هنوز جوهر توافق خشک نشده...

به گزارش قم نیوز، هنوز جوهر توافق وین خشک نشده است که امریکایی ها دبه کردن را آغاز کرده اند. اگر این توافقی مبتنی بر راستی آزمایی است نه اعتماد، همین حالا، در حالی که به زحمت یک هفته از زمان توافق می گذرد، امکانی برای راستی آزمایی این موضوع وجود دارد که برجام عاقبت به خیر نخواهد شد. شرکای امریکا در داخل ایران، خیلی زود باید خلسه ناشی از توافق را کنار بگذارند. این یک امر اختیاری نیست، جبر ناشی از شراکت با طرفی چون امریکاست.

اکنون پیش نویس یک قطعنامه روی میز شورای امنیت است –و می گویند امروز درباره آن رای گیری خواهد شد- که قبل از هر چیز برجام را به طرز مضحکی نادیده می گیرد و نقض می کند.

۱. این قطعنامه هم برجام و هم زمان بندی اجرای آن را تایید می کند. با صدور این قطعنامه برجام نه یک توافق چند جانبه میان ایران و چند کشور دیگر، بلکه بخشی از تعهدات بین المللی ایران خواهد بود. سوال این است: در این صورت دیگر طی شدن فرآیند قانونی در ایران عملا چه معنایی دارد و آیا توافق بر سر صدور چنین قطعنامه ای چند روز پس از اعلام توافق، معنایی جز یازیچه قرار دادن فرآیند قانونی بررسی برجام در داخل کشور دارد؟

۲. در حالی که بنا بود متن این قطعنامه به گونه ای نوشته شود که به قطعنامه های غیرقانونی پیشین شورای امنیت علیه برنامه هسته ای ایران مشروعیت نبخشد، نه فقط از آن قطعنامه ها یاد می کند، بلکه آن قطعنامه ها را رزرو نگه می دارد تا هر زمان که غربی ها خواستند رژیم تحریم ها را احیا کنند، تمامی تحریم های مندرج در آنها را یکجا از سر بگیرند؛ بنابراین تنها اتفاقی که در اینجا نیفتاده خاتمه بخشیدن به آن قطعنامه هاست.

۳. متن برجام می گوید اجرای کامل آن ماهیت صرفا صلح آمیز برنامه هسته ای ایران را تضمین خواهد کرد. قطعنامه شورای امنیت این وعده برجام را ساده و آسان پس می گیرد و در پارگراف ۸ اجرایی می گوید حتی اگر برجام کاملا اجرا شود، باز هم این موضوع به حل مسئله ماهیت برنامه هسته ای ایران صرفا کمک خواهد کرد، نه بیشتر. به زبان ساده تر، مطابق این قطعنامه، پس از ۱۰ یا ۱۵ سال از اجرای برجام، باز هم گفتن این جمله ساده از سوی آژانس که ماهیت برنامه هسته ای ایران صلح آمیز است، از ایران دریغ خواهد شد.

۴. زمان پایان قطعنامه ۱۰ ساله است. اولا وندی شرمن همین دیروز گفته است کشورهای ۱+۵ توافق کرده اند بلافاصله پس از این ۱۰ سال دوباره قطعنامه دیگری صادر کنند و محدودیت ها را تمدید نمایند و ثانیا حتی اگر در انتهای این ۱۰ سال واقعا این قطعنامه پایان یابد، این امر با زمان بندی ظاهری ۸ ساله محدودیت ظرفیت غنی سازی در برجام در تناقض است. بیایید خوش بینانه فرض کنیم زمان محدودیت غنی سازی در برجام پس از ۸ سال پایان یافته است؛ با وجود این قطعنامه، ایران همچنان قادر به اینکه قدم از قدم بردارد نخواهد بود.

۵. پاراگراف ۲ اجرایی قطهنامه می گوید: زمانی که آژانس تقاضا می کند که بتواند همه مسائل باقیمانده را که در گزارشهای آژانس مشخص شده، حل کند، ایران باید همکاری کاملی داشته باشد. این بند ایران را ملزم می کند با هر درخواست آژانس برای حل مسائل باقی مانده همکاری کامل کند. این امر حتی به شروط مقرر در برجام از جمله مکانیسم های یک سویه حل اختلاف مشروط نشده و عملا دست آژانس را برای هر نوع درخواستی از ایران –صرف نظر از توافقی که ۱+۵ کرده- باز می گذارد.

