سناریوهای آینده بحران سوریه: دخالت اسرائیل و جنگ شدید در منطقه

در ماه‌های پایانی چهارمین سال از مناقشه سوریه، روسیه حمایت عملی خود از دولت بشار اسد را آغاز کرد و نیروی هوایی خود را در حجمی وسیع به این کشور فرستاد. در حالی که ائتلاف کشورهای غربی در مبارزه با داعش کاری از پیش نبرده است، حضور کوتاه مدت نیروی هوایی سوریه و هدف گرفتن تمامی تروریست‌ها، سبب قوت گرفتن ارتش سوریه و متحدان وی شده است و معادله نظامی در این کشور، از حالت ایستا، اندکی به نفع دولت قانونی اسد چرخیده است.
در این میان، بررسی سناریوهای محتمل برای آینده سوریه و پیش بینی آن‌ها، برای کشورهای درگیر در آن، اهمیت ویژه‌ای دارد. یکی از این سناریوها، ادامه درگیری در سوریه و کشیده شدن این درگیری به اسرائیل است که در این جا به بررسی آن می‌پردازیم.

دخالت اسرائیل، پاسخ حزب الله و جنگ شدید در خاورمیانه
صف بندی‌هایی که پس از بحران سوریه صورت گرفت، اسرائیل را در کنار شورشیان سوری و عربستان، ترکیه، قطر و کویت و دیگر حامیان عربی آن قرار داد.
اسرائیل علاوه بر کمک‌های تدارکاتی و بیمارستانی، هر از چند گاهی به یکی از مواضع نظامی دولت سوریه با بهانه یا بی بهانه حمله می‌کند و کار را برای شورشیان القاعده یا دیگر گروه‌های تروریستی ساده‌تر می‌کند. به گفته برخی از منابع میدانی، پشتیبانی هوایی در منطقه قنطیره، به طور منظم وجود دارد و این طور به نظر می‌رسد که افسران اسرائیل هدایت حملات هوایی این کشور را بر عهده دارند و درخواست پشتیبانی هوائی می‌کنند.

حفظ بلندی‌های جولان، خط قرمز اسرائیل
در عین حال اسرائیل از درگیری مستقیم با نیروهای ایرانی یا حزب الله و هدف قرار دادن آن‌ها خودداری می‌کند و در تنها موردی که به کاروان مستشاری حزب الله و ایران حمله کرد، بلافاصله از کانال‌های مختلف، پیام عذرخواهی خود را ارسال کرد و پس از واکنش نظامی حزب الله، با عدم پاسخ گویی، راه مقابله را باز نکرد.
به نظر می‌رسد که اسرائیل قصد حفظ بلندی‌های جولان را به هر قیمتی دارد و اکنون که ذخائر نفتی در آن پیدا شده است، حفظ این ارتفاعات اهمیت بیشتری پیدا کرده است از این رو دور ماندن درگیری‌ها و ایجاد منطقه حائل با حضور تروریست‌های همراه با اسرائیل، اولویت این رژیم تلقی می‌شود.
محور مقاومت شامل ایران، سوریه و حزب الله هم اکنون درگیر مسائل مهم‌تری است و حل مشکل اشغال جولان را به زمان دیگری موکول کرده است اما به نظر می‌رسد دخالت‌های بیش از پیش اسرائیل در سوریه دیر یا زود غیر عامدانه یا عامدانه نیروهای ایرانی و حزب الله را هدف می‌گیرد که سبب ایجاد مناقشه‌ای جدی می‌شود.

کابوس ورود حزب الله به اسرائیل
در فرض ایجاد یک مناقشه جدی میان اسرائیل و حزب الله لبنان در جولان، حزب الله لبنان براساس نوع تجاوز نظامی اسرائیل به آن پاسخ می‌گوید و در صورت ادامه مداخله اسرائیل، این پاسخ گویی سبب یک مناقشه جدی با ورود نیروهای پیاده حزب الله به اسرائیل می‌شود. در این حالت اسرائیل با نیروهای زبده و تعلیم دیده حزب الله روبرو است که در کارزار شهری با تکفیری‌ها، تجربه‌های سنگینی اندوخته‌اند و به سرعت برخی از مناطق اسرائیل را اشغال می‌کنند.
اسرائیل روی فشار آمریکا بر ایران و فشار ایران بر حزب الله برای جلوگیری از وسیع شدن دامنه درگیری با اسرائیل تکیه کرده است اما این نکته حائز اهمیت است که کنترل حزب الله تنها تا حدی در دست ایران است و در صورت شروع یک درگیری جدی، تا زمان به دست آوردن برخی پیروزهای جدی، حزب الله از کسی تبعیت نمی‌کند.

واگذاری زمین در مقابل آتش بس
در این صورت یا اسرائیل از دست رفتن برخی از زمین‌های خود را به قیمت آتش بس خواهد پذیرفت یا این که دامنه درگیری را گسترش داده و سوریه و ایران نیز وارد این درگیری می‌شوند. اگر چنین اتفاقی بیفتد، دیگر جنگی همه گیر در خاورمیانه شروع شده است، جنگی که برنده آن اسرائیل نیست.

انتهای پیام / 105

مولف : سیدعلی پورطباطبایی