قم نيوز
: قم نیوز: هر جا که سخن از قم و قمی می شود سوهان نیز بخش جدا نشدنی این صحبت است؛ سوهان سوغات قم و مرغوب ترین سوهان کشور است زحمات بسیاری که تولیدکنندگان سوهان در تهیه آن می کشند این شیرینی را تبدیل به محصولی لذیذ و بسیار مقوی کرده است.
پنجشنبه ۲۵ تير ۱۳۹۴ ساعت ۱۲:۲۱
کد مطلب : 31461
منبع : پايگاه اطلاع رسانی قم نیوز
قم نیوز گزارش می‌دهد؛
سوهان قم و توانایی جذب بازارهای جهانی/ سوهان خوب چه سوهانی است؟
اگر چه سابقه تولید اولین سوهان به قم برمی گردد ولی این شیرینی در حال حاضر در شهرهای دیگر نظیر کاشان، یزد، کرمان، اصفهان و ... در بین شیرینی های شیرینی سراها دیده می شود.
محصولی که چندی است به علت افزایش بی سابقه ی مواد اولیه آن رو به گرانی گذاشته است و یک سوهان یک کیلویی مرغوب برای یک زائر چیزی حدود ۲۰ هزار تومان آب می خورد، حالا تصور کنید که بخواهد برای تمامی فامیل سوغاتی بخرد باید چه مبلغی را برای این کار پرداخت کند که شیرینی زیارت به کامش تلخ نشود.
افزایش قیمیتی که علاوه بر گرانی مواد اولیه ای چون پسته و بادام و زعفران، ناشی از گرانی قوطی های سوهان نیز هست، گرانی که ناشی افزایش قیمت فلز است و به طبع آن قیمت سوهان را نیز افزایش می دهد.
تاریخچه سوهان
قدمت پخت سوهان در استان قم به زمان قاجار بازمی‌گردد. در سال ۱۲۸۹ - ۱۲۹۰ هجری شمسی زمانی که ساخت صحن مطهر حضرت معصومه(س) به پایان رسیده بود مراسم با شکوهی جهت افتتاح حرم مطهر حضرت معصومه (س) برگزار شد که بر اساس مقتضیات زمان، شاه جانشینی را برای خود جهت مراسم افتتاح به قم فرستاد. بر اساس آداب و رسوم آن دوره، هر یک از بزرگان شهر جهت احترام هدایایی را به نماینده شاه پیشکش کردند که در این میان شخصی به نام محمد علی عطار جهت پیشکش سمنویی که به آن شکر افزوده شده بود را تقدیم نماینده شاه کرد که به جهت شیرینی دلپذیرش این غذا بسیار مورد توجه نماینده پادشاه قرار گرفت.
نام گذاری این غذا به آنجا بر می گردد که نماینده پادشاه بعد از صرف غذا عنوان کرد که این شیرینی همانند سوهانی غذای مرا هضم کرد و از این شیرینی با عنوان سوهان تعبیر می شود و سپس توزیع و مصرف سوهان شروع شد که ابتدا مخصوص بزرگان و اشراف بود.
روغن حیوانی، جوانه گندم، زعفران، آرد، شکر و هل موادی بود که در تهیه سوهان ابتدایی به کار می رفت که به سوهان گل نازک معروف بوده است و مواد مرغوب و طبیعی بر کیفیت این محصول می افزود چیزی که امروزه کمتر دیده می شود.
سوهان در گذر زمان
اولین كسانى كه در قم سوهان پزى راه مى اندازند، سه تن از شاگردان ملاعلى عطار؛ همان کسی که برای اولین بار این شیرینی را پخته و نماینده پادشاه تقدیم کرد، بوده اند. از این رو شاید بتوان حسین سوهانى، محمدرضا صفایى و سیدمحمد عارفى را بنیانگذاران صنعت سوهان قم دانست.
سوهان حاج حسین در این بین از معروفیت بیشتری برخوردار شد که صاحب نظران علت این موفقیت را استفاده حاج حسین از روغن حیوانی مرغوب بیان کرده اند که طعم سوهان را دلپذیرتر می کرد.
سیدعلی عارفی از نوادگان سیدمحمد عارفى یکی از بنیان گذاران صنعت سوهان در قم و همچنین مدیر یکی از کارگاه های سوهان پزی قم با اشاره به اینکه در روش پخت مدرن از نیروی دست و ماشین به صورت همزمان استفاده می‌شود، گفت : امروزه بر خلاف گذشته که تهیه سوهان تنها با استفاده از نیروی دست بود امروز این کار با کمک دستگاه‌ها و قالب‌ها انجام می‌گیرد.
عارفی در رابطه با روش تهیه سوهان با اشاره به اینکه در تهیه سوهان به شیوه جدید ابتدا، آرد را داخل پاتیل‌هایی بزرگ ریخته و آن را با شکر و روغن مخلوط می‌کنند؛ افزود: سپس جوانه گندم و زعفران را به آن اضافه کرده، هم می‌زنند تا خوب به عمل آید. مواد را داخل پاتیل‌های کوچک‌تری ریخته تا مرحله پخت دوم سوهان نیز انجام شود و در این مرحله، حرارت در پخت سوهان بسیار مؤثر است. پس از اتمام مرحله دوم پخت، غنچه‌های سوهان گرفته می‌شود و به شکل‌های مختلف در می‌آید.
