه داد: تشکیل خانواده در سوره نور مطرح میکند که بحث کفویت ایمانی بوده و بحث را از تشکیل خانواده شروع و بعد روی مصادیق عفاف میرود.
عضو گروه علمی مطالعات زنان جامعه الزهرا(س) اضافه کرد: مثلاً بدون اذن نمیتوان به حریم شخصی کسی وارد شد؛ اگر به شما گفتند که برگرد باید برگردی و ناراحتی ندارد، افراد در حریم خصوصی خودشان مدل خاص خودشان را دارند که ما حق حضور در این حریم را نداریم.
وی با اشاره به آیات 27 تا 33 سوره نور ابراز کرد: یکی از این آیات، آیه غض بصر بوده که ناظر به مصادیق عفاف هست و شامل مصادیق زنان و مردان نمیشود؛ سپس وارد بحث حجاب میشود که در آن امر به حجاب را بعد از عفاف مطرح میکند و بعدازاینکه آیه حجاب تمام میشود بحث ازدواج مطرح میشود.
نقش زنان در تمدن سازی
کارپرور خاطرنشان کرد: وقتی عفاف و حجاب بود الآن دیگر مقدمه تشکیل خانواده در تراز اسلامی مهیا شده که میل به ازدواج و کشف ویژگیهای زنانه برای مرد باقی میماند، بعدازاین مقدمات آیه آخر، میگوید اگر کسانی زمینه ازدواج برایشان فراهم نبود باید خویشتنداری کنند.
عضو گروه علمی مطالعات زنان جامعه الزهرا(س) با بیان اینکه در نظاممندی دینی باید مسائل را باید بهصورت شبکهای فهم کنیم، تأکید کرد: اگر جامعهای عفاف و حجابش فراهم شد اگر شرایط را داشت میتوان امر به خویشتنداری کرد.
وی با تأکید بر اینکه باید احکام بهصورت منظومهای دیده شود، خاطرنشان کرد: از عفاف به حجاب و استحکام خانوادهها میرویم و اگر خانوادهای تشکیل نشد میتوانیم تجویز کنیم که امر به خویشتنداری داشته باشیم.
کارپرور در ادامه نقش حجاب زنان در تمدن سازی را موردتوجه قرارداد و گفت: در آیه 59 سوره مبارکه احزاب بحث جدی در مورد منافقینی است که در مدینه حضور داشتند و با کارشکنیهای خود در حال آزار و اذیت سایر مسلمانان بودند و جامعه را به هم میریختند و حضرت رسول(س) در مسیر کارشکنیهای منافقین چه راهکار و اصلاحیاتی را انجام میدادند.
زنان مأمور تغییر اجتماع
وی با بیان اینکه زنان مأمور تغییر اجتماع هستند، ابراز کرد: زنان چهره شهر را تغییر داده و در اسلام بهعنوان کنشگران فعال و تأثیرگذار این مأموریت را بر عهده آنان گذاشتهشده است تا ثبات و پایداری به جامعه برگردد.
عضو گروه علمی مطالعات زنان جامعه الزهرا(س) تصریح کرد: در حکومت اسلامی زنان نقش دیگری را بازی نمیکنند و رئیس حکومت اسلامی به زنان بهعنوان موجوداتی فعال که نقشی مؤثری را دریکی از ابعاد حکومتی دارند نگاه میکند.
وی با بیان اینکه امنیت روانی، جنسی و اجتماعی در ابعاد دیگر امنیت تأثیرگذار است، افزود: در بعد نخست یک تعریف از امنیت که دور بودن از خطرات مادی و سرزمینی است با اولویت جنس مذکر اتفاق میافتد و برای بعد دوم امنیت که ارزشهای معنوی جامعه را تهدید میکند نیاز به قدرت نرم داریم که این قدرت نرم عمدهاش توسط زنان در جامعه میتواند تأثیرگذار باشد.
کارپرور مطرح کرد: اغلب شهدای جنگ تحمیلی و مدافعان حرم یک توصیهای به زنان سرزمینشان میکنند و از زنان میخواهند این قدرت نرم را برای امنیت در بعد دوم به عهده بگیرند؛ درواقع معتقدیم این امنیت توسط زنان به دست میآید در این صورت میتوان گفت که این قشر از جامعه از عناصر مهم بسترساز برای تمدن اسلامی هستند؛ جذابیت اصلی بحث حجاب در دنیای امروز این است که تا چه حدی میتوانم در جامعه مؤثر باشم.
عضو گروه علمی مطالعات زنان جامعه الزهرا(س) افزود: اگر بپذیریم این امنیت توسط زنان به دست میآید، در آینده میتوانی یک خانواده متعالی به جامعه تحویل دهی، اگر در عرصه سیاست وارد کردی یک بانوی سیاستمداری میشود که بهترین عملکرد را داشته باشد که همگی میتواند از اثرات مثبت حجاب باشد، اگر که فهم درستی از حجاب داشته باشیم و آن را به جامعه انتقال دهیم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: کارهایی که تابهحال انجامشده فکر میکنیم زیاد است اما خیلیها کپی پیست بوده و تاثیرات ملی و بینالمللی نداشته است، بنابراین باید در حوزه پژوهشها و تبلیغ وارد شویم و هم به بازخوانی این قضیه بپردازیم و هم تبیینهای جدید خودمان را منطبق با دین انجام دهیم.