۶. یکی از عبرت آموز ترین بندهای این قطعنامه، مکانیسم بازگشت پذیری تحریم هاست. در پاراگراف ۱۱ اجرایی آمده است در صورتی که هر یک از اعضای برجام گزارشی مبنی بر یک عدم پای بندی قابل توجه ارائه کند، شورای امنیت پیش نویس یک قطعنامه جدید برای تصمیم درباره بازگشت یا عدم بازگشت تحریم ها را ظرف ۳۰ روز به رای می گذارد. پاراگراف ۱۲ اجرایی می گوید اگر در مهلت ۳۰ روزه مقرر، درباره قطعنامه ای رای گیری نشود، تحریم ها به طور خودکار بازخواهد گشت مگر اینکه کشور مدعی قبل از ۳۰ روز اعلام کند مسئله حل شده است. در واقع در اینجا یک مکانیسم کاملا خودکار برای بازگشت تحریم ها تعبیه شده که خطری جدی برای امنیت ملی ایران در آینده خواهد بود. فقط در یک جمله، با این مکانیسم، عملا هر یک از اعضای برجام می تواند بازگشت تحریم ها را گروگان گرفته و در هر حوزه ای از ایران باج خواهی کند.

۷. اما فاجعه بارترین بخش های این قطعنامه هنوز باقی مانده است. این فاجعه از تحریم هایی آغاز می شود که این قطعنامه بر برنامه موشکی ایران تحمیل می کند. در پارگراف ۳ از ضمیمه B آمده است: «از ایران خواسته می‌شود تا هیچ فعالیتی مرتبط با موشک‌های بالستیک طراحی شده با قابلیت حمل تسلیحات هسته‌ای صورت ندهد، از جمله شلیک هرگونه موشک با استفاده از چنین فناوری‌های مربوط به موشک‌های بالستیک، تا زمان ۸ سال پس از «روز پذیرش برجام» و یا تا زمانی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارشی ارائه دهد که «جمع‌بندی مبسوط» را تأیید کند، بسته به اینکه کدام زودتر اتفاق افتد». این یک تحریم موشکی کامل برای کشوری چون ایران است که عملا همه انواع موشک های آن بالستیک محسوب می شود. برجام قرار بود مشکل هسته ای ایران را حل کند نه اینکه آن مشکل را مبهم بگذارد و مشکلی بزرگتر برای برنامه موشکی ایران –که رکن توان دفاعی ماست- بوجود بیاورد.

۸. در پاراگراف ۵ از ضمیمه B این قطعنامه یک تحریم کامل تسلیحات متعارف علیه ایران نیز به مدت ۵ سال -چه برای صادرات و چه برای واردات- وجود دارد. این نیز به نوبه خود بدین معناست که اگر در این مدت فی المثل ایران از سوی داعش یا هر کشور خارجی مورد تهدید قرار گرفت، حتی حق نقل و انتقال سلاخ برای دفاع از خود را هم ندارد!

اینها که آوردیم یک خلاصه بسیار ساده و گذرا از متن قطعنامه ای است که ظاهرا برای تایید برجام صادر می شود اما در واقع کار را از موضوع هسته ای بسیار فراتر برده و حوزه های نظامی و متعارف و بلکه امنیت آینده ایران به مخاطره می اندازد. جالب این است که این پیش نویس متن ابداعی امریکا نیست بلکه یک متن مذاکره شده است که ظاهرا تیم ایرانی با بند بند آن موافقت کرده است. توجیه دوستان هم این است که نقض قطعنامه به معنای نقض برجام نیست و ایران می توان بدون نگرانی از اینکه متهم به نقض توافق شود، از اجرای قطعنامه سرباز بزند. ظاهرا دوباره به دوران کاغذ پاره دانستن قطعنامه ها منتها این بار از سوی دولت آقای دکتر روحانی بازگشته ایم! فقط این نکته ساده را باید تذکر داد که این قطعنامه برخلاف قطعنامه های پیشین، متنی است که دولت درباره آن مذاکره کرده و آن را پذیرفته است و بنابراین کاغذپاره دانستن آن به سادگی اسلافش نخواهد بود.

ابتدایی ترین کار اکنون –حتی اگر عده ای می خواهند از توافق وین حراست کنند- این است که صدور این قطعنامه متوقف شود. در غیر این صورت، بعید است عمر توافق هسته ای به چند ماه برسد..

انتهای پیام/۱۳۲