تشخیص سوهان مرغوب
کیفیت سوهان را مرغوبیت مواد اولیه آن تعیین می کند نوع روغنی که در تهیه سوهان به کار گرفته می شود، نوع کره حیوانی و میزان موادی که در پخت به کار می رود، بسیار مهم است. نچسبیدن به دندان و سفت نبودن از جمله نشانه های سوهان مرغوب است. طعم سوهان مرغوب به گونه ای است که مصرف کننده با چشیدن کمی از آن می تواند پی به مرغوبیتش ببرد ولی سوهان نامرغوب طعم نامطلوبی داشته و تازه نیست.
در سوهان تغلبی و نامرغوب از رنگ‌های صنعتی به جای زعفران استفاده می‌کنند و به جای پسته و بادام از موادی فاقد ارزش غذایی استفاده می کنند؛ استفاده از روغن نباتی نیز کیفیت سوهان را کاهش می دهد.
سوهان سرشار از انرژی و ویتامین
این محصول به سبب دارا بودن جوانه گندم، پروتئین فراوانی دارد و منبع فوق‌العاده‌ای از ویتامین‌ها و مواد معدنی به ویژه ویتامین‌های گروهB و E و آرام‌بخش اعصاب و روان است و از همه مهم‌تر جوانه گندم موجود در این محصول به دلیل داشتن قندهای طبیعی سبب ذخیره‌سازی انرژی در ماهیچه‌ها شده و باعث بهبود عملکرد عضلانی و جلوگیری از خستگی و بی‌حالی می‌شود. برای تهیه سوهان، از کره یا روغن‌های گیاهی استفاده می‌شود.
افزودن چربی به سوهان، کالری آن را افزایش می‌دهد و بر قابلیت جویدن، طعم، بو، مزه و مدت زمان ماندگاری محصول می‌افزاید. البته در میان چربی‌ها، کره طعمی چشمگیرتر دارد و هنگام پخت به همراه هل و شکر طعم تافی‌مانندی را به سوهان می‌دهد، اما فراموش نکنید که کره، کلسترول، تری‌گلیسیرید و همچنین وزن شما را افزایش می‌دهد.
شکر نیز در صنایع پخت سوهان به منظور شیرین کردن، بهبود رنگ و از همه مهم‌تر به عنوان نگه‌دارنده افزوده می‌شود و تخم‌مرغ هم به دلیل دارا بودن پروتئین، چربی و قسمت عمده‌ای از ویتامین‌ها، ارزش غذایی محصول را افزایش داده و منجر به تردی و تازگی محصول می‌شود.
با توجه به اهمیت رنگ و طعم در سوهان استفاده از زعفران در این محصول سنتی ضروری است.
سوهان قم؛ تلاش برای جهانی شدن
سوهان قم از جمله محصولات تولید ایران می تواند در صورت توجه همچون زعفران و پسته جهانی شود، سیدعلی عارفی با اشاره به اینکه صادرات سوهان با خرید این محصول از تولیدکنندگان صورت می‌گیرد، گفت: این محصول به کشورهای اروپایی و عربی صادر می‌شود. کشورهای همسایه نیز از خرید سوهان استقبال می‌کنند و این محصول به این کشورها نیز صادر می‌شود.
سوهان قم تنها مخصوص زائران نیست خود اهالی قم نیز در مناسبت های مختلف به وفر از این شیرینی مقوی و لذیذ استفاده می کنند؛ عارفی در این زمینه افزود: زائران و ساکنان شهر قم و مسافرانی که از شهرهای مختلف به قم می‌آیند، این محصول را خریداری و به‌عنوان سوغات به شهر خود می‌برند. اهالی قم نیز در جشن‌ها و مهمانی‌ها از سوهان استفاده می‌کنند و سوهان قم از تنقلات اصلی این شهر محسوب می‌شود.
توجه به سوهان نه به عنوان یک محصول یا یک سوغات بلکه به عنوان یک صنعت با قابلیت های صادرتی بسیار مهم است، با توجه به اینکه کیفیت سوهان قم در دنیا نظیر ندارد لزوم توجه ویژه به این صنعت و برداشتن گام هایی بلند در جهت هر چه بیشتر جهانی شدن این محصول اهمیت دارد تا این محصول نیز مانند زعفران و پسته و فرش به جنگ اقتصاد تک محصولی رفته و باعث شود مردم دنیا ایران را به هنر مردمانش و محصولات بی نظیرش بشناسند نه نفتی که یه موهبتی خداوندی بوده و البته در شرایط بغرنجی به سر می برد و منبعی پایان پذیر است که اقتصاد مملکت بر مبنای آن می چرخد.
انتهای پیام/130
آخرین عناوین