لزوم پرهیز از تجویزهای سادهانگارانه پیرامون موضوع حجاب
زهرا داور پناه در نشست تخصصی از سلسله گفتوگوهای حجاب و عفاف که شامگاه دوشنبه در سالن جلسات خبرگزاری حوزه برگزار شد، انجام پژوهش از جهات مختلف در باب موضوع حجاب را موردتوجه قرارداد و اظهار داشت: فرا تحلیل حجاب یکی از محورها و موضوعات بررسیشده در پژوهشکده زن و خانواده بود که در این پژوهشکده انجام شد.
معاون ترویج و همکاریهای علمی پژوهشکده زن و خانواده با اشاره به کم بودن گفتوگوهای خوب و علمی در ارتباط با موضوع حجاب گفت: شبهات متأخری که اخیراً مطرح میشود را باید کسانی که اهل تبلیغ و ترویج هستند مطالعه کرده و به زبان غور آن را تبیین کنند.
طبقهبندی درست از حجاب در جامعه نداریم
وی بیان کرد: یکراه گفتوگو این است که زمینه بحث را مشخص کنیم؛ در واقع یکی از چالشهای جامعه ما پراکندگی و آمیخته بودن بحث حجاب است، به این معنا که حجاب را نیز بهمانند علم طبقهبندی کنیم اما در جامعه ما طبقهبندیهای خوبی نداریم.
داور پناه ادامه داد: حجاب بهعنوان نسبت با جامعه و نسبت زنان با جامعه از موضوعات و زمینههای حجاب است، یک زمینه بحث دیگر دیدن حجاب بهمثابه لباس است که بهعنوان یک پدیدار فرهنگی با تجربه زیسته ما با اخلاق، عرف و فرهنگ ارتباط دارد.
معاون ترویج و همکاریهای علمی پژوهشکده زن و خانواده به شبکه معنایی حجاب اشاره و اظهار داشت: موضوعاتی چون آرایش داشتن، عکس پروفایل داشتن و یا نداشتن و ارتباط با نامحرم همگی احتیاج به بحث دارد و باید بهصورت دقیق موردبررسی قرار گیرد.
لزوم نداشتن تجویزهای سادهانگارانه پیرامون حجاب
وی خاطرنشان کرد: وقتی با پدیدههای پیچیده مواجه هستیم نباید بهراحتی آن را تجویز کنیم چراکه گفتوگوها را تبدیل به قیلوقال میکند؛ وقتی در ارتباط باحجاب تجویزهایی بدون ظرافت میکنیم دارای پیچیدگی میشود، ما تنوعی از پوششها را در شهرها، روستاها و مناطق گرمسیر و سردسیر داشتهایم که نمیتوانیم برای آن تجویزهای سادهانگارانهای داشته باشیم و در این صورتمسئله را با پیچیدگی مواجه کردهایم.
به گفته داور پناه امروزه حجاب شکل اینستایی یافته و جهانی است که در حال تصویریتر شدن بوده و تنوع در آن تشویق میشود و جهانی است که در تبلیغات جمهوری اسلامی عنوان «بگذار تنت انتخاب کند» مطرح میشود.
عضو هیئتعلمی پژوهشکده زن و خانواده ابراز کرد: وقتی در تبلیغ حجاب از هنرپیشهها استفاده میکنیم و در پی آن هستیم که ذات هنرپیشگی که مستوری است را با تنوع دادن به چادرها اصلاح کنیم، در واقع تبیین و تحلیل درستی از حجاب نداشتهایم.
وی با بیان اینکه حجاب یک امر سیاسی در جهان است، خاطرنشان کرد: سیاسی شدن حجاب اختراع نظام جمهوری اسلامی نبوده و ریشه در تاریخ گذشته دارد، خیلی وقتها دعوا سر حکم شرعی نبوده و سر به رسمیت شناخته شدن و تأیید است،چرا همجنس گراها اینقدر راهپیمایی برای رسمیت دادن به کارشان برگزار میکنند به این دلیل که دعوا سر تأیید و به رسمیت شناخته شدن است که برایشان قدرت میآورد.
داور پناه تأکید کرد: اسلام در زندگی خصوصی دخالت نمیکند، حاکمیت اسلامی کاری ندارد که طرف مشروب میخورد یا نه، ولی وقتی تظاهر به فسق داشت با آن برخورد میکند.
معاون ترویج و همکاریهای علمی پژوهشکده زن و خانواده اضافه کرد: بهاینترتیب مسئله فقط زنان و حجاب نیست، زنان در همه کشورها نمادهای فرهنگی بهحساب میآیند. در غرب هم در ارتباط با حجاب دعوا و بحث میکنند به این دلیل که لباس و زن در هر فرهنگی یک مسئله فرهنگی بوده و ذاتاً دشوار بوده و نیاز به گفتوگو و بحث دارد.
وی ابراز کرد: در این سالها از گفتوگوهای سختتر مانند تقویت ایمان دینی، تقویت عبودیت، وفاداری به اصول دین و.. فرار کردهایم؛ درحالیکه اگر دغدغه حجاب داریم بر روی هرکدام از این مباحث فکر کنیم.
داور پناه در پایان خاطرنشان کرد: متأسفانه به نظر من هنوز دلسوز و دلواپس برای زنان نداریم، بسیاری از طرفهای بحث حجاب دلواپس زنان نیستند؛ برای مثال مسئله وحشتناک گرانی مسکن داریم که دسترسی به آن بدترین وضعیت را در جهان دارد، وقتی دسترسی به مسکن سخت میشود زن بیشتر در معرض آسیب است تا یک مرد.